erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Stefanus

bouwkundig element
ID
90816
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90816

Juridische gevolgen

Beschrijving

Parochiekerk van het verstedelijkte gehucht Negenmanneke, voorafgegaan door een halfcirkelvormig plein. Opgericht als kapelanie van de Sint-Lutgardisparochie bij Koninklijk Besluit van 4 juni 1930, bij Koninklijk Besluit van 19 december 1935 erkend als autonome parochiekerk omwille van de sterk toegenomen ontwikkeling van het gehucht op dat ogenblik.

West-oost-georiënteerde kerk met neoromaanse reminiscenties uit de late jaren 1930. In het gemeentearchief wordt pater Leo Vendelmans aangehaald als architect; hij zou naderhand de eerste pastoor van Sint-Stefanus worden. De eerstesteenlegging gebeurde op 14 augustus 1938, de inwijding door Mgr. Van Cauwenbergh op 24 augustus 1941; de kerk werd kadastraal ingetekend in 1940.

Baksteenbouw met verwerking van blauwe hardsteen voor de onderbouw en contrasterend gebruik van natuursteen voor onder meer hoekkettingen en -blokken. Voor de bouw van de kerk werd naar verluidt voornamelijk recuperatiemateriaal aangewend afkomstig van Kasteel Rattendaal en afbraakmateriaal van de Wereldtentoonstelling van 1935. Het perceel waarop de kerk is ingeplant is aan de zuidzijde ommuurd en omhaagd en aan de noordzijde gedeeltelijk ommuurd.

De plattegrond vertoont een driebeukig schip van drie traveeën, flankerende parallelle zijkapellen, inwendig uitgewerkt als pseudo-transept van twee traveeën en een koor van één rechte travee met halfronde apsis onder leien bedaking; aanpalende sacristie en bergruimte. De hoger opgaande middenbeuk onder zadeldak, is gevat tussen twee lagere en zeer smalle zijbeuken onder plat dak met vierkante toren op de zuidoostelijke hoek.

Rijzig voorkomende oostpuntgevel met uitgewerkte inkompartij tussen verjongende steunberen: een rechthoekige poort ingeschreven in een rondbogig spaarveld onder druiplijst en drieledig rondbogig doksaalvenster als verwijzing naar de Romaanse vormentaal. De rest van het gevelvlak bestaat uit smalle rondbogige spaarvelden die de verticaliteit beklemtonen; links flankerende en verjongende klokkentoren van vijf geledingen, gemarkeerd door zandstenen hoekkettingen en afgedekt door een tentdak; met uitzondering van de rondbogige galmgaten zijn de muuropeningen rechthoekig. Rechts wordt de oostgevel geflankeerd door een uitgewerkte nis met beeld van de patroonheilige.

Het schip wordt geritmeerd door rechthoekige spaarvelden met telkens per vier gekoppelde rondboogvensters en een aflijnende baksteenfries. De apsis is blind op een omlopende rij kleine rondboogvenstertjes na. Het uitzicht van de zijkapellen sluit aan bij het schip.

Eenvoudig bepleisterd en beschilderd interieur met spitstongewelf waarvan de gordelbogen gestut worden door eenvoudige pijlers met afgeschuinde hoeken op een vierkante sokkel met marmerparement. In de algemene vormgeving zijn nog lichte art-deco-invloeden merkbaar.

Mobilair: Beeldhouwwerk: eiken beeld van de Heilige Stefanus, tweede helft negentiende eeuw.

Meubilair. Het modernistische altaar, de bijhorende lezenaar, de kruisweg en een Christus aan het kruis zijn naar verluidt ontworpen door Paul Lateur, zoon van Stijn Streuvels. De eiken communiebank, nu omgevormd tot doksaalbalustrade, dateert uit het midden van de achttiende eeuw en is afkomstig van de Sint-Pieterskerk (Rink); neogotische biechtstoelen.

Diverse muurschilderingen: Laatste Avondmaal in het koor, getekend en gedateerd Albert Vonk, 1948; de Heilige Dominicus en de Heilige Aleidis, beide getekend Marc Laforêt, circa 1950; de Heilige Margaretha van Leuven, getekend Irène Vander Linden, circa 1950.

Rijke verzameling modernistische glasramen uit de jaren 1930, naar verluidt afkomstig van de Wereldtentoonstelling van 1935; het betreft de voorstelling van heiligen of historische figuren; enkele zijn gesigneerd, sommige ook gedateerd: H. Boudewijn, gesigneerd Michiels; H. Goedele van Brussel, gesigneerd J. Osterrath 1935; Heilige Albertus, getekend Rodolphe Strebelle; Heilige Bavo, getekend G. Spreters; Heilige Elisabeth van Hongarije, getekend J.J. Vosch.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Sint-Pieters-Leeuw, afdeling I, 1940/5.
  • DIRIKEN P. 1993: Geogids Centraal Pajottenland, Gooik - Lennik - Sint-Pieters-Leeuw, s.l., 87.
  • ROBIJNS-CEULEMANS C., COEKELBERGHS D., JANSEN J. & MEIER-ROOSE B. 1983: Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Brabant. Kanton Halle, Brussel, 48-49.
  • S.N. 1996: Uit het oude... groeit het nieuwe, in Lewe, jaargang 15, nummers 3-4, Themanummer Sint-Lutgardisparochie.

Bron: KENNES H. met medewerking van VAN DAMME M. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Sint-Pieters-Leeuw, Deelgemeenten Sint-Pieters-Leeuw, Oudenaken, Ruisbroek, Sint-Laureins-Berchem en Vlezenbeek, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB8, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Stefanus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90816 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.