erfgoedobject

Onze-Lieve-Vrouwkapel met geknotte veldesdoorns

bouwkundig / landschappelijk element
ID
86594
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86594

Juridische gevolgen

Beschrijving

Vermoedelijk 19de-eeuws Onze-Lieve-Vrouwekapelletje geplaatst ten noorden van de erfoprit van hoeve nummer 95. Witgekalkt bakstenen pijlerkapelletje onder zadeldakje (Vlaamse pannen). Onderbouw met gemetst kruisje in rechthoekig spaarveld; licht overkragende bovenbouw. Segmentbogig bepleisterd en getralied nisje onder strek waarin beeldje van Onze-Lieve-Vrouw. Flankerende veldesdoorn.

  • DEGRANDE V. s.d.: Inventaris van de kapellen in West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, s.l., nr. 5.
  • VERBRUGGE J. s.d.: Kerken, kapellen, veldkapellen en devotiekruisen in Tielt, Tielt.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Geknotte veldesdoorns

Bij de bescheiden pijlerkapel, opgericht bij de erfoprit naar de achterliggende hoeve langs de Egemsesteenweg, staan uitgegroeide knotbomen van veldesdoorn (Acer campestre) als restanten uit een houtkant langsheen een vervaagd buurtwegtracé (voormalige Tabakstraat) op de grens van de gemeenten Tielt en Pittem.

De vervaagde buurtweg, volgens de Atlas van de Buurtwegen (1841) Tabakstraat genaamd, vormt de aloude grens tussen de gemeenten Tielt en Pittem. Het tracé gaat terug tot ruim voor de aanleg van de Egemsesteenweg/Turkijensteenweg van 1888. De buurtweg was tot voor 20 jaar nog als onverharde landbouwweg in gebruik. De bewaarde knotbomen vormen een restant van een vroegere houtkant langs de buurtweg, die oorspronkelijk zowel de gemeentegrens markeerde, een vorm van veekering verzorgde, een bron van geriefhout betekende en tegelijk de pijlerkapel overschaduwde.

De maximale totale hoogte van de uitgegroeide knotbomen, drie in totaal, bedraagt circa 15 meter, de oorspronkelijke knothoogte ongeveer 2,50 meter. Het dikste en tevens meest vitale exemplaar heeft een stamomtrek (opname in 2009) van 2,58 meter, de overige exemplaren hebben beperktere stamomtrekken vanaf 1,25 meter. Rekening houdend met de stamomtrek van het dikste exemplaar en de vrije uitgroeihoogte worden leeftijden van de knotbomen tot 200 jaar en meer niet uitgesloten. De kans dat het om autochtoon genetisch materiaal gaat wordt daardoor aanzienlijk. Autochtoon materiaal van veldesdoorn is in de traditionele landschappen die behoren tot de zandleemstreek zeer zeldzaam.

De vrij uitgroeiende knotbomen vormen een belangrijke beeldbepalende structuur in de omgeving en overschaduwen als het ware de pijlerkapel. Het geheel draagt als uiterst bescheiden voorbeeld van agrarisch gebonden religieus erfgoed een hoge contextuele gaafheid voor West-Vlaanderen, zeker als tegenhanger tegenover rijkelijk religieus erfgoed.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DW002444, Thematisch-typologische en thematisch-geografische bescherming van het belangrijkste houtig erfgoed in Vlaanderen: West-Vlaanderen, fase A.1, Oostkamp, Tielt/Pittem (Tielt/Pittem), oude knotbomen (Veldesdoorn) met pijlerkapel (HIMPE K., 2010).
Auteurs: Himpe, Koen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Onze-Lieve-Vrouwkapel met geknotte veldesdoorns [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86594 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.