erfgoedobject

Klooster en school Sancta Maria

bouwkundig element
ID
86310
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86310

Juridische gevolgen

Beschrijving

Klooster en school "Sancta Maria". Thans centrumschool "De Berk" en gemeentelijke BLO-school "Sancta Maria".

De school is gegroeid uit de in 1871 opgerichte gemeentelijke meisjesschool. Vanaf 1876 wordt het onderwijs gegeven door de zusters van Sint-Vincentius à Paulo, die hun moederhuis hebben te Gits (Hooglede). Volgens de kadastrale gegevens wordt in 1879 een gemeenteschool opgericht door de gemeente en een bewaarschool (leerwerkhuis) door Fransisca Dewitte, onderwijzeres.

Met de aanvang van de schoolstrijd (1878-1884) verlaten de zusters de gemeentelijke school in 1879 en stichten de vrije meisjesschool vlak naast de gemeentelijke meisjesschool. Later wordt deze gemeentelijke school opgeslorpt door de kloosterschool.

Volgens de kadastrale gegevens worden in 1881 de gebouwen van het klooster uitgebreid richting Hoogstraat met een "huis" dat in 1894 opnieuw uitgebreid wordt en vermeld wordt als "klooster". In 1897 worden de verschillende losse volumes vergroot en verbonden tot een langgestrekt volume aan de Nieuwstraat, een vermoedelijke klassenvleugel. In 1910 wordt het klooster verder uitgebreid met een dwarse vleugel. In 1913 wordt de congregatiezaal vergroot.

In 1918 wordt de school door terugtrekkende Duitse troepen ingericht als lazaret en wordt in de tuin een soldatenkerkhof aangelegd. In 1923 wordt een nieuw klooster met kapel gebouwd, in 1925 gevolgd door de bouw van nieuwe klassen. Op het eind van de jaren 1920 wordt ook het klooster ingepalmd door klassen, gevolgd door de bouw van een nieuw klooster in 1932. In 1947 worden de vleugels aan de zijde van Nieuwstraat afgebroken en vervangen door nieuwe vleugels, die ingewijd worden in 1948. In 1975 wordt de vleugel van 1932 op de hoek Nieuwstraat/ Hoogstraat afgebroken en vervangen door nieuwbouw. In 1978 wordt de school nogmaals uitgebreid met verschillende klaslokalen.

Kloosterhuis: Onderkelderd blokvormig volume opgetrokken circa 1932. Gediversifieerde gele baksteenbouw onder zwart pannen schilddak. Onder de kroonlijst druiplijstje. Verticale accentuering door de hoekbanden en de verdiepte rechthoekige vensters gevat in doorgetrokken nissen. Bovenvensters met borstwering met geometrisch metselverband en uitsparingen. Bewaard schrijnwerk, zie vleugelramen met horizontale roedeverdeling in de bovenlichten.

Kapel: Rechts (ten westen) van het klooster, niet-georiënteerde kapel met portaal aan de straatzijde. Geprofileerd rondboogportaal onder arduinen druiplijstje met strek. Erboven nis met heiligenbeeld met twee kinderen.
Eenbeukige kapel onder zadeldak bekroond door klokje. Puntgevel afgelijnd door arduinen dekplaat en bekroond door arduinen kruis. Hoeken gemarkeerd door postamenten met rechthoekige uitsparing. Vierledig kettingboogvenster onder druiplijstje.

Klassenvleugels: In hoofdzaak daterend van na 1945.
Vleugel zijde Nieuwstraat opgetrokken in twee verschillende fases vanaf 1947. Eenvoudige bakstenen lijstgevel getypeerd door de grote vensterpartijen. De noordelijke vleugel met licht vooruitspringende deurtravee. Portaal met bekronend driehoekig fronton. Rechthoekige deur met bovenlicht met eenvoudig kroonlijstje en met opschrift: "MEISJESSCHOOL"; twee flankerende lisenen op console. Zuidelijke vleugel verticaal geaccentueerd door lisenen tussen de vensters. Bovenvensters onder eenvoudig kroonlijstje. Bewaard schrijnwerk met roedeverdeling.
Hoekvleugel Hoog-/ Nieuwstraat van circa 1975, eveneens getypeerd door grote vensterpartijen met alluminium schrijnwerk. Gevel bekleed met panelen van kunstbeton.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Deerlijk, 1873/11, 1881/4, 1913/9.
  • DEFRAEYE H., 200 jaar onderwijs in Deerlijk, Deerlijk, 1990, p. 32-36, 77-84.

Bron: DE GUNSCH A. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Deerlijk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL34, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster en school Sancta Maria [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86310 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.