erfgoedobject

Neobarokke burgerhuizen, gedateerd 1887

bouwkundig element
ID
83701
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/83701

Juridische gevolgen

Beschrijving

Architect Henri Vaerwyck ontwierp dit ensemble van drie rijk geornamenteerde burgerhuizen in neobarok in 1887 in opdracht van Edmond Paternotte, de bekende Gentse steenkapper en aannemer die op de Visserij woonde. Oorspronkelijk bestond het ensemble uit vier huizen en vormde het vierde, in 1977-1978 gesloopte huis, de afgeschuinde hoek tussen de François Benardstraat en een gesupprimeerde straat waarop nu een recenter flatgebouw staat. Henri Vaerwyck was de vader van de meer bekende Valentin Vaerwyck, en als architect verbonden aan de neogotische heropleving. Vooral actief tijdens de jaren 1890 en 1900, bestaat zijn oeuvre in hoofdzaak uit religieuze architectuur. Uit 1897 dateert een vergelijkbaar maar rijker ensemble aan de Brusselsesteenweg in Ledeberg.

Dit gedeelte van de François Benardstraat wordt gekenmerkt door een heterogene aaneengesloten bebouwing, waarbij bepleisterde gevels in neoclassicistische stijl dominant zijn. De woningen vallen op in het straatbeeld door hun stijl, baksteenparement en lagere bouwhoogte.

Ensemble van drie identieke enkelhuizen van twee bouwlagen onder een zadeldak met leien en de nok parallel met de straat. De gevels zijn opgebouwd uit een drieledige geprofileerde plint in blauwe hardsteen en metselwerk in kruisverband in rode baksteen met witte voeg. Het metselwerk wordt verlevendigd door een kruisvormig patroon van zwarte kopse bakstenen in de muurdammen van de eerste verdieping. Per bouwlaag zijn bij elk huis telkens twee siermuurankers tegen de gevel aangebracht. De dagkanten van ramen en deuren worden geaccentueerd door geprofileerde negblokken.

Het gevelvlak is nadrukkelijk horizontaal geleed met natuurstenen cordon- en waterlijsten die doorlopen over onder- en bovendorpel en middenkalf van de venster- en deuropeningen. Het deurkalf tussen bovenlicht en deur werd uitgewerkt als een waterlijst steunend op voluutconsoles. De gelijkvloerse verdieping heeft rechthoekige venster- en deuropeningen met rechte bovendorpel waarboven een ontlastingsboog met natuurstenen sluit- en hoekstenen. Boven elke voordeur bevindt zich een cartouche met rolwerk, waarbij deze van de uiterste woningen identiek zijn. De verdieping wordt gekarakteriseerd door een groot centraal geplaatst drieledig kruiskozijn onder een ronde ontlastingsboog.  Onderaan in het licht inspringend boogveld bevinden zich drie ontlastingsboogjes waartussen twee natuurstenen hoekstenen die lijken te steunen op de monelen van het onderliggend venster. Het gevelvlak wordt gesierd door een afwisseling van zwarte en rode bakstenen in de kopse lagen van het kruisverband. In het boogveld van de centrale woning is een hardstenen cartouche aangebracht met jaartal “1887”.

Boven in de klokgevel is er een centraal geplaatst tweelicht, verdeeld door een natuurstenen stijl onder een dito waterlijst waarboven een ontlastingsboog met natuurstenen hoek- en sluitstenen. De klokgevels worden geaccentueerd met natuurstenen rolwerk en klauwstukken. De linkse gevel wordt bekroond met een driehoekig fronton met toppilaster en bolornament, de centrale en rechtse gevel hebben een gebogen fronton, eveneens met toppilaster en bolornament.

Op het houten schrijnwerk van de linker woning na, lijkt alle schrijnwerk in het ensemble recent.

De woningen hebben volgens de bouwplannen een identieke traditionele enkelhuisindeling. De voordeur geeft toegang tot een gang met achterin een trap naar de eerste verdieping. Aan de linkerzijde van de gang geven twee deuren uit op een volledig van elkaar gescheiden voor- en achterkamer. Achterin is er een smalle aanbouw van een achterkeuken met pompsteen en een achterkamer. Op de verdiepingen bevinden zich de slaapkamers.

  • Stadsarchief Gent, Bouwaanvragen van particuliere woningen, G12, 1887/B/6.
  • LALEMAN M.-C. (red.) 2009: Gent… Steengoed!, Gent.

Auteurs: De Caluwé, Carlo; Janssens, Karolien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neobarokke burgerhuizen, gedateerd 1887 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/83701 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.