erfgoedobject

Hoekhuis

bouwkundig element
ID
82901
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82901

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoekhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Hoekhuis
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Spiegelrei, Gouden-Handrei en Sint-Annarei met omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Complex op U-vormige plattegrond met oudste vleugel aan de Gouden-Handrei/ Torenbrug opklimmend tot het eerste kwart van de 14de eeuw, en jaren 1950-vleugel aan Torenbrug/ Gouden-Handstraat; sedert 1986 ingericht als studentenverblijf voor het Europacollege. Het beeldbepalend onderkelderd hoekhuis aan de rei van zeven/acht traveeën en twee bouwlagen onder zadeldaken (Vlaamse pannen) vormde oorspronkelijk met het achterhuis van Gouden-Handstraat nummer 6, één monumentaal middeleeuws diephuis met de ingang rechts aan de Torenbrug. Marcus Gerards (1562) tekent aan de Torenbrug een brede puntgevel met daarachter een dwarshuis uitziend op de rei. In de 16de eeuw aanbouwen tegen het achterhuis en gedeeltelijk tegen het voorhuis van een bogengalerij; later verlengd en tegen het resterende deel van het voorhuis gebouwd, op deze plaats tekent Marcus Gerards een smallere diephuis.

Vóór 1855: supprimeren van ingang aan de Torenbrug en wellicht dan ook aanbrengen van de barokke deuromlijsting, volgens huidige toestand. Tot 1855 aan Torenbrugzijde, gevelrij met van links naar rechts: een huis van één bouwlaag en zes traveeën met twee dakkapelletjes waarin accoladeboognis en het middeleeuwse diephuis met vier traveeën. In 1855: verbouwing samen met Gouden-Handstraat nummer 6 naar ontwerp van architect Isidore Alleweireldt (Brugge), wellicht dan, ook splitsing in twee woningen; de drie linker traveeën van het lage huis blijven behouden, het middeleeuwse diephuis wordt links verlengd met vijf traveeën, zie bestaande rechter traveeën en omgebouwd tot breedhuis. 1953: ten behoeve van oogkliniek wordt de hoek met de Gouden-Handstraat verbouwd tot de huidige vleugel, van vier/vier traveeën en twee bouwlagen onder schild- en gemansardeerd zadeldak (Vlaamse pannen), aan de Torenbrug wordt de rechter vleugel gebracht op de huidige zeven traveeën.

Vleugel aan de rei. Oorspronkelijk bestaande uit een voor- en achterhuis heden met witbeschilderde en verankerde lijstgevels van baksteen op grijze en zwarte plint; zandstenen hoekketting. In de voorgevel behoren vier rechtse traveeën tot het oorspronkelijke middeleeuwse diephuis: kelderverdieping met rechthoekige beluikte kelderopening. Verhoogde begane grond met doorlopende travee-nissen, oorspronkelijk met afsluitende bogen, op kordonvormende lekdrempels, -uitgezonderd de lager aanzettende rechter travee op de plaats van de vroegere toegang -, en geprofileerde dagkanten met peerkraalprofiel op natuurstenen sokkeltjes; twee middelste nissen zijn blind. Rechthoekige vensters, betralied op de begane grond, links met zandstenen kruiskozijn en afgeschuinde dagkanten rechts met 18de-eeuws schuifraam, op de bovenverdieping met bewaard 19de-eeuws houtwerk. Drie gelijkaardige linker traveeën van 1855.

Reigevel: kelderverdieping met korfboogvormige luikopening en betraliede segmentboogvensters met afgeschuinde dagkanten. Deuropening aan de Gouden- Handbrug, barokke beschilderde zandstenen omlijsting, bekronende rondboognis met flankerende voluten en Mariabeeld met Kind. Kroonlijsten op klossen en dakkapelletjes met driehoekig fronton.

Interieur. Aan de Gouden-Handrei, tweebeukige halfverzonken kelder van vier en drie traveeën gescheiden door tussenmuur van voormalig voor- en achterhuis en met rondboogdoorgang naar Gouden-Handstraat nummer 6; oorspronkelijk afgedekt met een balklaag, zie ankers in zijgevels, later voorzien van graatgewelven met gordelbogen rustend op vijf zandstenen middenzuilen; in eerste kelder houten lambrisering en schouw in neoclassicistische stijl; aan de keldertrap kant Torenbrug fundatiesteentje met opschrift "DEZE PUTTEN / ZIJN GEMACKT / IN OUST MDCCCVI DOOR / CHL. SERWEYTENS / & M DELESCLUZE" en " HENRICUS I / DE BOUVERE / FECIT 1806"; behouden kaarsnis in tweede kelder.

Aan de tuinzijde tegen achter- en gedeeltelijk tegen het voorhuis restant van 16de-eeuwse galerij met drie korfbogen op natuurstenen zuilen, korfboogdeur met afgeschuinde dagkanten verleent vanuit de galerij toegang tot de kelder. De begane grond bewaart balklagen onder pleisterwerk, ook een trappenhuis met houten Engelse trap. Gang met schuiframen uit het vierde kwart van de 18de eeuw tot het eerste kwart van de 19de eeuw en rechts drie salons in enfilade en met 19de-eeuwse aankleding onder meer met: marmeren voluteschouwen, vleugeldeuren, stucwerkversiering op schouwboezem en sopraportes, klinken en spanjoletten, plafonds met zwaar lijstwerk. Sterk verbouwde dakconstructie waarschijnlijk met een sporenkap op schaargebinten, telmerken.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Verslag bouwhistorisch onderzoek door D. Van Eenhooge, 20 juni 2002.
  • Dienst Infrastructuur en Ruimtelijke Ordening Brugge, Bouwvergunningen, nummer 2298/1986.
  • Dienst Monumentenzorg en Stadsvernieuwing Brugge, Fiche, augustus 1983.
  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummers 117 en 126/1855.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 395-396 (bij Torenbrug nummer 2).

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Gouden-Handstraat

  • Is deel van
    Spiegelrei, Gouden-Handrei en Sint-Annarei met omgeving


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoekhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82901 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.