erfgoedobject

Het Goed te Erembodegem

bouwkundig element
ID
81145
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81145

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historisch belangrijke hoeve "Het Goed te Erembodegem". Bestaan van de hoeve toponymisch gestaafd tot in 1304 (vermelding in archiefdocumenten als "d'Erboudenghem"). De hoeve vormt in de middeleeuwen en tijdens het ancien régime de kern van een heerlijkheid met dezelfde naam. De heerlijkheid hing af van het Doornikse en had negen achterlenen. Benaming enerzijds afkomstig van de Oostvlaamse gemeente Erembodegem en anderzijds van de familie die eigenaar was van de hoeve en de heerlijkheid in de eerste helft van de 14de eeuw.

In de beschrijving van het bisdom Doornik wordt de hoeve aangeduid als één van de twee belangrijkste heerlijkheden op het grondgebied van Moen, vermelding als "Herboteghem" met de rang van burggraafschap. De heer bezit alle justitie, tevens heeft hij hoge inkomsten van rentegronden die verspreid lagen over Avelgem, Moen, Outrijve, Sint-Denijs en Heestert. De eigenaars van de hoeve waren meestal leden van vooraanstaande families; de pachters behoorden tot de bovenlaag van de bevolking.

De hoevegebouwen worden samen met de nabijgelegen molen tijdens de negenjarige oorlog in 1692 door soldaten in brand gestoken en verwoest. De gebouwen worden kort na de brand heropgebouwd en in 1711 vermeld als "groot onder hofstede, scheuren, stallynghen, meersschen weeden ende winnende landt vijfentwintich ofte sessentwintich bunderen".

Hoeve naar verluidt afgebeeld op een kaart van Jaillot (1695) en weergegeven als "C(en)se Erembodegem", kern van de Doornikse enclave "Tournesis Flandre" te Moen op de Ferrariskaart (1770-1778). De huidige configuratie is herkenbaar, enkel de aangegeven omwalling is nu grotendeels verdwenen, tevens voorstelling van een beboomde dreef (huidige Erembodegemstraat) lopend naar de Formentier Dries (Outrijve, Avelgem) waar de vierschaar gelegen was. Huidig gebouwenbestand (zonder omwalling) eveneens herkenbaar op de Atlas der Buurtwegen (circa 1846), de hoeve is aangeduid als "ferme Herembodegem". Onderzoek in het kadaster geeft aan dat het woonhuis in 1865 achteraan uitgebreid wordt met een klein volume, verder ongewijzigd gebouwenbestand.

Nu aan de straat gelegen hoeve met gesloten opstelling en gaaf bewaard gebouwenbestand bestaande uit bestanddelen van rode baksteen onder pannen zadeldaken. Zuidelijke erftoegang gemarkeerd door laag poortgebouw met naastgelegen deur, getypeerd door Doornikse steen in plint en heiligennis. Ten noorden het woonhuis van zeven traveeën met gecementeerde erfgevel (cementering van circa 1900). Licht getoogde muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk. Ten westen driedubbele dwarsschuur met één toegemaakte poort en met vlechtingen in zuidelijke zijpuntgevel, bewaarde kapconstructie bestaande uit nokgebint met onderliggend schaargebint. Tweede schuur ten zuiden, eveneens met restanten van Doornikse steen in plint, deels bewaarde kapconstructie. Ten oosten, stalvleugel met plint van Doornikse steen en vlechtingen in zuidelijke zijpuntgevel, bewaarde slieten en voederbakken en deels behouden kapconstructie. Bakhuisje met aangrenzende ast ten noorden, buiten het erf. Centraal op het erf bakstenen mestvaalt en keel.

Bewaarde boomgaard afgezoomd door meidoornhaag ten westen. Restant van omwalling bewaard achter de ast.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Brugge, 207: Mutatieschetsen, Moen, 1865/81.
  • DESPRIET P., Twintig Zuid-West-Vlaamse hoeves, deel 3, Kortrijk, 1986, p. 117-125.

Bron: DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van CALLENS T. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zwevegem, Deelgemeenten Zwevegem, Heestert, Moen, Otegem en Sint-Denijs, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL26, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Het Goed te Erembodegem [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81145 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.