erfgoedobject

Medisch Pedagogisch Instituut Maria Ter Engelen

bouwkundig element
ID
79507
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/79507

Juridische gevolgen

Beschrijving

Medisch Pedagogisch Instituut "Maria Ter Engelen". Huidig gebouwenbestand voornamelijk vanaf 1958.

De huidige instelling gaat terug op een armenschool in 1826 opgericht door pastoor Van den Broucke, toen buiten de dorpskom aan de huidige Spinnerijstraat gelegen. In 1835 wordt een 'gasthuis' gebouwd op initiatief van pastoor Vancayseele, dit met financiële steun van onder meer de vooraanstaande burgers Cassiers (zie dorpsinleidingen Houthulst en Klerken) en De Coninck (zie dorpsinleiding Merkem). In het hospitaal worden ouderen, zieken, wezen en armen opgevangen. Pastoor Vancayseele vraagt de zusters van Moorslede om les te komen geven in Klerken.

In 1841 nemen de schoolzusters opnieuw hun intrek in de kloostergebouwen alwaar zij onderricht geven in het speldenwerk aan arme en burgerdochters. In datzelfde jaar wordt de armenschool verenigd met het hospitaal. In 1844 schenkt Cassiers het gasthuis landerijen. In 1851 wordt een nieuwe kapel gebouwd. Tussen 1860 en de Eerste Wereldoorlog wordt er een school en een wezenhuis aan het klooster toegevoegd.

Na de vernietiging van Klerken tijdens de Eerste Wereldoorlog worden het klooster en het gasthuis in 1923 heropgebouwd maar dit maal in de dorpskom (Dorpsstraat) in plaats van aan de Spinnerijstraat. Vanaf 1958 grondige verbouwing van het klooster, bouw van een nieuwe kapel en oprichting van het Medisch Pedagogisch Instituut "Maria Ter Engelen". Huidig gebouwenbestand vanaf 1958 naar ontwerp van architect Albert Laloo (Brugge), met modernistische inslag. In de jaren 1960-1970 volgt een grote uitbreiding van de instelling, eveneens naar ontwerp van architect Laloo. In de jaren 1960 bouw van een meisjesschool aan de Stokstraat, met groot terracottapaneel met voorstelling van Maria met kind en kinderen.
Vanaf de jaren 1990, uitbreiding van het Medisch Pedagogisch Instituut met therapeutisch zwembad (circa 1996) en leefgroepen opgevat als kleine dorpen, op het afhellend terrein van de heuvelrug van Klerken. Deze uitbreiding wordt gemarkeerd door het kunstwerk "groei" naar ontwerp van Martine Platteau.

Voor een deel is de structuur van het gebouw uit de wederopbouwperiode bewaard, met de uitbouw van een L-vormige kloostervleugel onder pannen schild- en zadeldaken aan de Dorpsstraat. Circa 1958 wordt dit echter afgewerkt met een parement van grote (natuur)stenen platen. De eenbeukige wederopbouwkapel ten zuiden bij het klooster aansluitend wordt echter afgebroken en vervangen door een ruime, modernistisch getinte kapel (slechts afgewerkt in 1969) met markerende toren en groot glasraam naar ontwerp Rogier Vandeweghe in betonnen raamwerk naar de Dorpsstraat gericht.
Ten noorden van het klooster, markerende haakse vleugel van het Medisch Pedagogisch Instituut met toegangspartij met betonnen luifel bereikbaar via trap. Glasraam van opschrift "MARIA TER ENGELEN" en afbeelding van engelen. In de hall eerste steen met opschrift: "EERSTE STEEN GELEGD OPVOEDKUNDIG INSTITUUT MARIA TER ENGELEN ANNO 1958", met wapenspreuk van Mgr. Desmedt "MINISTRANDO".

  • Provinciale Bibliotheek en Documentatiecentrum West-Vlaanderen, Iconografische collectie.
  • DESMYTTERE J., Klerken, het dorp op de heuvel, s.l., 1954, p. 21-23.
  • JANSSEN J., Klerken in de "gôen ouden tijd" , uitgave in eigen beheer, 1964, p. 76-77.
  • TANGHE G.F., Parochieboek van Ichteghem, Couckelaere, Wercken, Bouvenkercke, Clercken, Thourout, Brugge, 1863, p. 6.
  • VANNESTE D., Het verbazende verhaal van het klooster van Klerken, Oostkamp, Stichting Kunstboek Oostkamp, 2008.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Houthulst, Deelgemeenten Jonkershove, Klerken en Merkem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL24, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Op vraag van pastoor van Cayseele kwamen jonge vrouwen uit Moorslede en Poperinge vanaf 1830 les geven in Klerken. Zij woonden samen in een schoolhuisje en die samenlevingsvorm werd weldra een communauteit. In 1835 stapten een paar van deze zusters over naar het pas opgericht gasthuis en vormden zo een afzonderlijk kloostertje. Die beide samenlevingsvormen werden in 1841 in één klooster samengebracht alhoewel de beide kloostergebouwen bewoond bleven. Die situatie bleef tot 1914 toen de schoolzusters gingen schuilen in het klooster in de Spinnerijstraat.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Medisch Pedagogisch Instituut Maria Ter Engelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/79507 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.