erfgoedobject

Hoeve met losse bestanddelen

bouwkundig element
ID
78791
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78791

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed 19de-eeuwse hoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Mooie 19de-eeuwse hoeve gelegen ten oosten van Kasteel Altena en er ook historisch mee verbonden.

Historiek

In 1874 erft de Brugse familie de Thibault de Boesinghe het Domein Altena, bestaande uit een opperhof en een neerhof binnen een omwalling. De nieuwe eigenaar Emile de Thibault de Boesinghe-Frennelet laat alle gebouwen slopen en vervangen door nieuwbouw. De nieuwe hoeve wordt in 1875 op een andere plaats, buiten de walgracht heropgebouwd: er wordt gekozen voor braakliggende gronden ten oosten van het Kasteel, aan de andere kant van de Altenaweg. De huidige L-vormige hoofdstructuur wordt in 1875 in één bouwfase gerealiseerd: haaks op de straat het boerenhuis met aansluitend de lagere stalvleugel, haaks op de woning de schuurvleugel met geïncorporeerd wagenhuis. Ten zuiden van het woonhuis, een bakhuis/zomerkeuken. In 1884 wordt op een zuidelijk perceel een broeikas gebouwd, langs een muur die de moestuin omringt. In 1948 wordt de hoeve verkocht aan de pachter, René Coene-Van Damme. In hetzelfde jaar worden een aantal kleinere nutsgebouwen op het erf gebouwd. De broeikas en de moestuin blijven eigendom van de kasteelheer, wat veruiterlijkt wordt door de ommuring rond de moestuin die wordt vervolledigd. In 1976 worden belangrijke uitbreidingen uitgevoerd aan de achterzijde van de gebouwen, waarbij woonhuis-stal en schuur met elkaar verbonden worden; het woonhuis krijgt een achterbouw. Ondanks deze aanpassingen is de hoeve gaaf bewaard en heeft ze een fraaie, authentieke uitstraling.

Beschrijving

Hoeve bestaande uit losse bestanddelen, gelegen op een onverhard en deels beboomd erf. Erf is van de straat afgescheiden door een sloot waarlangs een beukenhaag. Ten zuiden van het erf, een ommuurde vierkante moestuin, aangelegd in 1884 en U-vormig ommuurd.
L-vormige opstelling van boerenhuis-stal (Vlaamse pannen, nok haaks op de straat) en schuur, samen met achter het huis gelegen bakhuis gebouwd in 1875. Boerenhuis wordt gekenmerkt door een verzorgde bruine baksteenbouw waarvan de gevels zijn afgeboord met een uitgewerkte rode boogfries. Dubbelhuis van vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak, waarop twee rijk uitgewerkte schoorstenen. Licht getoogde muuropeningen, aan erfzijde zijn de vensters voorzien van groen-wit geschilderde luiken en is het schrijnwerk vervangen door PVC (T-vensters met zesdelige indeling). Vensteropeningen achtergevel deels gewijzigd. Zijpuntgevel aan straatkant versierd met (vermoedelijk heraldisch) beeldhouwwerk in rondbogige nis.
Aansluitende lagere stalvleugel onder zadeldak met Vlaamse pannen voorzien van één dakvenster met laaddeur. Rode baksteenbouw gekenmerkt door afboording van de lijstgevel aan erfzijde met een rode bakstenen boogfries (achtergevel verborgen door aanbouw). Rechthoekige muuropeningen: kleine stalvensters en gedeelde staldeuren.

Vrij hoge enkelvoudige dwarsschuur met links geïncorporeerd tweeledig wagenhuis. Rode baksteenbouw onder pannen zadeldak, voorzien van twee steunberen op de linkerhoeken van het gebouw. Segmentbogige poortopeningen, luchtgleuven in rechterzijpuntgevel, rondbogig laadvenster in linkerzijgevel. Kasseien stoep langs erfzijde. Ten noorden van de schuur, een rond hondenhok. Tussen stalvleugel en haakse schuur, een vrij recente bakstenen aanbouw onder lessenaarsdak.

Bakhuis ten zuiden van het boerenhuis, gerenoveerde donkere baksteenbouw onder zadeldak (nok haaks op boerenhuis). Ten westen van het boerenhuis, tussen woning en straat, een recente bakstenen garage. Achter woonhuis en stallen, recente aanbouwen (1976).
Ten zuiden van het erf, een grote, met rode bakstenen muur omsloten moestuin. Tegen de noordelijke muur leunt een serre aan, op de plaats waar reeds in 1884 een broeikas wordt gebouwd. Centraal in de muur die aan de Altenaweg grenst, een gietijzeren hek tussen twee pijlers. De moestuin blijft tot na 1948 rechtstreeks afhankelijk van het kasteel.
Bezoek aan het erf werd niet toegelaten.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Moerkerke, 1875/7, 1884/6, 1887/128, 1948/27, 1976/42.
  • TERRYN C., Altena, van nature een monument, in Nieuwsbrief 't Zwin Rechteroever, Damme, september 2004, jg. 5/3, p. 34-35.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kasteel Altena met park

  • Is deel van
    Altenaweg


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met losse bestanddelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78791 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.