Gedenkmuur voor de bevrijding van de Blankaart, gelegen langs de Iepersteenweg, vlakbij het natuurreservaat De Blankaart.

Historische achtergrond

Het kasteel nabij de Blankaartvijver, omstreeks 1850 gebouwd door Baron Gustaaf de Coninck de Merckem, werd gedurende de Eerste Wereldoorlog door de Duitsers bezet. Pas tijdens het Eindoffensief konden de Belgen het kasteel opnieuw heroveren.

Het begin van het Eindoffensief voor de Legergroep Vlaanderen was gepland op 28 september 1918, om 05.30u in de morgen. De Belgische aanvalssector liep van Het Wieltje (Sint-Jan) tot aan de Hoge-brug (Diksmuide) en was in drie opgedeeld, respectievelijk voor de Groepering Zuid (van Het Wieltje tot Langemark), de Groepering Centrum (van Langemark tot Mangelare) en Groepering Noord (van Mangelare tot aan de Blankaart). Tussen de Blankaartvijver en de Hoge Brug stond de 4de infanteriedivisie nog eens in voor een afleidingsopdracht.

De 10de infanteriedivisie (met het 20ste, 13de en 19de Linieregiment) moest de bewuste morgen door een nauwe engte van amper 800 meter, tussen de inundaties van de Blankaart en de noordgrens van de 1ste infanteriedivisie door, om dan te ontplooien. Daar waar de Duitse reactie tegen de andere divisies bijna nihil was, werden de manschappen van de 10de infanteriedivisie onmiddellijk het doelwit van de Duitse artillerie en mitrailleurs. Bovendien kwamen die manschappen rechtstreeks van hun rustkantonnement nabij Izenberge, wat betekende dat ze een pijnlijke mars van circa 20 kilometer ondernomen hadden, met al het materieel dat ze zelf moesten dragen…

Het 3de bataljon van het 20ste Linieregiment (met onder andere de 9de en 11de compagnie) had de opdracht om het kasteel Blankaart te veroveren. In het strijdgewoel was er echter een heel grote leemte ontstaan tussen beide eenheden. Alleen luitenant Colmant van de 11de compagnie kon met enkele manschappen van zijn peloton het contact behouden met de 9de compagnie. Versterkt met twee compagnies uit het 2de bataljon van het 13de Linieregiment kon het kasteel onder leiding van Lt. Colmant tegen de middag van de 28ste september ingenomen worden, wat herdacht wordt op deze gedenkmuur.

Beschrijving

Grote, rechthoekige muur opgetrokken in rode baksteen op eenvoudige basis. In het midden een bronzen gedenkplaat met hardstenen omlijsting, en een portret in profiel van luitenant Ivan Colmant. Links hiervan hangt een groot bronzen kruis.

Op de bronzen gedenkplaat: het kenteken van het 20ste linieregiment, een bladerkrans bekroond met helm, aan twee gekruiste geweren hangt het oorlogskruis, daarboven staat het getal 20. 'Op 28 september 1918 tijdens het oprukken van het 20e Linieregiment werd de grendelstelling De Blankaart na vier bloedige stormlopen ingenomen door het 2e Pon 11e Cie versterkt met elementen van de 9e 10e en 12e Cies onder het bevel van Luitenant Ivan Colmant.'. Tussenin prijkt het portret van de man. Op de muur, van links naar rechts vijf bronzen plaatjes: 'Namur - Dendermonde - IJzer - Zarren - Handzame'.

H. 249 cm x Br. 439 cm x D. 59 cm

Uitvoering: Louis Dupont (gesigneerd op de bronzen gedenkplaat)