erfgoedobject

Duits manschappenverblijf II. Stellung

bouwkundig element
ID
78298
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78298

Juridische gevolgen

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie gelegen in de tuin van Walestraat 4 te Leke, net op de grens met Keiem. De constructie ligt op 1500 meter ten zuidoosten van de kerk van Leke en op twee kilometer ten oosten van de Bocht van Tervate. 

Historische beschrijving

Duits betonnen manschappenverblijf uit de Eerste Wereldoorlog.

De schuilplaats wordt net achter de Duitse II. Stellung opgetrokken, een verdedigingsstelling die ten westen van Beerst en Leke wordt uitgebouwd vanaf 1916. Tussen de eerste Duitse stelling, die min of meer de bochtige IJzer volgt en de tweede stelling wordt vanaf de Bocht van Tervate in zuidelijke richting nog een Artillerie-Schutz-Stellung ingericht. De constructie ligt meer bepaald op twee kilometer ten oosten van de Bocht van Tervate, waar de Duitse eerste verdedigingslijn uitgebouwd was op de westelijke oever van de IJzer. In vogelvlucht ligt de constructie op vier kilometer ten oosten van de eerste Belgische voorposten in het geïnundeerde gebied.

Uit militaire stafkaarten kan afgeleid worden dat de II. Stellung ter hoogte van Beerst en Leke bestaat uit een nagenoeg ononderbroken lijn aan loopgraven en prikkeldraadversperringen met net ten oosten ervan diverse posten, die op regelmatige afstand van elkaar opgetrokken zijn. Het betreft onder meer artillerie- en mitrailleurposten. Deze posten worden met nummers en een naam aangeduid. De bewaarde mitrailleurpost iets ten noorden van onderhavig manschappenverblijf wordt aangeduid met 19 Mackensen. Iets meer westwaarts langs de Walestraat ligt 20 Wilhelmstein. De manschappen van deze posten konden onderdak vinden in dit manschappenverblijf.

De betonnen constructie is duidelijk te zien op een Belgische luchtfoto van 4 november 1916. Langsheen de Walestraat loopt een smalspoor. In de onmiddellijke omgeving zijn ook verschillende barakken opgetrokken, aldus Belgische militaire stafkaarten.

Het manschappenverblijf is opvallend goed bewaard gebleven. De ijzeren haken die op regelmatige afstand in het golfplaten plafond voorkomen, dienen wellicht voor het ophangen van bedden. Elke ruimte is in oorsprong voorzien van een kacheltje, die een gemeenschappelijke schoorsteen hebben in de gedeelde binnenmuur.

Beschrijving

Rechthoekige betonnen militaire constructie van H. 220 x L. 760 x Br. 575cm. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting en voor wat het dak betreft, op golfplaten. Het dak van de constructie buigt aan beide randen mee af volgens de vorm van deze golfplaten.

Aan de zuidoostelijke zijde zitten twee toegangen, met gebogen bovenrand die de vorm van de gebogen golfplaten volgen. Eveneens in deze muur zit per binnenruimte één rechthoekige opening die naar binnen toe versmalt, naast enkele kleinere openingen.

De constructie bestaat binnenin uit twee ruimtes, van elkaar gescheiden door een gemene muur. Eén ruimte meet bij benadering H. tot 150cm x Br. 230 x D. 400cm. Het plafond van iedere ruimte wordt gevormd door golfplaten van Duitse makelij, die steunen op vrij hoge zijmuren. Bij de bevestiging van de golfplaten op de muur zijn L-profielen gebruikt, die verzinkt zijn. In de golfplaten zitten op regelmatige afstand ijzeren haken. In de gemene muur zit aan elke zijde een opening met centrale schoorsteen voor een kacheltje in beide ruimtes.

  • DOCUMENTATIECENTRUM IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie militaire stafkaarten, Belgische militaire stafkaart Armée Belge. Plan Directeur. Dixmude, 1/10/1917.
  • KONINKLIJK LEGERMUSEUM, Fonds Militaire Luchtfoto’s W.O. I, Luchtfoto Keiem 4/11/1916.
  • Captured German Trench and Operations Maps from the National Archives [CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press], Übersichtskarte 1:40.000 Gruppe Diksmuide, 23/9/1917; Leke, Blatt 3, 15/11/1917; Dixmude Nord Bl. I, 18/4/1917.

Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.001/32003/107.1, Duits manschappenverblijf (WO I) Walestraat 4 (DECOODT H., 2012)
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Duitse mitrailleurpost II. Stellung

  • Is deel van
    Walestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duits manschappenverblijf II. Stellung [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78298 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.