erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Bartholomeus

bouwkundig element
ID
78254
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78254

Juridische gevolgen

Beschrijving

Parochiekerk gelegen langs de Kaaskerkestraat te midden van een met gras begroeide kerkomtrek omzoomd met bomen. Toegang vanaf de Kaaskerkestraat via een kerkpad in rode plavuizen en dito kerkpad rondom de kerk.

De voorganger van deze heropgebouwde parochiekerk was meer noordwaarts, ongeveer ter hoogte van het huidige (oude) kerkhof gesitueerd. Over de bouwgeschiedenis van de vooroorlogse kerk is weinig geweten: in 1750 wordt ze vernield door een blikseminslag, maar enkele jaren later beschikt de parochie al over een nieuwe kerk. Circa 1897 wordt de voornamelijk 18de-eeuwse kerk naar ontwerp van architect J. Soete-Naert (Roeselare) gerestaureerd en uitgebreid met een breder schip en sacristie. De vooroorlogse kerk was een eenvoudige eenbeukige neogotische kerk met transeptarmen en een achtzijdige vieringtoren. Na de Eerste Wereldoorlog wordt de kerk tussen 1921 en 1928 uitgesproken historiserend heropgebouwd met de toevoeging van een westtoren naar ontwerp van de architecten C. Schaessens (Veurne) en René Buyck (Brugge).

Georiënteerd bedehuis met vooruitgeschoven westtoren onder naaldspits. Eenbeukige neogotische kerk van drie traveeën, aansluitend transept en koor met rechte sluiting. Aan de noordzijde van de westtoren, doopkapel onder zadeldak en ten noorden van het koor sacristie onder zadeldak. Verankerde gele baksteenbouw, leien zadeldaken en naaldspits.

Aansluitend bij de regionale baksteengotiek: ritmerende steunberen met versnijdingen, geprofileerde spitsbogige twee- en drielichten op afzaten, rondom lopend spitsboogfries onder de gootlijst en tuitgevels op schouderstukken met aandaken. Westtoren van vier geledingen met overhoekse versneden steunberen en aanleunend polygonaal traptorentje. Korfboogportaal in geprofileerde spitsboogomlijsting. Tweede en derde geleding respectievelijk voorzien van een geprofileerd spitsboogvenster en een rechthoekig vensterluik in geprofileerde spitsboogomlijsting op afzaat. Vierde geleding met gekoppelde spitsbogige galmgaten met oculus in geprofileerde spitsboog op afzaat uitgewerkt als doorlopende lekdrempel en borstwering met spitsboogfries.

Witbepleisterd interieur met muurschilderingen van diverse heiligen en Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen met Vlaamse symboliek, onder meer referenties aan de Guldensporenslag, naar ontwerp van R. Vandeweghe (Sint-Andries). Overwelving door middel van houten spitstongewelven met trekbalken en geprofileerde makelaars. Zwart marmeren vloer.

Mobilair. Glasramen met voorstellingen van de calvarie, diverse heiligen en wapenschilden met opschrift van de schenker "Dierbaar aandenken aan mw. Marguerite Costenoble-Van Wassenhove". Hoofdaltaar met tabernakel en communiebank in zwarte marmer en geel koper. Zijaltaar in zuidelijke transeptarm met 17de-eeuws gepolychromeerd beeld "Onze-Lieve-Vrouw troost in Nood". Preekstoel, 20ste eeuw, met op een koperen plaat respectievelijk Nederlands- en Franstalig herdenkingsopschrift: "Ter duurbare herinnering aan André Waucquez, oorlogsvrijwilliger geboren te Elsene op 1 mei 1895 gesneuveld den 3 november 1914 te Caeskerke RIP".

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nr. 1396.
  • Inventarisatie van Relicten uit de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen).
  • NOTEBAERT A., NEUMANN C. e.a., Inventaris van het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, Algemeen Rijksarchief Brussel, 1986, n° 7212.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

In de Sint-Bartholomeuskerk bevinden zich verschillende items die herinneren aan de Eerste Wereldoorlog:

  • In het portaal: rechthoekige gedenkplaat in gepolijste hardsteen voor militaire slachtoffers, uitgevoerd door Alph. Bossaert.
  • In de noordelijke zijbeuk: polychrome muurschildering van Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen geflankeerd door het standbeeld van de Maagd van Vlaanderen in Kortrijk (links) en de IJzertoren (rechts), en omringd door de Broeltorens in Kortrijk en taferelen uit de Guldensporenslag en de Eerste Wereldoorlog (tegenwijzerzin). De muurschildering werd gerealiseerd door R. Vande Weghe uit Brugge.
  • In de zuidelijke zijbeuk: kansel met de beeltenis van de vier evangelisten, opgedragen aan de oorlogsvrijwilliger André Waucquez, die op 3 november 1914 overleed.
  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Bartholomeus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78254 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.