"Esenkasteelhoeve". De site gaat terug op een belangrijke opperhof-/ neerhofsite met achtvormige omwalling, aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Gaat mogelijk terug op het kasteel met kasteelhoeve aangeduid op de gravure in de "Flandria Illustrata" (1641) van Sanderus. Voor de Eerste Wereldoorlog bevond zich op de site nog een kasteel. Tijdens de oorlog wordt de site vernield: een Duitse prentbriefkaart van 1916 toont het kasteel reeds vernield, doch een torentje is nog duidelijk herkenbaar.
Op vandaag wederopbouwhoeve met deels bewaarde omwalling. Vrijstaande geelbakstenen bestanddelen, onder meer dwarsschuur met aanpalend lager wagenhuis met korfboogpoorten, stalling met dakoverstek op houten korbelen en paardenstal. Verzorgd boerenhuis onder verspringende zadeldaken met dakkapellen als tuitgevel, links opkamer van twee traveeën. Rechthoekige muuropeningen verdiept in korf- en steekboognissen, arduinen lateien en tussendorpels, bovenlichten met diefijzers.
ERVINCK L., DEBAEKE S., Het drama van Esen, Koksijde, 1996, p. 90-91.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
