erfgoedobject

Abdijhoeve 't Hof te Piermont of Piémont

bouwkundig element
ID
76848
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76848

Juridische gevolgen

Beschrijving

Op de hoek met hoek Broekooi: "'t Hof te Piermont", modo "Piémont", oude abdijhoeve van Sint-Baafs te Gent, qua oorsprong opklimmend tot vóór 1475, J. Verbesselt opteert voor een ontstaan in de dertiende eeuw. De benaming, een romaans toponiem met de betekenis van "steenberg", zou verwijzen naar de steengroeven die hier in de omgeving vanaf het einde van de tiende eeuw ontgonnen werden.

Het pachthof ontstond uit een splitsing van het oude Hof te Bettegem dat eigendom was van de Sint-Baafsabdij van Gent, zie gemeente-inleiding, en diende oorspronkelijk als opslagplaats voor de tienden die de laten van Sint-Baafs verschuldigd waren. De oudste vermelding van het hof komt voor in een rekening van 1475; in dezelfde rekening is er sprake van herstellingswerken: zo zou in 1473 "een nieuwen hoven en den watersteen van den woenhuyse" gebouwd zijn. In de loop van de zestiende eeuw bewerkte het hof 32 bunder land. In de eerste helft van de zeventiende eeuw waren de gebouwen zo erg vervallen dat ze moesten hersteld worden; in 1675-1676 werd het hof in brand gestoken door de Hollandse troepen.

De huidige gebouwen klimmen mogelijk op tot de eerste helft of het midden van de achttiende eeuw; tot op heden kon het juiste bouwjaar niet achterhaald worden maar het wapenschild van de toenmalige bisschop van Gent is terug te vinden in de straatgevel van de stallen en boven de ingang van het woonhuis; het gaat hier om het wapen van de familie van der Noot, vijf kruisgewijs geplaatste schelpen en de lijfspreuk "respice finem" (betrouw op het einde); twee bisschoppen van dit geslacht volgden elkaar op: Philippe Evrard van der Noot (1694-1730) en Maximiliaan Antoon van der Noot (1742-1770); de zichtbare bouwnaden rondom de gevelsteen boven de deur kunnen echter wijzen op het inmetselen van de steen in een al bestaand gebouw.

Heden gesloten hoevecomplex met gekasseide binnenplaats: toegangspoort in de zuidwestelijke hoek, woning ten noorden, stallen ten oosten en ten zuiden en ruime langsschuur ten westen. Eenvoudige overluifelde inkom met nieuw ijzeren hek tussen bakstenen pijlers met zandstenen hoekblokken en houten latei.

Verankerde, bakstenen gebouwen van één bouwlaag onder pannen zadeldaken, met uitzondering voor de woning waar kunstleien werden gebruikt. Voorheen volledig witgekalkte gevels op gepikte plint; bij een recente renovatie werd de erfgevel van de woning gedecapeerd. Rechthoekige muuropeningen.

Woning van zeven traveeën onder overkragend dak op daklijstbalkjes met vernieuwde dakvensters en toegevoegde dakvlakvensters; bewaard rechteraandak met vlechtingen. De rechthoekige vensters zijn gevat in een heden zichtbare zandstenen omlijsting met hoekblokken, sponning en luikduimen; dubbele ontlastingsboogjes boven de latei verwijzen naar de vroegere kruiskozijnen; lekdrempels van blauwe hardsteen en vernieuwd schrijnwerk. Bewaard rondboogdeurtje in een zandstenen omlijsting met kwarthol beloop, sluitsteen, imposten en geprofileerde waterlijst; boven de deur zit een gevelsteen met het hoger beschreven wapenschild; volgens de inventarisgegevens van 1971 toen nog met moeilijk leesbaar jaartal 17(54?). Aangepast interieur.

Het links aansluitende bedrijfsgedeelte met licht gewijzigde muuropeningen is een uitbreiding uit de tweede helft van de negentiende eeuw, aangezien het nog niet aanwezig is op de Poppkaart van circa 1860, maar wel op een mutatieschets van 1891. Wellicht dateert het gebouw van circa 1883 aangezien de kadastrale leggers op dat ogenblik spreken van een vergroting, de bijhorende mutatieschets ontbreekt echter.

De oostelijke stalvleugel vertoont aan de erfzijde naast aangepaste stalvensters nog enkele zandstenen deurposten en klimmende laadluiken; de zuidelijke zijpuntgevel bevat bovendien nog sporen van vlechtingen, verder het zandstenen wapenschild van de familie van der Noot en een houten luik in een zandstenen omlijsting. De zuidelijk gelegen stallen werden kadastraal ingetekend in 1891 en werden vermoedelijk gebouwd ter vervanging van een oudere constructie, zie de Poppkaart.

De tweebeukige langsschuur van zes traveeën vertoont aan straatzijde (zuidgevel) een rechthoekige poort met houten latei en gerecupereerde arduinen hoekstenen met jaartal 1780, jaartal dat bijgevolg kan gebruikt worden als terminus post quem voor de bouw of de herstelling van de schuur; oculus in de top. Aan erfzijde bleven een houten kozijnvenster en -deur bewaard. Inwendig vertoont de constructie een gebint met pen- en gatverbindingen; de bakstenen muur tussen de voormalige dorsvloer en tasruimte werd verhoogd met snelbouwsteen in functie van de huidige bedrijvigheid.

De huidige buitengevels, oorspronkelijk met gesloten karakter, zijn nu grotendeels verborgen door latere aanbouwsels.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Asse, afdeling VI (Zellik), 1891/3.
  • SCHOONJANS F., Kijk- en leesboek over Zellik, Zellik, 1976, p. 13, 31-34.

Bron: KENNES H. met medewerking van VAN DAMME M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Asse, Deelgemeenten Asse, Bekkerzeel, Kobbegem, Mollem, Relegem en Zellik, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB6, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Abdijhoeve 't Hof te Piermont of Piémont [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76848 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.