erfgoedobject

Sociale woonwijk uit de jaren 1950

bouwkundig element
ID
75463
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/75463

Juridische gevolgen

Beschrijving

Ensemble sociale woningen gebouwd in vier fasen na de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de Arendonkse Maatschappij voor de Huisvesting. Vanaf 1949 kwamen veertien woningen tot stand aan Hokken (nummers 78-104), gevolgd door 31 woningen vanaf 1952 aan de Schutterstraat (nummers 67-75, 89-107 en 112-114), Hokken (nummers 73-91) en De Maaskens (nummers 46-52). Volgens bouwplannen van 1955 werden vervolgens zes woningen gebouwd aan De Maaskens (nummers 73-75) en Schutterstraat (nummers 104-110), naar ontwerp van de lokale architect Jan Keustermans. De wijk werd quasi gelijktijdig voltooid met acht woningen aan het verlengde van De Maaskens (nummers 57-71).

Representatief voorbeeld van een kleinschalige naoorlogse volkswijk, ingeplant ten noorden van Arendonk en gekenmerkt door een rationele en eenvormige aanleg, en een relatief lage densiteit. De tweewoonsten beschikken over ruime achter- en voortuinen, die het groene karakter van de wijk bepalen.

De woningen vertonen een aantal gemeenschappelijke kenmerken, meer bepaald: gekoppelde, in spiegelbeeld opgetrokken eengezinswoningen; enkelhuizen van twee traveeën en één of twee bouwlagen onder een zadel- of schilddak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen); bakstenen lijstgevels met rechthoekige vensters op een lekdrempel van faience en licht segmentbogige deuren in een verdiept portaal. Veelal vernieuwd schrijnwerk. Enkele aanpassingen.

De woningen zijn onder te verdelen in drie types.

Type I, Schutterstraat nummers 67-75, 89-107. Twee bouwlagen onder zadeldak met witgeschilderde benedenverdieping; gekoppelde deurtravee met een kleiner venster op de bovenverdieping; gemetselde lateien, op de bovenverdieping met een sluitsteen. De zeer gelijkende huizen Hokken nummers 78-104 zijn op de benedenverdieping niet witgeschilderd, vertonen een met witsteen omlijste deur en aansluitend venster, en sluitstenen boven alle muuropeningen.

Type II, Schutterstraat nummers 104-110 en De Maaskens nummers 57-75. Twee bouwlagen onder een schilddak, al dan niet met beschilderde gevels; gekoppelde deurtravee; uitsluitend rechthoekige muuropeningen met alleen boven de deur een natuurstenen dorpel en sluitsteen.

Type III, Schutterstraat nummers 112-114, De Maaskens nummers 46-52 en Hokken nummers 73-91. Deze woningen vormen een gesloten gevelfront door de aaneenschakeling van de achteruitwijkende, lagere bijgebouwtjes aan weerszijden van elke tweewoonst. Voorts, één bouwlaag onder een zadeldak met gekoppelde, klimmende dakkapellen; witgeschilderde gevels met uitzondering van de zijgevelpunten; deuren in buitenste travee; vormgeving van de muuropeningen vergelijkbaar met type I, behalve de rondboogdeur in de bijgebouwtjes.

Evaluatie

De sociale woningen vormen een voorbeeld van een naoorlogse volkswijk, bepaald door erfgoedelementen als de (slechts deels bewaarde) groenaanleg van de private tuinen en de homogeniteit van de architectuur op het vlak van materialiteit en vorm (bakstenen koppelwoningen onder pannen daken). De architecturale eenheid van het relatief eenvoudige ensemble is grotendeels bewaard en wordt enkel verstoord door de aanpassingen van parementen en schrijnwerk, evenals een geïndividualiseerde heraanleg van de voortuinen.

  • Gemeente Arendonk, Grondgebiedzaken, Bouwplannen De Maaskens 73-75 en Schutterstraat 104-110, 1955.
  • Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam ARENDONK_HOKKEN_1250.
  • DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Arendonk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16N6, Brussel - Turnhout.

Auteurs: Plomteux, Greet; Verhelst, Julie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sociale woonwijk uit de jaren 1950 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/75463 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.