erfgoedobject

Kasteel van de Top Bronnen

bouwkundig element
ID
73757
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/73757

Juridische gevolgen

Beschrijving

"Kasteel van de Top Bronnen" met omringend park aan voet van Toepheuvel, aangelegd op de zuiverheid van de Top Bronnen te garanderen. Toegankelijk via Toepkapelstraat nummer 11, en de nabijgelegen zogenaamd "Toepkapel". Tuinaanleg volgens romantische traditie met vijverpartijen, imitatiehouten betonnen bruggetjes en kleine jongere chalets verspreid in glooiend parkdomein met diversiteit aan boomsoorten (onder andere beuken) en ten oosten boomgaard. Brede dreef in as van woning klimmend richting Toepkapelstraat afgezoomd met sparren en platanen. Toegang via fraai gietijzeren hek aan gecementeerde hekpijlers met siervazen. In het park jachtpaviljoen uit 1907, later boswachtershuisje, en betonnen kunstmatige grot.

Kasteel

Neoclassicistisch gebouw rond 1873 opgetrokken in opdracht van H. De Hovre; in 1888 aangekocht door F. Hoebeke, oprichter van Top Bronnen. Momenteel eigendom van Inexco-nv. Kasteel vergroot in de eerste helft van de 20ste eeuw; oorspronkelijk pannen schilddak na storm in 1933 vervangen door mansardedak met stalen gebint naar ontwerp van ingenieur A. Ascoop uitgevoerd door staalbedrijf Nobels-Peelman (Sint-Niklaas); serre, koets- en bakhuis respectievelijk in het eerste kwart van de 20ste eeuw en in het derde kwart van de 20ste eeuw afgebroken.

Ruim dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen met oeils-de-boeuf in mansardedak (nok parallel aan de straat, leien en zink). Houten kroonlijst op klossen en enkele uitgelengde modillons. Gecementeerde lijstgevel met markerende geblokte lisenen; bossage in pui; paneelversiering in borstwering en hoofdgestel; bovenverdieping met schijnvoegen. Geaccentueerd middenrisaliet met ijzeren balkon op zware consoles. Behouden vleugeldeur met gedeeld bovenlicht; bel met leeuwenkopje. Licht getoogde vensters; op de bovenverdieping gevat in een geriemde omlijsting met oren, op de begane grond beluikt; roedeverdeling uit het tweede kwart van de 20ste eeuw.

Analoge achtergevel met beraapt parement, groot rondboogvenster voor trappenhal, pui met storende jongere erker en terras.

Noordwestelijke zijgevel bekleed met loden platen.

Ten noordoosten, in het eerste kwart van de 20ste eeuw aangebouwde dienstvertrekken in verdiept zijrisaliet van twee bouwlagen onder plat dak.

Interieur

Oorspronkelijk dubbelhuisindeling; symmetrische aanleg verbroken door plaatsing extra gang met diensttrap als verbinding met uitbreiding uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Trappenhal met marmeren vloer, fraaie bordestrap met uitgewerkte trappaal en gestucte zoldering; ten westen op de begane grond salon met wandbespanning en stucplafond in neoclassicistische stijl met aanpalend salon in neo-Vlaamserenaissance-stijl met rijkelijk uitgewerkte houten schouw.

  • Rijksarchief Gent, Provinciaal archief (1851-1870), nummer 1484, 1580.
  • De lucifersfabriek te Nederbrakel, in Triverius, XVI, 3, 1986, p. 3-6.
  • DE PESSEMIER P., Naar de oorsprong van de Top Bronnen, in Triverius, XVI, 1, 1986, p. 7-29.
  • DE PESSEMIER P., Over de aanvangsdatum van het industrieel bottelen van bronwater in Nederbrakel, in Triverius, XVI, 2, 1986, p. 13-21.
  • DE PESSEMIER P., Het Top-domein, in De woonstede door de eeuwen heen, LXVIII, 4, 1985, p. 38-57.
  • DESEYN G., Bronwater- en limonadebedrijven in Oost-Vlaanderen, in Tijdschrift voor Geschiedenis van Techniek en Industriële Cultuur, XXXIV, 2, 1991, p. 46.
  • WERKGROEP OPEN MONUMENTEN BRAKEL, Zorg en zin voor kleur te Brakel, Brakel, 1996.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Brusselsestraat

  • Is deel van
    Kasteeldomein van de Top Bronnen

  • Is deel van
    Zwalmvallei tussen Nederbrakel en Nederzwalm

  • Is gerelateerd aan
    Bottelarij Top Bronnen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel van de Top Bronnen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/73757 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.