erfgoedobject

Naamsteen Abelenhof

bouwkundig element
ID
70315
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70315
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Naamsteen Abelenhof
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Locatie

Gelegen in een perkje langs de straat rechts vóór het huis "Abeelhof", Zuidschotestraat nummer 21, ter hoogte van de splitsing met de Groenestraat, op circa 1200 meter ten zuiden van de kerk van Reninge, in vrij landelijk gebied.

Historische achtergrond

Naar aanleiding van de verjaardag van het overlijden van Koning Albert I en het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, richtte de Provincie West-Vlaanderen tussen 1984 en 1988 - in verschillende reeksen - 25 gedenktekens op, “Naamstenen” genoemd. Ze werden vooral in de Frontstreek geplaatst op die locaties, waar niets meer aanwezig was dat herinnerde aan bepaalde belangrijke gebeurtenissen/installaties uit de Eerste Wereldoorlog.

De naamstenen moeten getuigen over de grootse tragedie die zich in de Westhoek heeft afgespeeld en tegelijk het bewustzijn van een mogelijk drama levendig houden. De dieper gelegen boodschap die de Provincie aan jongeren wil meegeven, is die van “Nooit meer oorlog”. Met het monogram van koning Albert, dat in de meeste naamstenen gebeiteld is, wil de Provincie hulde brengen aan een koning, die 4 jaar in moeilijke omstandigheden aan het hoofd van het Belgische leger heeft gestaan.

Deze naamsteen herinnert aan een chirurgische voorpost bij het Abelenhof in Reninge in 1916 en 1917.

In februari 1916 telde de sector Noordschote-Steenstrate reeds 3 evacuatieposten in Reninge: het oudste was het klooster van de Zusters Annuntiaten, verder was er nog 't Abelenhof en de hoeve van Theophiel Segers aan de Pijpegale. Deze posten beschikten elk over een hulpdokter, brancardiers, draagberries, verband, medicamenten, ontsmettingsmiddelen en… doodskisten.

't Abelenhof was de evacuatiepost waar de gewonden van het centrale gedeelte van het front aan de Ieperlee werden samengebracht, die via de weg Reninge-Pijpegale en een loopbrug (passerelle) aangevoerd werden vanaf de hoeve De Ravelaer. In 't Abelenhof stonden bovendien 2 ambulances ter beschikking met telkens een dokter. In totaal beschikte men in 't Abelenhof dus over 3 dokters die de medische dienst verzorgden.

In juni 1916 deed dokter Derache van 'Cabour chirurgical' het voorstel aan de Minister van Oorlog om een aantal chirurgische voorposten in te richten op 2 tot 5 kilometer van het front. Dit om te vermijden dat gekwetsten met buikwonden op weg naar een fronthospitaal zouden overlijden aan infecties of bloeduitstortingen. Eens de toelating verkregen, werden op korte tijd 3 dergelijke posten uitgebouwd: bij St-Jansmolen (Lampernisse), bij de Grognie (Oudekapelle) en bij 't Abelenhof (Reninge). Elke post kreeg een afgebakende zone toegewezen. Ze bleven ongeveer 1 jaar operationeel en werden in de zomer van 1917 met het oog op de geplande offensieven weer afgeschaft.

De chirurgische voorpost in Reninge werd operationeel vanaf juli 1916 en hing af van het Belgisch militair veldhospitaal Clep van Hoogstade. Ze werd ondergebracht in de oude hoeve 't Abelenhof waar reeds een medische post gevestigd was. Deze post stond in voor de zuidelijke sector. De hoeve lag dan ook langs de weg van Reninge naar de Pijpegale en Zuidschote, het front, zo'n 2 km hier vandaan, aan de Ieperlee. De hoeve werd regelmatig beschoten en in de zomer van 1917 werd de post opgeheven, toen de hoeve door een beschieting werd vernietigd.

Op 14 november 1986 greep in Reninge bij het Abelenhof de plechtige onthulling plaats van de derde reeks Naamstenen: Chirurgische Post De Grognie, Oudekapelle, Chirurgische Post Sint-Jansmolen, Legerhospitaal L'Océan, Vinkem, Kantonnement Le Lion Belge, Oostvleteren. Daarbij waren o.a. aanwezig de gouverneur O. Vanneste, de eregouverneur baron P. van Outryve d'Ydewalle, de voorzitter van de provincieraad H. d'Udekem d'Acoz, de gedeputeerden, de burgemeester en schepenen van Lo, vertegenwoordigers van de militaire overheid en van de vaderlandslievende verenigingen. De toespraken werden gehouden door de gouverneur O. Vanneste en de gedeputeerde W. Vens. Bij het oorlogsmonument van Reninge hield de burgemeester van Reninge eveneens een toespraak.

Beschrijving

Vrijstaande gedenksteen, bestaande uit een rechthoekige sokkel uit gewapend beton, die vooraan driehoekig uitloopt. Een grote ruitvormige gedenksteen (80 x 80 x 10 centimeter) uit witte natuursteen is schuin tegen de sokkel bevestigd.

Bovenaan het gekleurde wapenschild van West-Vlaanderen in geanodiseerd aluminium. Daaronder de tekst "Abelenhof Chirurgische post 1916 1917". De letters zijn diep V-vormig in de steen gekapt en lichtgrijs gepatineerd. Onderaan het officieel monogram van Koning Albert I.

Hoogte 140 x Breedte 50 x Diepte 20 centimeter.

Uitvoering: J. Vansteenkiste, provinciale Dienst voor Cultuur Brugge (ontwerper gedenksteen) - P.H. Boudens, Brugge (ontwerper en uitvoerder opschriften) - J. Hollevoet (spanbeton sokkel)

  • JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • JACOBS M. 1988: Naamstenen 1914-1918. 25 gedenkstenen opgericht tussen 1984 en 1988 ter herinnering aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en aan het overlijden van Koning Albert, Brugge, Provincie West-Vlaanderen.
  • LAMPAERT R. 2002: Reninge onder vuur (= Grootvaders Oorlog, 8), Koksijde.

Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Naamsteen Abelenhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70315 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.