erfgoedobject

Gekoppelde meergezinswoningen met art-nouveau-inslag

bouwkundig element
ID
6713
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6713

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van drie gekoppelde meergezinswoningen met art nouveau-inslag, gebouwd door de Naamlooze Bouw- Crediet- en Spaarmaatschappij Voorspoed, in opdracht van Jos Boeckx. Uit het bouwdossier valt de ontwerper niet af te leiden, maar het betreft vermoedelijk John Voet, die in de periode 1910-1914 als architect aan de maatschappij verbonden was.

"Voorspoed", met zetel op de Frankrijklei in Antwerpen, werd vermoedelijk in 1910 opgericht als bouwpromotor, hypotheekverstrekker en spaarkas. Afgevaardigde-beheerder was de Antwerpse ondernemer Joseph Nellens (1880-1934), liberaal senator vanaf 1923. Met zijn Société Immobilière Knocke Balnéaire, tekende deze laatste vanaf 1925 voor de verkaveling van het Albertstrand in Knokke en in 1930 voor de bouw van het Casino aldaar. Vóór de Eerste Wereldoorlog bouwde de maatschappij woningen en villa’s in diverse nieuwbouwwijken te Antwerpen zowel als in Sint-Mariaburg, in opdracht van particuliere klanten of voor verkoop ‘sleutel-op-de-deur’. Voor de periode 1910-1914 zijn een veertigtal bouwdossiers gerepertorieerd, vermoedelijk grotendeels toe te schrijven aan John Voet, die als architect aan de maatschappij verbonden was. In zijn ontwerpen bediende deze zich zowel van de klassieke beaux-artsstijl als van de cottagestijl met art-nouveau-inslag. Na de heropstart in 1921, is de maatschappij in Antwerpen actief tot 1925, om zich vervolgens vermoedelijk op Knokke te concentreren. Uit deze laatste periode zijn enkele grotere bouwprojecten gekend, zoals de groep cottagevilla's in de Acacialaan door de architecten Leopold De Coninck en Maurice Potié, het “Rubens Paleis” in de Carnotstraat, en twee reeksen van 133 en 112 rijwoningen in de Stadionstraat en de De Bosschaertstraat op het Kiel, door de architect François Dens.

Met een gevelbreedte van elk drie traveeën omvatten de rijwoningen drie bouwlagen onder een zadeldak. Het geheel is opgevat als een symmetrisch ensemble, samengesteld uit twee identieke zijpanden die een afwijkend en hoger opgetrokken middenpand flankeren. De lijstgevels hebben een parement uit geel baksteenmetselwerk voor de zijpanden en roomkleurige Silezische brikken voor het middenpand, toegepast in kruisverband en polychroom geaccentueerd voor speklagen en onderdorpels. In de zijpanden betreft het bruin geglazuurde baksteen en roomkleurige Silezische brikken, in het middenpand groen geglazuurde en gele baksteen. Blauwe hardsteen is gebruikt voor de plinten (vernieuwd in nummer 42), witte natuursteen voor de puilijsten, archivolten met waterlijst en bewerkte lekdrempels (deels vernieuwd in nummers 44 en 46)). De drie opstanden worden verticaal gemarkeerd door een zijrisaliet met de inkomdeur; enkel de zijpanden zijn horizontaal geleed door de puilijst. Verder beantwoorden de opstanden aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van overwegend rondboogopeningen met een sluitsteen en spitse waterlijst, over twee traveeën op de eerste verdieping van de zijpanden. De begane grond en tweede verdieping van het middenpand onderscheiden zich door rechthoekige muuropeningen met een bewerkte waterlijst. Opvallend zijn de onderdorpels in dambordpatroon. Een gekorniste houten kroonlijst op modillons vormt de gevelbeëindiging. Het houten schrijnwerk van de inkomdeur met siersmeedwerk en de vensters bleef enkel bewaard in nummer 46.

De plattegronden beantwoorden aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Volgens de bouwplannen beslaat de gebruikelijke enfilade van salon, eetkamer en veranda met bovenlicht de begane grond, in de achterbouw geflankeerd door de keuken annex pomphuis en wc. De huurkwartieren op de eerste en vermoedelijk de tweede verdieping bestaan uit een voor- en achterkamer met eveneens de keuken annex pomphuis en wc in de achterbouw.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1911#1081.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gekoppelde meergezinswoningen met art-nouveau-inslag [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6713 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.