erfgoedobject

Brouwerswoning met siertuin

bouwkundig / landschappelijk element
ID
59496
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59496

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerswoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Brouwerswoning met siertuin
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Brouwerswoning gebouwd in opdracht van Omer Vander Ghinste, met bijhorende tuin, tuinmuur; koetshuis en tuinhuis. Herenhuis van 1911 naar ontwerp van J.R. Vanhoenacker (Antwerpen-Kortrijk). De woning vervangt een 19de-eeuws herenhuis. In 1911 bouw van woonhuis met koetshuis en stallingen, serre en klein volume in uiterste noordoosthoek van tuin. Het koetshuis wordt in 1988 uitgebreid aan de oostkant. In 1988 ook toevoeging van de toegang in de Boerderijstraat tot het perceel. Op dat moment is de serre nog aanwezig.

Eclectisch enkelhuis van vier traveeën en drie bouwlagen en souterrain. Lijstgevel van arduin in bossage met neoclassicistische inslag, zie festoen ter hoogte van venster- en deuromlijstingen. Horizontale markering door middel van doorgetrokken lekdrempels, waterlijst, doorgetrokken erkerbasis en balkonplaat, balusterleuningen op middenverdieping en houten kroonlijst op klossen. Bel-etagewoning met links uitgewerkte venstertravee met gebogen erker bekroond met loggia voorzien van balusterbalkon en uitlopend in decoratief fronton met oculus. Rechts rondbogige smeedijzeren beglaasde koetspoort, in plaats van de houten poort voorzien op het plan; links en rechts schamppalen. Rechthoekige vensters met ijzeren hek voor het souterrain; steekbogige vensters met schuiframen op begane grond en T-kozijn op tweede bouwlaag; rondboog(deur)vensters met T-kozijn op bovenverdieping.

Interieur. Op de begane grond geeft de koetsdoorgang uit op tuin enerzijds en anderzijds op brede trap naar bel-etage; links en rechts uitgewerkte deur die leidt naar betegelde traphal naar souterrain met bureel en ontbijtkamer en dienstvertrekken. Traphal in neo-Lodewijk XVI-stijl: zie geriemde deuromlijstingen met oren en festoenen, supraporta's met medaillon met guirlandes. Marmeren bordestrap met ijzeren trappaal en leuning. Spreekkamer aan straatzijde voorzien van houten lambrisering met fruitmotieven (art deco). Polychroom cassettenplafond: kooflijst in rood en goud; centrale vlakken heden wit geschilderd. Salon in neoclassicistische stijl, eetkamer in neo-Vlaamse-renaissancestijl, zie lambrisering en marmeren schouw. Een trap met ijzeren hek leidt naar de tuin. Een volgende trap leidt naar het souterrain. Ronde kamer tuinzijde met mozaïekvloer, met band met bloemmotief. In deuren en vensters glas in lood in bovenlichten met vaasmotief. Houten schouwmantel, witgeschilderd waarboven spiegel. Het dak van dit volume vormt een terras afgelijnd door middel van een ijzeren hek.

Voormalig koetshuis, heden garage. Koetsdoorgang overgaand in gebogen tuinmuur uitlopend in koetshuis op L-vormig grondplan. Rode baksteenbouw verfraaid met witte baksteen voor muurbanden en rollagen, zie achtergevel woonhuis, arduinen plint voor koetshuis. Mansardedak leien en zink met twee oeils-de-boeuf en dakkapel in oksel. Rechts heden rolluikpoort onder ijzeren I-balk, vervolgens halfcirkelvormig venster, in oksel en in linkervleugel telkens een steekbogige deur. Links van dit koetshuis nog twee garages (1988).

De tuin gaat terug op een vorige bebouwing: in 1877 krijgt de tuin de huidige omvang, en wordt er op het einde van het perceel gelegen ter hoogte van de Klakkaardsbeek een tuinhuisje gebouwd, dat dus hoorde bij het voorgaand huis Lange smalle tuin met één centrale zichtas, verdeeld in drie compartimenten, teneinde de smalle vorm van de tuin te camoufleren. In het centrale tuindeel vormt een vijver de hoofdmoot, terwijl de twee andere delen met een centrale graspartij worden ingevuld. Op het einde van de zichtas, vanuit de woning staat een tuinhuisje in twee verdiepingen. De tuin is grotendeels ommuurd tenzij aan de zuidzijde, waar enkele grote bomen in de tuin van de buren de groene rand van de tuin vervolledigen.

Links ontsluit een smalle toegang het perceel naar de Toekomststraat, waardoor de smalle koetsdoorgang als onthaalruimte kon worden aangekleed en ingericht. Het tweede deel van de tuin met een centrale blaasvormige vijver is boomrijker met beuken, es, esdoorn en een plataan die voor de versterking van het perspectief zorgen, terwijl een mammoetboom en de moerascypres met hun ranke kroon de grootte van de tuin willen overstijgen. Onder een bakstenen brugje op het eind van de vijver verdwijnt het water richting Klakkaardsbeek.

Tuinhuisje of aubette van twee bouwlagen (1877). Puntgevel met geajoureerd windbord. Rode baksteenbouw verfraaid met witte baksteen. Gecementeerde plint. Rondbogige muuropeningen op de begane grond, rechthoekige op de bovenverdieping; twee rondbogige blinde nissen in topgevel. Gevelbreed geajoureerd balkon op corbelen; aan de linkerzijde echter sterk uitstekend. P. Debrabandere beschrijft een buitentrap, heden niet meer aanwezig. Houtwerk in zeer slechte staat. Deuren en vensters vervangen door PVC, waarbij de oorspronkelijke fijne geometrische roedeverdeling niet bewaard is

  • Stadsarchief Kortrijk 61, nr. 588 (of 4245).
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, primitief kadasterplan; mutatieschetsen nr. 207, (1836/schets 1, 1844/schets 9, 1854/schets 5, 1877/schets 17; 1887/schets 17, 1988/schets 3); legger nr. 212, (nrs. 892, 2191; nr. 11561).
  • DEBRABANDERE P., Historische parken en tuinen in Kortrijk, Kortrijk, 1992, p. 62-65.
  • DEBRABANDERE P., Kortrijkse gevels van neoclassicisme tot nieuwe zakelijkheid, Kortrijk, 1983, p. 139, afb. 137.
  • Lexicon van West-Vlaamse beeldende kunstenaars, deel 1, Kortrijk, 1992, p. 133.

Bron: DE GUNSCH A., DE LEEUW S. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T., SCHEIR O & VAN DEN MOOTER M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IA: stad Kortrijk, Straten A-K, Deel IB: stad Kortrijk, Straten L-Z, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Scheir, Olivier; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouwerswoning met siertuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59496 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.