erfgoedobject

Hoeve Den Hoeckaert

bouwkundig element
ID
58075
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/58075

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd monument Hoeve Den Hoeckaert
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Den Hoeckaert
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historische hoeve "Den Hoeckaert", genoemd naar de waterloop die vlakbij de hoeve loopt, en het erf aan de noordkant afzoomt (Ontwerp van Lijst sinds 12/05/2003). De benaming werd niet in historische bronnen teruggevonden. De hoeve bestaat uit vier losse bestanddelen, in L-vorm rond een begraasd erf geplaatst. Het erf wordt door de boerenwoning gedomineerd, dat met zijn geïncorporeerde stallen en schuur een heel zuiver voorbeeld is van het langgeveltype.

Historiek

De hoeve wordt als site aangeduid op de kaart die P. Pourbus in 1561-1571 maakte van het Brugse Vrije. Eerste vermelding van de hoeve in 1690: "een cromme heere mette hofstede ten suutwesthende daer Romyn Christiaens op woont". Een kaart van dezelfde datum toont een langwerpig erf met een schuin tegenover de weg geplaatste boerenwoning van het langgeveltype. De hoeve is op de Ferrariskaart (1770-1778) aangeduid als hoeve met drie losse bestanddelen, waarvan één ten noorden op het erf (nok parallel aan straat) te identificeren als het huidige langgestrekte volume met boerenwoning, stal en schuur, ten zuiden daarvan een schaapstal (nok loodrecht op straat) en achter de boerenwoning een bakhuis/ zomerkeuken. Vanop het erf vertrekt een wandelpad naar het noorden, met een stenen brugje over de stroom De Houckaert heen, tot aan de Draaiboomstraat. Op het Primitief Kadasterplan (1830) en de Atlas der Buurtwegen (circa 1845) op dezelfde manier weergegeven. Deze meer gedetailleerde weergave toont ons dat beide hoofdvolumes hele lange, smalle gebouwen zijn. In 1886 wordt de oude schaapsstal deels vervangen door een nieuwe koeienstal en ten noorden daarvan een kleine varkensstal. In 1909 wordt aan de achtergevel van de boerenwoning een uitbouw toegevoegd, de schuur wordt naar het oosten toe een stuk verlengd. Sindsdien zijn er geen verbouwingen meer gebeurd aan de gebouwen, waardoor de hoeve uitzonderlijk gaaf is bewaard.

Beschrijving van de hoeve anno 2002

De toegang tot het begraasde erf is afgesloten met een ijzeren hekken tussen twee witgeschilderde bakstenen pijlers.

Ten noorden van het erf, evenwijdig met de straat, de boerenwoning met geïncorporeerde stal en schuur, gebouwen die vermoedelijk teruggaan tot de 17de eeuw. Dit langgeveltype is opgetrokken uit verankerde baksteenbouw onder een mank zadeldak met Vlaamse pannen; de plint van de boerenwoning is grijs geschilderd. Boerenwoning van vijf traveeën en twee opkamertraveeën; opkamer oorspronkelijk onder hogere nok. Een vermoedelijk 19de-eeuwse verbouwing heeft de vijf lagere traveeën opgetrokken tot anderhalve bouwlaag, waardoor de nok van het dak doorloopt (zie bouwsporen in de voorgevel). Oorspronkelijk waren de vijf lagere traveeën onder een gelijk zadeldak gevat, maar in 1909 wordt aan de achterkant een gedeelte bijgebouwd, waardoor bijna de volledige boerenwoning onder hetzelfde mank zadeldak komt. Erfgevel afgeboord door een getrapte gootlijst, segmentbogige muuropeningen, schrijnwerk vernieuwd, luikduimen bewaard. Aan achtergevel boerenwoning is schrijnwerk wel bewaard (T-vensters, luiken). Linkerzijpuntgevel versterkt door twee steunberen. Onder de opkamer zit een kelder, afgedekt met een balklaag.

Rechts aansluitend bij de boerenwoning, geïncorporeerde stal van drie traveeën, onder mank zadeldak. Aansluitend een dubbele dwarsschuur van acht traveeën, met twee segmentboogpoorten. De meest rechtse travee van de schuur is in 1909 bijgebouwd en verkeert anno 2002 in slechte bouwfysische toestand. Dakspanten in de schuur bewaard, vloer met cement overgoten. Dubbele dwarsschuur met segmentboogpoorten.

Achter de boerenwoning, een langwerpig witgekalkt bakhuis, met oven in lagere aanbouw (dak nu verdwenen). Schrijnwerk bewaard.

Aan de westkant van het erf, haaks op de straat, de koeienstal met hooizolder. Noordelijk gedeelte in gele baksteen wellicht blijven staan bij de grondige verbouwing van 1886. Daarbij werden aan dit overgebleven volume een zuidelijk gedeelte in rode baksteen en de lage aanbouw onder lessenaarsdak aan de achterzijde toegevoegd. Verankerde baksteenbouw (geel en rood) onder een overkragend zadeldak, dakoversteek met hondjes. Muuropeningen zijn licht getoogd, gedeelde staldeuren in ouder gedeelte, in nieuwer zuidelijk gedeelte zit een grote segmentbogige poort. In gedeelte met gele baksteen zijn de arduinen slieten en de bakstenen vloer bewaard.

Ten noorden van dit groot stalvolume, een kleine, bakstenen varkensstal. Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak (nok loodrecht op huis). Witgekalkte muren met segmentbogige muuropeningen; heel laag deurtje.

  • Rijksarchief Brugge, Gemeentearchief Zuienkerke, nr. 123: Ommeloper Gilliodts (1690).
  • Rijksarchief Brugge, Ommeloper Peper, nr. 491 (1690).
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen Brugge, Mutatieschetsen Zuienkerke, 1886/29, 1909/30, 1967/1.
  • BOTERBERGHE R., Zuienkerke. Geschiedenis van een polderdorp, Zuienkerke, 1992, p. 280, 384.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SNAUWAERT L. 2002: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zuienkerke en deelgemeenten Houthave, Meetkerke en Nieuwmunster, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL13, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Den Hoeckaert [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/58075 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.