erfgoedobject

Neoclassicistisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
5463
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5463

Juridische gevolgen

Beschrijving

Oorspronkelijk vrijstaand landhuis in neoclassicistische stijl, volgens de bouwaanvraag uit 1849 opgetrokken in opdracht van de heer Van Honsem-Lunden, als eerste bebouwing van de nieuw aangelegde Louizastraat. Het betrof een paviljoen van het neo-Palladiaanse type op een quasi vierkante plattegrond van vier bij vier traveeën onder een complex schilddak, aan straatzijde symmetrisch geflankeerd door twee inkomportieken. Volledig ommuurd, strekte het eigendom zich ten noorden uit tot de hoek van de Schermersstraat waarop een bijgebouw en de koetspoort uitgaven, en omvatte ten zuiden het later afgesplitste perceel Louizastraat 6. De bouwheer valt wellicht te identificeren met Cosme Jean Van Honsem, die in 1828 huwde met Caroline Lunden. Begin jaren 1840 is in Mechelen een bloemenkweker-horticulteur met dezelfde naam actief. Uit het bouwdossier vallen ontwerper nog aannemer af te leiden. Een latere eigenaar, de ‘courtier de commerce’ P.M. Segers, liet in 1877 aan de zuidrand van het perceel (Louizastraat 6) een vandaag verdwenen koetshuis optrekken door de architect Frans J.H. Bex.

Het landhuis werd tot zijn huidige vorm uitgebreid in opdracht van Emile Van Migem-Segers, naar een ontwerp door Emile Thielens uit 1905. Deze voegde aan de noordzijde van het landhuis drie traveeën toe met incorporatie van het inkomportiek, en bouwde een winkelhuis in art-nouveaustijl op de hoek van de Schermersstraat. Het project behoort tot het latere werk van de architect, die actief was tot zijn overlijden in 1911. Thielens vestigde pas omstreeks 1890 een zelfstandige praktijk, na jarenlang in dienst te hebben gewerkt van de architecten Louis en François Baeckelmans, en vervolgens van Jules Bilmeyer en Joseph Van Riel. Vooral gekend voor zijn veelal pittoreske gebouwen van de Antwerpse Zoo, zette Thielens omstreeks 1900 voorzichtige stappen richting art nouveau, om kort voor zijn overlijden terug te keren tot een klassieke beaux-artsstijl. Veruit zijn belangrijke realisatie uit deze periode is de monumentale Banque de Reports, de Fonds Publics et de Dépôts aan de Meir.

De huidige rijwoning met dubbelhuisopstand in halfopen bebouwing, met een gevelbreedte van zeven bij vier traveeën, omvat twee bouwlagen onder schild- en zadeldaken (leien). Bepleisterd en beschilderd, rust de lijstgevel op een plint uit blauwe hardsteen. Regelmatig van opzet, legt de compositie de klemtoon op het in 1905 toegevoegde portaalrisaliet met driehoekig fronton. Daarin is de portiek uit 1849 geïncorporeerd, die oorspronkelijk het landhuis aan de noordzijde flankeerde. Uitgevoerd in blauwe hardsteen, bestaat dit laatste uit pilasters met geprofileerde basis en lijstkapiteel, waarop een entablement met gestrekte waterlijst. Verder is de opstand opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters in geriemde omlijsting met geprofileerde hardstenen lekdrempel, op de bovenverdieping rustend op voluutconsoles en een onderdorpel. Een klassiek hoofdgestel met gelede achitraaf, blinde fries en fraaie houten kroonlijst op modillons, druipers en tandlijst, vormt de gevelbeëindiging. Zuidelijke zijgevel met dezelfde ordonnantie. Bewaard houten schrijnwerk van de inkomdeur en vensters, en gietijzeren voetschraper.

Aan de zuidzijde leunt het pendant van het inkomportiek zoals oorspronkelijk tegen het gebouw aan, vandaag bepleisterd, beschilderd en gedicht, met behoud van de bekronende attiek. De tuinmuur in het verlengde, oorspronkelijk zes traveeën breed met spiegels en een latere inrijpoort, is slechts gedeeltelijk bewaard.

  • Stadsarchief Antwerpen 1849#236, 1877#343 en 1905#181.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neoclassicistisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5463 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.