erfgoedobject

Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
5375
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5375

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van twee gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl op de hoek van Lange Nieuwstraat en Parochiaanstraat, gebouwd in opdracht van de weduwe Moureau, naar een ontwerp door de architect Joseph Baeckelmans uit 1912. Voor de bouw werden twee traditionele diephuizen uit de tweede helft van de 16de of de eerste helft van de 17de eeuw gesloopt, waarvan het hoekpand met bewaarde trapgevel. Het Sint-Jan-Nepomucenusbeeld dat zich sinds 1756 op de hoek bevond, werd tegen de nieuwbouw herplaatst.

De winkelhuizen Moureau behoren tot de late realisaties van Joseph Baeckelmans, zoon van de architect François Baeckelmans. Vroeg in zijn loopbaan, tussen 1903 en 1909, ontwierp hij in de wijk Zurenborg een aantal woningen in eclectische en art-nouveaustijl voor de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. De laatste realisatie van de toen 32-jarige architect was de meergezinswoning Fierens aan de Rijnpoortvest. Baeckelmans werd op 23 september 1915 op beschuldiging van spionage voor het verzet door de Duitse bezetter gefusilleerd in Schaarbeek. Een hardstenen gedenksteen op de gevel van de winkelhuizen Moureau herinnert aan deze tragische gebeurtenis.

Hoekcomplex van vier bij drie traveeën en drie bouwlagen onder een mansardedak (kunstleien) met dakkapellen. De bepleisterde en beschilderde lijstgevels worden geritmeerd door oplopende, geblokte lisenen. Slechts gedeeltelijk bewaarde, klassieke houten winkelpuien met zijportaal, pilasters en entablement op consoles. Registers van rechthoekige bovenvensters op geprofileerde hardstenen lekdrempels, gevat in oplopende geriemde omlijstingen met oren, paneel en diamantkopen op de borstwering in de voorgevel, met onderdorpel in de zijgevel. Een klassiek hoofgestel met houten kroon- en tandlijst op hoekconsoles vormt de gevelbeëindiging. Blind paneel in geriemde omlijsting in de zijgevel, waarvan de laatste travee zich aftekent als traphal.

Op de hoek beeld van de Heilige Johannes Nepomucenus met sokkel, baldakijn en smeedijzeren lichtarm, geplaatst in 1756 op initiatief van buurtbewoners. Het beeld in zwierige rococostijl uit beschilderd terracotta is van de hand van de beeldhouwer Johannes Josephus Cosyns. De engel in stralenkrans boven het beeld, droeg oorspronkelijk een banderol met chronogram: “eCCe Ioannes Date LVMen” een stralenkrans, die bij de herplaatsing in 1912 werd weggelaten. Bolvormige sokkel met rolwerkcartouche in rococostijl; metalen baldakijn met kruis en smeedijzeren lichtarm met lantaarn. Het beeld onderging in 2004 een restauratie door Dirk Lenaerts, waarbij het verdwenen chrongram opnieuw werd aangebracht in de cartouche van de sokkel.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1912#519.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5375 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.