erfgoedobject

Oud Schepenhuis

bouwkundig element
ID
50594
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/50594

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oud Schepenhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Oud Schepenhuis
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Barbara en omgeving
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Parochiekerk Sint-Barbara en omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Schepenhuis
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Het schepenhuis was zoals gebruikelijk ingeplant in het dorpscentrum, aan de Marktstraat ten westen van de brede kerkwegel die de verbinding vormt tussen de parochiekerk en de Markt, met achtergevel uitziend op het kerkhof. Ervoor stond de schandpaal.

Opgetrokken circa 1525 onder impuls van Jacob Van Halewyn, heer van Maldegem (1504-1544), hersteld in 1607 na beschadiging tijdens de godsdiensttroebelen onder meer met stenen afkomstig van het in ruïne verkerende schip van de kerk. In 1930, naar aanleiding van het eeuwfeest van België, deels herbouwd en voorzien van een neogotisch parement waardoor het zijn huidige uitzicht kreeg.

Tijdens het ancien régime de bestuurlijke zetel van het ambacht Maldegem binnen het Brugse Vrije omvattende naast Maldegem ook Adegem en Sint-Laureins. Bij de opheffing van het ambacht in 1796 werden drie zelfstandige gemeenten opgericht. Het schepenhuis bleef tot 1909 dienst doen als gemeentehuis van Maldegem en gebruikte de aanpalende herberg als vergaderzaal.

Oorspronkelijk gebouw, gekend door oude foto’s en prentbriefkaarten, typische traditionele witgekalkte bakstenen constructie, verwant aan de laatmiddeleeuwse Brugse architectuur. Gebouw met voortrapgevel met een bekronend topstuk en klokkenstoeltje onder piramidaal dak en gemeenteklok, gedateerd 1611. Afdekkend leien zadeldak, achteraan afgewerkt met een tuitgevel waartegen een lagere en smallere aanbouw leunde. Voorgevel gemarkeerd door rechthoekige deur in rechtertravee en twee rechthoekige vensters in korfboognissen. Drie gelijkaardige vensters doorbraken de zichtbare linkerzijgevel; het vierde, rechtervenster was niet in een dergelijke nis gevat. Twee later toegevoegde bakstenen schoorstenen op de penanten verzwaarden de zijgevel. Typische afgeschuinde linkerhoek met sokkel voor beeldje.

Renovatie door architect Adrien Kreef (Brugge) in 1930 met behoud van het oude volume en de vensteropeningen maar met een nieuw neogotisch baksteenparement. Voortrapgevel gemarkeerd door een zogenaamde Brugse travee met deur en vensters onder spitsboognissen met fraai bakstenen traceringen in de boogvelden. Vier identieke zijvensters met rondboognissen en gelijkaardige tracering. Tussen de twee behouden schoorstenen werden twee getrapte dakkapelletjes toegevoegd. Achteraanbouw met deur en rechthoekig venster in de zijgevel en twee vensters in de achterpuntgevel. Tegen de achtergevel, uitgevend op het voormalig kerkhof, zitbanken onder een pannen afdakje. Afgeschuinde hoek vooraan met Heilig Hartbeeld, gesigneerd H. Laloo.

Interieur, in 1945 grondig gewijzigd naar ontwerp van architect Laurent Cromheecke (Maldegem) voor de inrichting als bibliotheek waarbij de oorspronkelijke binnenindeling met gang en trap in de rechtertravee en de binnenmuren verdwenen. Op het gelijkvloers ontstond één grote ruimte met deur in de linkertravee en ingekapselde spiltrap achteraan. Nieuwe leeszaal met een nieuwe houten zoldering met versierde moerbalken met wapenschild van de gemeente op kinderbalkjes. Achteraanbouw met twee behouden bakstenen kruisgewelven. Nieuwe meubilair, in 1951 door architect Cromheecke ontworpen. In 1967, bovenverdieping ingericht als leeszaal. Tot 1989 dienst doende als gemeentelijke bibliotheek. Na een nieuwe renovatie begin de jaren 1990, ter beschikking gesteld voor tentoonstellingen.

  • Archief gemeentelijke bibliotheek Maldegem.
  • DEVOS P. 1982: De gemeentehuizen van Oost-Vlaanderen, Inventaris van het kunstpatrimonium XVII, band 2, Gent, 608-613.
  • NOTTEBOOM H. 2002: Het Maldegemse gemeentehuis, Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, jaarboek, 7-114.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Marktstraat

  • Is deel van
    Parochiekerk Sint-Barbara en omgeving


Waarnemingen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oud Schepenhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/50594 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.