erfgoedobject

Winkelhuis of meergezinswoning

bouwkundig element
ID
5052
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5052

Juridische gevolgen

Beschrijving

Winkelhuis of meergezinswoning in beaux-artsstijl met art-nouveau-inslag, gebouwd in opdracht van Léon Geelen, naar een ontwerp door Gustave Fierens uit 1912 (gevelinscriptie). Het gebouw is representatief voor het vroege oeuvre van de architect, wiens carrière omstreeks 1905 een aanvang nam. Van bij de start bijzonder productief, realiseerde Fierens vóór de Eerste Wereldoorlog tientallen heren- en burgerhuizen in Antwerpen, vaak ontworpen als eenheidsbebouwing. Daarbij paste hij naargelang het project de beaux-artsstijl of een gematigde art nouveau toe, soms zoals hier een combinatie van beide, geïnspireerd op eigentijdse Franse voorbeelden. Tijdens de jaren 1920 en 1930 evolueerde zijn architectuur van een sobere art deco naar een gematigd modernisme. Tot zijn belangrijkste latere werken behoort het sociaal wooncomplex van de huisvestingsmaatschappij Onze Woning uit 1937-1939, met in totaal 205 flats ingeplant op het bouwblok Nationalestraat, Kronenburgstraat, Van Craesbeeckstraat en Willem Lepelstraat. Fierens was als architect actief tot midden jaren 1950.

Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de ondiepe rijwoning vier bouwlagen onder een pseudo-mansarde (leien). De lijstgevel heeft een parement uit witte Silezische brikken in kruisverband, geaccentueerd door groene geglazuurde baksteen voor speklagen en ontlastingsbogen. Van blauwe hardsteen is gebruik gemaakt voor de plint en lekdrempels, van witte natuursteen voor waterlijsten, lateien, hoekblokken, sluitstenen en kapitelen. De drieledige houten winkelpui met middenportaal, pilasters en entablement, wordt geflankeerd door de privé-ingang. Geleed door de puilijst, legt de compositie van de bovenbouw de klemtoon op de middenas. Deze wordt gemarkeerd door kolossale pilasters met een gestileerd kapiteel, en driezijdige houten erkers (recent vernieuwd) die oplopen over de eerste en tweede verdieping, bekroond door een smeedijzeren balkonborstwering in art nouveau. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, alternerend opgebouwd uit registers van getoogde en rechthoekige vensters met bewerkte latei. Gesculpteerde borstweringen met een aan de Lodewijk XVI-stijl ontleend guirlandemedaillon accentueren de tweede verdieping, ontlastingsbogen met sluitsteen de derde. Een houten kroonlijst, in de middenas op uitgelengde, gekoppelde consoles, vormt de gevelbeëindiging; twee houten dakkapellen met gestrekte waterlijst op consoles en schouderstukken.

Afgezien van een kleine lichtkoker, beslaat het gebouw het volledige perceel met een oppervlakte onder de 40m2. Ontsloten door een inkom- en traphal, neemt de winkel volgens de bouwplannen de begane grond in, met de keuken op kelderniveau. De verdieping omvatten een bovenwoning of meerdere huurkwartieren.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1912#2270.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis of meergezinswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5052 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.