Historiek

Georiënteerde neogotische pseudo-basiliek naar ontwerp van E. Gife van 1851, zie ook eerste steen van 1852 in de eerste travee van de zuidelijke zijbeuk, met oudere toren in Kempische baksteengotiek van circa 1500; de torenspits werd vernieuwd in 1674-1675, zie een document in verband met de toenmalige aanvang van de werken. Herstellingswerken aan de toren werden onder meer uitgevoerd naar ontwerp van J. Van Gastel van 1861, bij deze werken werd het neogotische venster boven de toegang geplaatst.

Eertijds met omringend en omheind kerkhof. De laatste herstellings- en conserveringswerken aan de buitenzijde van kerk en toren werden uitgevoerd in 1995-1996 naar ontwerp van Groep Infrabo.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt een uitspringende westtoren, een driebeukig schip van drie traveeën. een niet-uitspringend transept van één travee met vlakke sluiting en een koor van twee rechte traveeën met driezijdige sluiting tussen sacristie (zuiden) en bergruimte (noorden), beide gebouwd naar ontwerp van P.J. Taeymans in de periode 1879-1883. Opgetrokken uit baksteen met minimale verwerking van natuursteen, onder leien zadel- en lessenaarsdaken.

Massief aandoende westtoren in Kempische baksteengotiek: vijf geledingen onder ingesnoerde naaldspits; baksteen met verwerking van witte steen voor onder meer waterlijsten en deuromlijsting; de verjongende overhoekse steunberen zijn bekroond door pinakels met hogels en kruisbloemen. Westgevel geopend door een korfboogdeur en bekronend spitsboogvenster in doorlopend, verdiept, spitsbogig gevelvlak; het venster werd aangebracht bij herstellingswerken aan de toren naar ontwerp van provinciaal architect J. Van Gastel van 1861; hogere geledingen gemarkeerd door spaarvelden met boogfriezen; bovenaan gekoppelde spitsbogige galmgaten. Zuidgevel met blinde spitsboog over de twee onderste geledingen; bovenaan drielobbige nis voor witstenen Mariabeeldje van de hand van de Wechelse beeldhouwer Marc Slegers, ter vervanging van een vroeg-16de-eeuws madonnabeeld. Noordgevel eveneens met blinde spitsboog over de twee onderste geledingen en flankerende, polygonale traptoren.

Neogotisch schip geritmeerd door versneden steunberen waartussen eenvoudige spitsboogvensters met neogotisch maaswerk. Koor en transept met gelijkaardig uitzicht; tegen de kopgevels van het transept bevinden zich latere inkomportalen.

Interieur

Bepleisterd en beschilderd interieur, onderaan met houten lambrisering. Spitsboogarcade op eenvoudige pijlers; kruisribgewelven met ribben neerkomend op colonnetten, waardoor het rijzige karakter van het interieur wordt benadrukt.

Mobilair

Schilderijen: Verheerlijking van de Heilige Amelberga, altaarstuk, getekend en gedateerd Theodoor Boeyermans 1664; Kruisoprichting, getekend en gedateerd Cornelis de Vos, 1626; Onze-Lieve-Vrouw met kind schenkt de rozenkrans aan de Heilige Dominicus, M. Coxie, eerste helft 17de eeuw.

Beeldhouwwerk: diverse gepolychromeerde, houten beelden: Heilige Amelberga, 15de- of 16de-eeuws; Onze-Lieve-Vrouw met Kind met wereldbol en scepter, eind 16de, begin 17de eeuw ; Heilige Hubertus, circa 1700; Heilige Petrus en Heilige Paulus, 17de-eeuws; Heilige Sebastiaan, van de 18e eeuw; Triomfkruis van 1525.

Meubilair: noordelijk portiekaltaar, toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, begin 17de eeuw; zuidelijk portiekaltaar, toegewijd aan de Heilige Amelberga, begin 17de eeuw; neogotisch koorgestoelte, 1891, A. Moerman(s); classicistische communiebank en biechtstoelen, begin 19de eeuw; orgel van 1832 van J.J. Delhaye; 17de-eeuws doopvont op gotische stenen voet, 16de-eeuws; glasramen, in koor rechts gesigneerd en gedateerd 1896, Stalins-Janssens, het linker en centrale raam van circa 1900, in het transept gedateerd 1909 (noord) en 1908 (zuid).