erfgoedobject

Winkelhuis in art-nouveaustijl

bouwkundig element
ID
4700
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4700

Juridische gevolgen

Beschrijving

Winkelhuis in art-nouveaustijl gebouwd naar een ontwerp door de architect Ernest Pelgrims uit 1905. Opdrachtgever was de tabakshandelaar Stanislas Pauwels (Antwerpen, 1839-Antwerpen, 1920), die in 1875 op het aanpalende perceel een tabaksfabriek en -pakhuis had laten bouwen door de architect Jean-Jacques Winders. Stanislas en zijn broer Hippolyte Pauwels (Antwerpen, 1842-Antwerpen, 1897) zetten de zaak verder van hun vader Pierre-Joseph Pauwels-Pypers en grootvader Marcus Pauwels, die sinds de vroege 19de eeuw aan de Melkmarkt gevestigd was.

Het winkelhuis Pauwels behoort tot het rijpe oeuvre van Ernest Pelgrims, die actief was vanaf omstreeks 1890, tot zijn overlijden in 1927. Hij staat vooral bekend voor residentiële architectuur, die tijdens de jaren vóór de Eerste Wereldoorlog evolueerde naar een pompeuze beaux-artsstijl. Belangrijke realisaties zijn het hotel Vanden Bussche aan de Arthur Goemaerelei, en het pittoreske kasteel Nottebohm in cottagestijl te Brecht. Een representatief voorbeeld van bedrijfsarchitectuur uit deze periode is de imposante Société Coloniale Anversoise uit 1912, waarvan enkel het pakhuis aan de Tabakvest nog bestaat. Uit het vroege interbellum dateert het monumentale gevelfront van het warenhuis Grand Bazar aan de Groenplaats, dat Pelgrims samen met Edouard Van Opstal ontwierp.

Rijwoning van één travee en vier bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat). De lijstgevel heeft een parement uit rood baksteenmetselwerk, met gebruik van witte natuursteen voor speklagen, waterlijsten, het balkon, de posten, archivolten, lateien, en lekdrempels van de bovenvensters. Axiaal van opzet, beantwoordt de bovenbouw aan een tweeledig schema, opgebouwd uit drielichten met een breder middenvenster en gebogen lekdrempels voorzien van spuwers. De bel-etage onderscheidt zich door een rondboogdrielicht met colonnetten. Gemarkeerd door een waterlijst, worden de bovenste twee verdiepingen geopend door rechthoekige drielichten met bewerkte posten. Een halfrond balkon met een bewerkte console en een smeedijzeren art-nouveau-borstwering, en een omlijste fries volgens het gevelontwerp bedoeld voor een sgraffito-, tegel- of mozaïekdecor met zwaantjes, accentueren de tweede verdieping. Het drielicht van de derde verdieping wordt bekroond door boogvelden en waterlijsten. Een houten kroonlijst op modillons vormt de gevelbeëindiging. De verbouwde, oorspronkelijk houten winkelpui met zijportaal, art-nouveau-pilasters en -roeden, is omstreeks 1996 vervangen door een imitatie-art-nouveaupui gevat in een structuur van verzinkte profielen, met een naambord uit witte natuursteen.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1905#18.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4700 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.