erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Mattheus

bouwkundig element
ID
45198
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45198

Juridische gevolgen

Beschrijving

Omringend kerkhof met nog een oude grafzerk uit de 18de eeuw herkomstig uit de oude kerk. Bakstenen kerkhofmuur gesloopt, ijzeren afsluiting aan portaal en haag aan de straat verwijderd. Het arduinen monument voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog, volgens inscriptie naar ontwerp van bouwkundige U. Devos (Oudenaarde), is verplaatst voor de kerk.

Neogotische kerk gebouwd naar ontwerp van architect E. Van Hoecke-Peeters (Gent) in 1875-76 ter vervanging van een te klein geworden eenbeukig Romaans kerkje verderop in de straat. Herstellingswerken in 1901 en 1952. Recent binnenin opnieuw geschilderd.

Niet-georiënteerde bakstenen kerk in eclectische stijl. Basilicale transeptloze kerk van vier traveeën met vooruitspringend portaal met spiltrap en vierkante toren op de zuidoostelijkehoek, ten noordwesten driezijdig afgesloten koor van één travee met flankerende sacristie en berging. Bakstenen gebouw met schaarse verwerking van natuursteen voor vensterdorpels, waterlijsten, dekstenen van steunberen. Naar het zuidoosten gerichte puntgevel met spitsboogportaal en drielicht. Vierkante kerktoren van drie geledingen met ingesnoerde naaldspits met vier uurwerkplaten, gestut door versneden hoeksteunberen. Gekoppelde spitsboogvormige galmgaten onder doorlopende waterlijst. Zijbeuken met spitsboogvormige tweelichten onder lessenaarsdak; erboven spitsboogvormige bovenlichten. Overluifeld kruisbeeld van 1884, oorspronkelijk aan voorgevel thans aan noordelijke zijgevel. In koorafsluiting drie spitsboogvensters met neogotisch maaswerk. In koormuur arduinen gedenksteen van eerstesteenlegging van 1 juni 1875 met verweerde tekst.

Interieur. Spitsboogvormige scheibogen op bepleisterde zuilen op achtkantige basis met polychroom beschilderd Corinthisch kapiteel. Houten spitstongewelf met beschilderde gordelbogen. Vloer bedekt met vast tapijt. Tegen portaal en onder doksaal van 1877, recenter glazen tochtportaal. Boven zijaltaren neogotische op doek geschilderde muurschilderingen door R. Goethals, restanten van de polychromie aangebracht in 1900.

Mobilair. Beeldhouwwerk: Mechels houten beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, zogenaamd Onze-Lieve-Vrouw van Troost, van circa 1600, begin 20ste eeuw verguld en nog recenter gepolychromeerd. Polychrome plaasteren heiligenbeelden op consoles aan penanten tussen vensters, Heilig Jozefbeeld van Lanier (Gent), geplaatst in 1876, Heilige Jozef, Heilige Mattheus, Heilige Apollonia en Heilige Barbara van 1888, beelden van Heilig Hart van Jezus en Maria in koor geplaatst in 1912.

Meubilair: Eiken hoofdaltaar met polychroom beschilderde beeldengroepen van R. Van Caelenbergh (Aalst) van circa 1900. Neogotische zijaltaren toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jozef, van eikenhout door Van den Eynde (Gent) geplaatst in 1912. Neogotische eiken koorbanken door P. Vanloo (Zottegem) van 1888. Gedeelte van eiken communiebank in Lodewijk XV-stijl uit het derde kwart van de 18de eeuw. Eiken kansel in Lodewijk XVI-stijl uit de tweede helft van de 18de eeuw, gerestaureerd en deels vernieuwd door Van den Eynde in 1912. Eiken biechtstoel in renaissancestijl uit midden 17de eeuw, gerestaureerd in 1912 en één biechtstoel van 1912. Marmeren doopvont met koperen deksel aan ijzeren haal van Rigelle (Gent) van 1907.

Drie glasramen van circa 1880 in koor door Coucke (Brugge), zestien glasramen in schip door G. Dhaeyer uit het derde kwart van de 20ste eeuw en in doopkapel en westelijke gevel door G. Minjauw van 1983.

Arduinen grafzerk tegen noordmuur van 1892.

  • Pastorie Munkzwalm, Liber memorialis.
  • DE NOYETTE G. & HOEBEKE M. 1994: Dorpsbeelden uit het verleden, Zwalm, Nazareth, 7-8.
  • DHANENS E. 1971: Kanton Sint-Maria-Horebeke, Tekst, Inventaris van het Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, VII, Gent, 111-120.
  • DHANENS E. 1971: Kanton Sint-Maria-Horebeke, Illustratie, Inventaris van het Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, VIII, Gent, afbeeldingen 183-194.
  • VANDENBUSSCHE-VAN DE KERCKHOVE C. 1980: Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, provincie Oost-Vlaanderen, Kanton Brakel, Brussel, 64-66.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Mattheus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45198 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.