erfgoedobject

Maison Duysburgh

bouwkundig element
ID
45030
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45030

Juridische gevolgen

Beschrijving

Zogenaamd "Maison Duysburgh" of "Magasin de la plage" zie medaillon met naam en tegeltableau. Het "maison" bestond oorspronkelijk uit twee bescheiden 19de-eeuwse woningen (bouwjaar niet bekend). De familie (Duysburgh-)Gailliard, in 1888 reeds eigenaar van nummer 25, verwerft circa 1894 ook nummer 27 (zie kadasterarchief). Circa 1910 wordt de voorgevel (twee bouwlagen) van nummer 25 aangepast wat betreft balkons en muuropeningen (bouwaanvragen, archief van de stad Blankenberge). Vermoedelijk in de jaren 1910 worden beide panden definitief verbouwd tot één handelspand, naar verluidt door de Blankenbergse architect Marcel Hoste. Hierbij wordt het volume opgetrokken tot vier bouwlagen onder zadeldak. Op een prentbriefkaart van circa 1925 ziet men links en rechts van de centrale winkelpui (één toegang) twee smalle deurtjes, als aparte toegangen tot de bovengelegen appartementen. Circa 1946 (zie kadasterarchief) opnieuw opsplitsing in twee eigendommen (twee takken van de erfgenamen Duysburgh).

Architecturale beschrijving

Breedhuis van vier traveeën en vier bouwlagen onder vrij steil pannen zadeldak. De lichte art-nouveau-inslag wijst er op dat dit pand nog in de jaren 1910 gebouwd werd (na de lichte gevelwijziging van nummer 25 circa 1910). Deze inslag uit zich in het gebruik van witte sierbaksteen, verlevendigd door de banden en strekken van rode baksteen en sierelementen zoals doorgetrokken druiplijsten en onderdorpels van arduin. De druiplijsten van de middelste vensters - uitgespaard in het tegelpaneel -, kenmerken zich door het zweepslagmotief.

De lijstgevel met twee verdiepte middentraveeën is geconcipieerd als drager van een groot tegelpaneel en medaillon met huisnaam centraal in de gevel. Zo accentueert het gebogen fronton centraal in de kroonlijst (op klossen) het medaillon en het tegelpaneel. Het pand springt dan ook in het oog in het voor de rest vrij banaal geworden straatbeeld van de Weststraat.

Rechthoekige en getoogde muuropeningen. Het houtwerk is wellicht vernieuwd, de vlakke afwerking van de T-ramen lijkt echter historisch zie prentbriefkaart van circa 1925. De fraai uitgewerkte ijzeren balkonleuningen zijn vervangen door eerder banale van aluminium, de ritmering ervan is echter bewaard.

De bewaarde interieurelementen bij nummer 27 beperken zich tot de houten bordestrap ter hoogte van de linker travee en een aantal deuren. Interieurelementen bij nummer 25 naar verluidt uitgebroken. Gemeenschappelijke lichtkoker aan de achterzijde (op grond van nummer 27).

Tegeltableau. Rechthoekig paneel van circa 7 m² met opschrift "Magasin de la Plage". Kleine vierkante tegeltjes met afbeelding van woeste zee (hoge golven en een hemel met wolken) met zeilbootjes. In de linker hoek, afbeelding van tennisraketten, in de rechter hoek afbeelding van emmertje en visnetje. Het reclamepaneel voor het "Maison Duysburgh" dateert uit de periode rond 1910 en werd vervaardigd door de firma Helman uit Sint-Agatha-Berchem (opgericht in 1897 door architect Célistin-Joseph Helman), op dat ogenblik de belangrijkste Belgische producent van dergelijke panelen. Het verkeert in perfecte staat wat zeker niet van alle tegelpanelen aan de kust kan gezegd worden.

Het paneel is van uitzonderlijke kwaliteit op het technische en artistieke gebied. Het behoort zonder enige twijfel niet tot de serieproducties maar tot de reeks 'unica' die volledig met de hand naar een speciaal ontworpen karton werden uitgevoerd. De gebruikte 'droge-lijn' techniek en de schaalgrootte vergde voor dit paneel een grote technische vaardigheid zowel bij het keramiekschilderen als bij het bakproces.

Het ontwerp is ook typologisch van bijzondere waarde omdat het één van de zeldzame bewaarde Belgische reclamepanelen is en daardoor voor de Belgische reclamegeschiedenis een belangrijk item. Ook wat de thematiek van het ontwerp betreft is dit paneel uitzonderlijk, zelfs internationaal gezien. Het is een nu nagenoeg unieke getuigenis van de specifieke handelsactiviteiten aan de Noordzeekusten omdat noch in Nederland, Frankrijk of Groot-Brittannië een gelijkaardige kwaliteitsvolle realisatie bekend is. Dit hoeft ons niet te verwonderen omdat dit paneel behoort tot de grootste bewaarde reclame-wandtegelpanelen niet alleen aan de Belgische kust maar ook in de rest van Vlaanderen. Dit heeft alles te maken met zijn oorspronkelijke kostprijs die toen een vrij hoge financiële investering van de opdrachtgever vergde.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Brugge, mutatieschetsen 207, 1888/16, 1889/21, 1894/8, 1932/12, 1946/12), mutatiestaat 223.
  • Stadsarchief Blankenberge, Bouwaanvragen, nummers 38/1910, 125/1954, 2/1956.
  • BAECK M., VERBRUGGE B., De Belgische art nouveau en art deco wandtegels 1880-1940 in M&L Cahier, 3, Brussel, 1996.
  • Vriendenkring Stadsgidsen Blankenberge, Art Nouveau Wandeling door Blankenberge. Architectuur, wandtegels, smeedwerk en glasramen, Blankenberge, mei 2001.

Bron: HOOFT E. & VANNESTE P. met medewerking van DE LEEUW S. & MISSIAEN H. 2003: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Blankenberge, Deelgemeente Uitkerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Volgens het beschermingsbesluit is de beeldbepalende lijstgevel het resultaat van een samenvoeging van twee percelen en een verbouwing tot één handelspand in 1924, naar ontwerp van de Blankenbergse architect A. Neirynck.

  • Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier DW002228, Voorgevel en bedaking van hoofdvolume Maison Duysburgh of Magasin de la Plage (S.N., 2003).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Maison Duysburgh [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45030 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.