erfgoedobject

Winkelhuis in neoclassicistische stijl en Mariabeeld

bouwkundig element
ID
4499
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4499

Juridische gevolgen

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Hoekhuis: Mariabeeld
    Deze bescherming is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Hoekhuis: winkelpui
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Winkelhuis in neoclassicistische stijl op de hoek van Reyndersstraat en Leeuwenstraat, dat in twee fasen tot stand kwam, en recent werd gesloopt en heropgebouwd. De ‘bimbelotier’ Pierre Cools-De Cort liet in 1878 de eerste fase optrekken, het hoekpand van drie bij zes traveeën, na afbraak van een samenstel van twee traditionele diephuizen. Dit laatste complex met insteekverdieping en puntgevels dateerde uit de tweede helft van de 16de of de eerste helft van de 17de eeuw. De klassieke houten winkelpui die de weduwe Janssens pas in 1875 had laten aanbrengen, werd gerecupereerd, evenals het 18de-eeuwse Onze-Lieve-Vrouwebeeld op de hoek. Na afbraak van het aanpalende pand liet Paul Cools het gebouw in 1903 uitbreiden met de twee linker traveeën. Datzelfde jaar verving hij ook de destijds gerecupereerde winkelpui van het hoekpand door de huidige. Uit geen van deze bouwdossiers vallen de ontwerper af aannemer af te leiden. Het gebouw werd in 2011 gesloopt voor de bouw van een hotel, waarvan de plannen door het bureau Architectengroep J. Drieskens & J. Dubois al uit 2004-2005 dateren. De winkelpui en het Onze-Lieve-Vrouwebeeld, beide beschermd, werden ontmanteld, en in 2015 in de nieuwbouw geïntegreerd. Daarvan reproduceren de gevels quasi exact de oorspronkelijke opstanden, afgezien van een verhoogd hoofdgestel. Als onderdeel van het nieuwbouwproject werd ook het aanpalende pand ingrijpend verbouwd.

Met een gevelbreedte van vijf bij zes traveeën, omvat het hoekpand drie bouwlagen onder een mansardedak. De bepleisterde en beschilderde lijstgevel, met schijnvoegen in de drie rechter traveeën van de begane grond, rust op een plint uit blauwe hardsteen. Acht traveeën breed, is de houten winkelpui van het klassieke type, geritmeerd door ingediepte, bewerkte pilasters en bekroond door een hoog entablement met paneelwerk en een kroonlijst op voluut- en trigliefconsoles. Het overhoekse winkelportaal wordt geaccentueerd door een hoekpijler; privé-inkom in de eerste travee. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters in geriemde omlijstingen op cordonvormende lekdrempels, de borstwering van de tweede verdieping bezet met panelen. Een klassiek hoofdgestel met een houten kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging; houten dakkapellen met een driehoekig fronton.

Barok Onze-Lieve-Vrouwebeeld op de hoek, in 1707 geplaatst door het buurtgenootschap van de ‘Rijenhoek’. Niet bekend is of het nog om de oorspronkelijke sculptuur gaat. De stad Antwerpen liet het beeld in 1994 door Sander Peeters restaureren, en sinds 1995 vervangt een kopie uit polyester het oorspronkelijk zinken baldakijn. In 2011, vóór de afbraak van het pand, werd het beeld verwijderd, conserverend behandeld en in 2015 teruggeplaatst, op een kopie uit kunststof van de oorspronkelijk gipsen console. Beeld en console kregen een monochrome afwerking in steenkleur, met polychrome en vergulde accenten. De gekroonde Madonna met het kind op de rechter arm en de scepter in de rechter hand, vertrappeld de slang staand op een vergulde maansikkel, en bekroond door de zinnebeeldige duif. De wereldbolvormige sokkel met een wolkendek, draagt een Mariamonogram in de cartouche. Het polygonale, ingesnoerde baldakijn, waarvan de lambrekijn is versierd met sterren en kwasten, heeft een sfeer en kruis als topstuk. Smeedijzeren lichtarm en lantaarn met Mariamonogram.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1878#218, 1875#511, 1903#627, 1903#1255, 197#20040800 en 545#692-693

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis in neoclassicistische stijl en Mariabeeld [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4499 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.