erfgoedobject

Traditioneel diephuis met lijstgevel in Louis-Philippestijl

bouwkundig element
ID
4423
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4423

Juridische gevolgen

Beschrijving

In kern traditioneel diephuis uit de tweede helft van de 16de of de eerste helft van de 17de eeuw. Het gevelfront werd in Louis-Philippestijl vernieuwd naar een ontwerp door de architect Bartholomeus De Proost uit 1856. Opdrachtgever was Charles Louis Vaerewyck (Haasdonk, 1814-Antwerpen, 1889), weduwnaar van Maria Angelica Joris (1816-1852), die hij in 1844 had gehuwd. Bij deze ingreep werd de vermoedelijke trapgevel verbouwd tot een lijstgevel met een bijkomende verdieping, aan straatzijde onder een ondiep, afgesnuit zadeldak. Het oorspronkelijke zadeldak bleef verder grotendeels behouden, evenals de tuitgevel met aandak aan de achterzijde. De kruidenier, klompenhandelaar en drankslijter Vaerewyck-Joris was minstens sinds 1844 in het pand gevestigd. Dat jaar liet hij een ‘gulden bol’ boven de inkomdeur aanbrengen als uithangbord voor zijn kruidenierswinkel. In 1845 voegde hij een ‘geschilderd paar klompen’ toe voor de klompenhandel, die later door zijn zoon A.J.C. Vaerewyck zou worden voortgezet. De gulden bol liet hij al in 1846 vervangen door een ‘kraantje’ als uithangbord voor de slijterij in sterke dranken. In 1861 liet hij ook het aanpalende pand op een gelijkaarduge wijze verbouwen.

Het winkelhuis Vaerewyck-Joris is representatief voor het oeuvre van Bartholomeus De Proost, die na studies aan de Antwerpse academie en een stage bij architect Louis-Auguste Serrure, vanaf omstreeks 1850 een zelfstandige praktijk uitbouwde. Tot zijn belangrijkste realisaties behoren de eenheidsbebouwing en het poortgebouw van de Sint-Pauluskerk in de Sint-Paulusstraat, ontworpen in 1854 en 1859.

Rijhuis van drie traveeën en vijf bouwlagen onder een zadeldak (nok loodrecht op de straat, pannen). De bepleisterde en beschilderde lijstgevel rust op een gedeeltelijk verbouwde winkelpui met hardstenen plint. Oorspronkelijk werd het centrale winkelraam geflankeerd door het winkelportaal (beide aangepast) en de privé-inkom (bewaard), alle rechthoekig met afgeronde bovenhoeken in geriemde omlijsting. Regelmatig van ordonnantieschema, legt de compositie de klemtoon op de middenas. Oorspronkelijk geleed door de puilijst, in de middenas gekornist op voluutconsoles, is de opstand opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters met afgeronde bovenhoeken, gevat in geriemde omlijstingen op lekdrempels. De entresol (later verlaagde vensters) en de bel-etage zijn verbonden door oplopende vensteromlijstingen, en spiegels met kruispatroon op de middenpenanten. De twee rankwerkvoluten in de middenas van de entresol rustten oorspronkelijk op de gekorniste puilijst. Rank- en rolwerksleutels en gietijzeren parapetten accentueren de bel-etage. De bovenste twee verdiepingen onderscheiden zich door cordonvormende lekdrempels en spiegels met onderdorpels op de middenpenanten. Een klassiek hoofdgestel met casementen in de fries en een houten kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging. Achtergevel: tuitgevel met aandak en aangepaste ordonnantie.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1856#246, 1844#437, 1845#566 en 1846#363.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Traditioneel diephuis met lijstgevel in Louis-Philippestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4423 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.