erfgoedobject

Kasteelhoeven bij Kasteel de Beauffort

bouwkundig element
ID
42646
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42646

Juridische gevolgen

Beschrijving

Aan de noordrand van het kasteeldomein de Beauffort bevinden zich de twee kasteelhoeves. De oudste, op de kerkhofmuur aansluitende hoeve met gesloten en onregelmatig aanlegpatroon dateert grotendeels uit de tweede helft van de 18de eeuw.

De U-vorm van woonhuis en beide stalvleugels, zoals voorgesteld op de Ferrariskaart (1771-1775) werd naar verluidt rond 1756 gerealiseerd. De ongebruikelijk buiten het kwadraat en dwars op de binnenkoer ingeplante langsschuur dateert volgens de inmiddels verdwenen inscriptie op de poort van 1792. Wellicht dient de bouw van het wagenhuis in het verlengde van het woonhuis - voor het eerst voorgesteld op de primitieve kadasterkaart van 1813 - kort nadien gesitueerd. De invulling van de zuidvleugel met lage bijgebouwen waaronder de varkensstallen is van recentere datum.

De rond een gekasseide binnenkoer gegroepeerde 18de-eeuwse vleugels met wit geschilderde erfgevels op gepikte plint zijn opgetrokken in baksteen met beperkt gebruik van Gobertange voor deur- en vensteromlijstingen en steigergaten. De aaneengesloten, deels afgesnuite zadeldaken, gevat tussen aandaken met vlechtingen, top- en schouderstukken, zijn ofwel afgewerkt met rode handvorm- en mechanische pannen ofwel met eternietleien. De toegang in de vorm van een natuurstenen korfboogpoort met imposten en sluitsteen, voorzien van een smeedijzeren hekken, situeert zich in de noordoosthoek van het erf. Het eenlaagse, zes traveeën brede woonhuis (westen) met licht verhoogde begane grond is opengewerkt met kruisvensters met dubbel ontlastingssysteem (kruisen verwijderd) en een hoge korfboogdeur met bovenlicht en geprofileerde houten tussendorpel met foutieve datering AN 1769 NO, in plaats van 1756 . Het dakvlak wordt verlevendigd met drie, met leien afgewerkte dakvensters met afgesnuit front.

Lage natuurstenen korfboogdeuren van variërende breedte bedienen beide stalvleugels (noord en oost) en dit in combinatie met rechthoekige laadvensters, al dan niet van recentere datum. De "veld"gevels zijn voorzien van verticale luchtspleten of van recentere kleine openingen. Tegen de kerkhofgevel, naast een fraai gietijzeren grafkruis, verschillende grafplaten onder meer van de familie de Troostemberghen van een oud-burgemeester en -pastoor van Linden. Het lagere karrenhuis in het verlengde van het woonhuis is opengewerkt met drie bakstenen korfboogopeningen en later toegevoegde vensters. In alle vleugels bleven de traditionele gordingenkappen - inclusief bebording in het woonhuis (oorspronkelijk natuurleien!) - bewaard.

Het interieur werd aangepast in functie van de horeca-zaak die er is ondergebracht. Het woonhuis wist het oorspronkelijk aspect van zijn overwelfde kelders met natuurstenen trap en rode betegeling alsook een eenvoudige houten steektrap met afgeschuind profiel te bewaren. Volledig ongewijzigd bleef de tweebeukige langsschuur (15 x 30 meter) op de zuidoosthoek van het erf met haar drie kapspanten op een hoge bakstenen scheidingsmuur, kaarsnissen in de zuidwand en helemaal vooraan, links van de poort de overwelfde aardappelkelder.

Vlak ernaast, meer oostwaarts ligt de omvangrijke 19de-eeuwse kasteelhoeve, rond 1870 gebouwd als "remise en stallingen" met op de verdieping logies voor het personeel en een aansluitende conciërgewoning. Het twee bouwlagen tellende bakstenen complex is grosso modo te herleiden tot de U-vorm van rond een grote gekasseide binnenkoer (circa 19 x 34 meter) geschikte rechthoekige vleugels, opengewerkt met lichtgetoogde venster- en deuropeningen met houten schrijnwerk en afgedekt met afgesnuite, leien zadeldaken. De naar het park gerichte circa 40 meter brede voorgevel met grote korfbooginrijpoort onderscheidt zich door een risalietvormig vooruitspringend middenvolume onder schilddak, ter hoogte van de centrale inkomtravee doorbroken met een puntgevelbekroning met oculus.

De voorgevel wordt tevens decoratief geaccentueerd door het opmerkelijke picturaal contrast tussen het rode baksteenmetselwerk met stootvoegen, de beige-grijze tint van de licht vooruitspringende, gecementeerde speklagen en omlijstingen. In combinatie met de grote dakvlakken van geschubde grijze natuurleien met sierlijke houten windveren en terracotta vorstkammen appelleert dit eclectisch pittoreske gevelfront sterk aan de door Cluysenaer gepropageerde landgebouwen.

De respectievelijk okerkleurig en witgeschilderde binnenkoer- en erfgevels daarentegen getuigen van een versoberde, louter functionele aanpak waarbij de lichtgetoogde venster- deuropeningen samen met de boogarcade van de remise de gevelritmiek bepalen. Ook de binnenafwerking is vrij rudimentair: bepleisterde houten balkenzolderingen, bakstenen troggewelfjes op I-liggers, een dennenhouten dakstructuur… De kleine bijgebouwtjes, waaronder een voormalige oranjerie(?) links dateren uit dezelfde bouwperiode. Beide hoeves zijn van het openbaar domein gescheiden door een smeedijzeren hekken en een hoge bakstenen muur, op sommige plaatsen ingestort of vervangen door betonplaten.

  • Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen. Architectuur/deel 1. Provincie Brabant. Arrondissement Leuven, (Luik), (1971), p. 296.
  • DENEEF R. e.a. 2002: Lubbeek (Linden): Kasteel van Linden (de Beauffort) in Historische parken en tuinen van Vlaanderen, M&L Cahier 6, 43-50.
  • GEUENS R. & R. 1965,: Linden in Oost-Brabant (I), Het mooie Hageland, s.l., 156-158.
  • HALFLANTS J. e.a. 1978: Algemeen overzicht van de geschiedenis van de gemeenten Binkom, Linden, Lubbeek, Pellenberg, Lubbeek.
  • HALFLANTS J. e.a. 1990: Linden, vergeten dorp (tentoonstelling 20-25 maart 1990), Heemkring Libbeke, 16-18.
  • OP DE BEECK E. 1967: Bezoek aan Linden in Brabant, 5, 4-9.
  • TACK G., VAN DEN BREMT P. & HERMY M. 1993: Bossen van Vlaanderen, Leuven, Davidsfonds, 267.
  • VERBIST H. 1974: Geschiedenis van Linden. Het verloren dorp, Linden.

Bron: Beschermingdossier DB002294
Auteurs: Paesmans, Greta
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Kasteeldomein de Beauffort


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteelhoeven bij Kasteel de Beauffort [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42646 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.