erfgoedobject

Ruys & Co

bouwkundig element
ID
4250
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4250

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Ruys & Cie
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Kantoorgebouw in neotraditionele stijl, gebouwd in opdracht van de John Daniel Ruijs als vertegenwoordiger van het cargadoors- en expeditiebedrijf Ruys & Co, naar een ontwerp door de architect Emile Wauters uit 1881.

De oprichting van Ruys & Co klimt op tot 1864, jaar waarin het cargadoors- en expeditiebedrijf zich onder de naam Ruys & Kellar afsplitste van het Rotterdamse zeescheepvaartbedrijf Willem Ruys & Zonen. Dit laatste was in 1861 opgericht door Willem Ruijs senior (Ouderkerk aan de Amstel, 1809-Den Haag, 1889) die al sinds 1828 als ondernemer in de zeescheepvaart actief was. Willem Ruys & Zonen bepaalden zich vervolgens tot de rederij, vanaf 1883 onder de naam Rotterdamsche Lloyd. Met Ruys & Kellar zette jongste zoon Daniel Theodorus Ruijs (Rotterdam, 1841-Den Haag, 1913), de cargadoors- en expeditie-activiteiten verder. Van 1867 dateert de oprichting van het kantoor in Antwerpen, dat vanaf 1868 onder leiding stond van oudste zoon John Daniel Ruijs (Rotterdam, 1835-Brussel, 1916). Vanaf 1868 opereerde het Antwerpse kantoor onder de naam Ruys & Cornelsen, vanaf 1874 onder de naam Ruys & Co. De firma was onder meer agent van de Manchester, Sheffield & Lincolnshire Railway Company, en van de Orient Line en de Red Cross Line die scheepvaartlijnen uitbaatten naar respectievelijk Australië en Jamaica, en Brazilië. In 1920 liet Ruys & Co een nieuw kantoorgebouw optrekken in de Korte Ridderstraat.

Het kantoorgebouw Ruys & Co behoort tot het vroege oeuvre van Emile Wauters, die volgens teruggevonden bouwdossiers tussen 1870 en eind jaren 1890 een 200-tal huizen realiseerde in Antwerpen. Aanvankelijk was Wauters vooral actief rond het Stadspark, op de Leien, en in de omgeving van Belgiëlei en Lange Leemstraat, waar hijzelf ook woonde. Later verplaatsten zijn activiteiten zich naar de nieuwe wijk Zurenborg, waar hij tientallen seriewoningen bouwde onder meer in opdracht van baron Nottebohm. Wauters was overigens zelf aandeelhouder van de in 1886 opgerichte Société anonyme pour la construction de maisons bourgeoises, die tot doel had de woningbouw in Zurenborg te organiseren. Zijn carrière lang bleef hij burger- en herenhuizen ontwerpen in een conventionele neoclassicistische stijl. Een meer pittoreske neotraditionele of neorenaissance vormentaal onderscheidt meerdere van zijn latere realisaties in Zurenborg, waaronder de villa’s in de Transvaalstraat, en de katholieke school in de Grotebeerstraat. Het kantoorgebouw Ruys & Co is stilistisch verwant met de handelspanden Storms-Van Gend uit 1883 aan de Waalsekaai.

Gebouw van vier/twee traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat, pannen). De lijstgevel heeft een parement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, met overhoekse muizetandfriezen ter hoogte van de borstweringen, fries en attiek, en smeedijzeren sierankers op de lisenen. Van blauwe hardsteen is gebruik gemaakt voor de plint en pijlers van de pui en de puilijst, en van witte natuursteen voor speklagen, waterlijsten, venstermonelen, archivolten, sluitstenen en de kroonlijst. De pui bestaat uit vier gekoppelde steekbogen, oorspronkelijk met het inkomportaal uiterst rechts, afgelijnd door de zware puilijst. Geleed door waterlijsten en cordonvormde lekdrempels, wordt de bovenbouw in kolossale orde geritmeerd door twee getoogde spaarvelden op lisenen met diamantkoppen. Deze omsluiten steekboogvensters met dubbele kruismonelen en een diamantkopsleutel. Boven het klassieke hoofdgestel met geprofileerde kroonlijst rust een blinde attiek, die in de middenas wordt onderbroken door een getrapte dakkapel van twee treden met top- en schouderstukken. Dit laatste is geopend door een rondboovenster met sluitsteen en imposten.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1881#594.
  • Geschiedenis Ruys & Co [online] (geraadpleegd op 2/11/2018).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ruys & Co [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4250 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.