erfgoedobject

Hoeve met losse bestanddelen

bouwkundig element
ID
40310
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40310

Juridische gevolgen

Beschrijving

Hoeve met losse bestanddelen, vermoedelijk opklimmend tot de late 18de of vroege 19de eeuw, aangepast in het laatste kwart van de 19de eeuw en tijdens de 20ste eeuw.

Al op de Villaretkaart (1745-1748) wordt een losse bebouwing weergegeven op deze locatie. Hoewel de inplanting van de volumes ten westen, noorden en oosten van het erf gelijkenissen vertoont met de huidige inplanting, toont de Ferrariskaart (1771-1778) een totaal andere situatie. Vermoedelijk onderging de hoeve nogmaals een aanpassing op het einde van de 18de eeuw of in de vroege 19de eeuw. Op het primitief kadasterplan van circa 1830 kwam immers een inplanting in beeld die aanleunt bij de huidige constellatie. De losse bebouwing was U-vormig geschikt rond het vierkante erf, dat aan de zuidzijde grotendeels open was. Het westelijke volume was langer dan de huidige schuur en liep verder door naar achteren. De stal die heden de zuidzijde van het erf afsluit, werd pas kadastraal geregistreerd in 1885. De mutatie op dat moment omvatte “agrandissements ruraux” en een “erreur de configuration”, waardoor ook de intekening van de andere gebouwen licht wijzigde. Het is echter onduidelijk hoe ingrijpend de aanpassingen toen waren. De hoeve was op dat moment eigendom van kruidenier Henricus Van Nuffel. Hoewel het kadaster in de decennia nadien geen wijzigingen registreerde, wijst een vergelijking van de topografische kaarten van 1892 en 1930 op een inkorting van het westelijke bijgebouw tot zijn huidige omvang in die periode. Ook onderging de boerenwoning wijzigingen in de loop van de 20ste eeuw.

De heden verwaarloosde hoevegebouwen zijn in een losse constellatie geschikt rondom een nagenoeg vierkant, geplaveid erf, dat volledig is overwoekerd. Het erf is toegankelijk via twee ijzeren hekken, gevat tussen bakstenen pijlers en gesitueerd aan weerszijden van het zuidelijke bijgebouw. Van de linker toegang zijn enkel de rechtse hekpijler en het rechtse deel van het hek bewaard.

De boerenwoning bevindt zich haaks op de straat aan de oostzijde van het erf. De noord- en zuidzijde worden begrensd door stallen, terwijl een schuur de westzijde afsluit. De gebouwen zijn eenvormig uitgevoerd met een verankerd, wit geschilderd baksteenparement op een gepikte plint. De zuidgevel van de schuur is onbeschilderd. De eenlaagse volumes zijn homogeen gevat onder zadeldaken, afgedekt met rode pannen. De gevels worden geopend met rechthoekige muuropeningen onder houten lateien. De in de 20ste eeuw aangepaste woning vertoont sporen van een oudere kern door de aanwezigheid van muurvlechtingen in de geveltop van de zuidgevel (straat). Volgens gegevens ten tijde van de inventarisatie in 1975 zijn er in de achtergevel sporen van een deurtje omlijst met gesinterde baksteentjes (Rijnvorm). Er kon niet vastgesteld worden of deze sporen vandaag nog bewaard zijn.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Merchtem, afdeling III (Brussegem), 1885/17.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Primitief kadaster Merchtem, afdeling III (Brussegem), sectie I.
  • Carte topographique de la partie de la Belgique comprise entre Gand et Tournay, Maestricht et Liège, levée par Villaret, Ingénieur du Roi, 1745-1748, Institut National de l’Information Géographique et Forestière-Saint-Mandé (France), CH 292, schaal 1:14.400.
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
  • DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen 2N, Gent.

Auteurs: Verhelst, Julie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met losse bestanddelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40310 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.