erfgoedobject

Kasteel van Linkebeek

bouwkundig element
ID
40021
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40021

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel van Linkebeek
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Wijnbrondal
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel van Linkebeek
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Zogenaamd Kasteel van Linkebeek, opgetrokken in 1868 door baron Julius Josephus d’Anethan en gelegen in een vrij uitgestrekt park met onder meer de voormalige portierswoning en de tot woning verbouwde oranjerie.

Historiek

Volgens de overlevering waren er vroeger in Linkebeek twee dorpshoven om de belangrijke handelswegen in het oog te houden: het Hof te Schilde langs de weg naar Alsemberg en het Kasteelhof langs de weg naar Rode. Dit laatste hof is de verre voorloper van het huidige kasteel en was het belangrijkste omdat daar het adellijke geslacht van Linckebeke ontstond. In 1646 wordt de eerste keer melding gemaakt van de 'heer' die er woonde: Jan Albert van den Winkele die de rechtspraak over Linkebeek kocht, in 1665 wordt zijn "speelhuys" vermeld (vermoedelijk het eerste kasteel). De heerlijkheid Linkebeek en het hof kregen verschillende eigenaars. Maria Barbara Josepha de Man de Speelhoven is de laatste 'dame' van Linkebeek, de feodale rechtspraak werd afgeschaft in haar sterfjaar 1796. Haar wapenschild werd het gemeentezegel van Linkebeek.

Het domein kent nog een aantal eigenaars via erfenissen en wordt omstreeks 1860 uiteindelijk gekocht door Julius Josephus d’Anethan die het huidige kasteel liet optrekken. Hij was burgemeester van Linkebeek van 1868 tot 1874 en verder nog senator en minister. Tijdens het eerste jaar van zijn burgemeesterschap worden allerlei veranderingen aan zijn eigendom in het kadaster geregistreerd. In 1868 laat hij het toenmalige kasteel gedeeltelijk afbreken om er een oranjerie van te maken. Dit oude kasteel stond in de westelijke hoek van zijn domein, op de plaats van het huidige nummer 28 in de Kasteelstraat, zoals ook te zien is op de kaart van Ferraris en op de Poppkaart. De eigenlijke oranjerie, werd gedeeltelijk afgebroken en omgevormd tot stallen. Ten slotte vergrootte hij zijn "lusthof" en bouwde zijn kasteel veel oostelijker in de nieuwe uitbreiding van het kasteeldomein.

In 1888 wordt het eigendom van zijn zoon en daarna wordt het kasteel meerdere malen verkocht tot het in 1935 in het bezit kwam van graaf Roland d’Oultremont. In 1966 wordt het domein verdeeld onder diens kinderen, naast het kasteel worden nog twee villa’s aan de rand van het domein opgericht. In 1988 wordt het kasteel gekocht door Taniel Karayan die het kasteel volledig liet restaureren door architect E. Hirsch. In 2000 ten slotte wordt het kasteel eigendom van de huidige eigenaars.

Beschrijving

Naar het westen georiënteerd landhuis met neorenaissance reminiscenties op rechthoekige plattegrond, zeven traveeën en twee bouwlagen onder leien schilddak; de twee torenvormige hoekrisalieten en het geprononceerde middenrisaliet alle begrensd met geblokte hoeklisenen worden respectievelijk bekroond door leien tentdaken en een verhoogd schilddak met vorstkam. Symmetrisch uitgewerkte lijstgevel opgetrokken uit baksteen met verwerking van hardsteen en decoratief gebruik van witte imitatie(?)natuursteen.

De vensters zijn licht getoogd en gevat in een vlakke omlijsting met een deels omlopende geprofileerde waterlijst met gestrekte uiteinden. De rechthoekige souterrainvensters zijn gevat in een vlakke arduinen omlijsting. Vernieuwde rechthoekige glazen deur, ter vervanging van de (voormalige) inkom, gevat in het centraal inkomrisaliet dat voorafgegaan wordt door een uitwaaierende, hardstenen bordestrap. Wapensteen (d'Anethan) boven de rechthoekige deur. Uit oude prentbriefkaarten blijkt dat de inkom oorspronkelijk overluifeld was. Klassiek hoofdgestel met een geprofileerde architraaf en spiegels op het fries. De kroonlijst verspringt ter hoogte van de risalieten waar hij gedragen wordt door gegroefde gekoppelde consoles.

De achtergevel is vrij gelijkaardig van opbouw. Centrale inkom, te bereiken via de bordestrap met boven de deur een heel groot venster dat de inkom inwendig van licht voorziet. Links van deze ingang zijn nog twee dienstingangen.

Het voormalige kasteel is ingeplant in het zuiden van het kasteelpark en staat op een helling. Het grasveld ten noorden van het kasteel loopt af naar de vijver. Hoge bomen isoleren het gebouw van de overige woningen die in het park gelegen zijn.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen Linkebeek, Sectie C, 1868/4.
  • GEYSELS A., 2009: Linkebeek vroeger en nu, Het kasteel van Linkebeek, Sjoenke, Gemeenschapskrant Linkebeek 292, 10-11.
  • THEYS C. & GEYSELS J. 1957: Geschiedenis van Linkebeek, Brussel, 107-118.
  • VERBESSELT J. 1984: Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13de eeuw, deel XVIII, Brussel, 141-142.

Bron: DAVELOOSE B. met medewerking van KENNES H. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Linkebeek, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB12, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Daveloose, Barbara
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Kerkveld

  • Is deel van
    Wijnbrondal

  • Is gerelateerd aan
    Portierswoning


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel van Linkebeek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40021 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.