erfgoedobject

Honsemhoeve

bouwkundig element
ID
39039
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39039

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Honsemhoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Honsemhoeve
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Gesloten hoeve met bakstenen gebouwen uit de tweede helft van de 19de eeuw rond een gekasseid erf met oorspronkelijk centraal een mestvaalt, nu een aangelegde siertuin. Gelegen in een landelijk gebied in een deels omhaagd domein en met een nieuw aangeplante boomgaard ten zuidwesten. Ten zuidoosten voor de hoeve is er een poel en staan er vijf knotwilgen.

De Honsemhoeve was sterk verbonden met het Honsemveld dat in bezit was van de familie Honsem tot het begin van de 15de eeuw. Hierna kwam het goed in handen van Jan Rampaert en erfgenamen en daarna was het de beurt aan de familie ’t Serclaes. Na enige omzwerving zou het goed in 1585 opnieuw in handen komen van deze laatste familie. De hoeve met omliggende gronden was een zetel van een leen- en cijnsheerlijkheid, afhankelijk van de heren van Bodegem en werd meestal verpacht, zij het dan door de familie ’t Serclaes. Op deze locatie is op de Ferrariskaart (circa 1770-1778) reeds een hoeve aanwezig. Ten tijde van het primitief kadaster (1836) was het een U-vormige hoeve met losse bestanddelen. In 1870 werd de totale afbraak van de gebouwen geregistreerd op het kadaster en in 1872 werd de heropbouw opgetekend (de gebouwen werden gebouwd in 1870). Stal ten zuidoosten in de erfgevel gedateerd door middel van jaarankers: 1871. In 1998 werd de hoeve sterk gerenoveerd.

Woonhuis ten noordwesten, langsschuur ten zuidwesten, paardenstallen ten noordoosten en stal en wagenhuis ten zuidoosten (nu verbouwd tot woning). Erf toegankelijk via een rechthoekige poort onder zadeldakje in de zuidelijke hoek. Vrijstaand schuurtje met bakoven ten oosten. Bezoek niet toegestaan, erfgevels beschreven aan de hand van foto’s van een plaatsbezoek in 2003.

Bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken. Onderkelderd woonhuis op verhoogde begane grond van zeven traveeën en anderhalve bouwlaag, met aan beide zijden een extra travee, links een kleine schuurpoort en rechts een kleine stalling. Rechthoekige, oorspronkelijk beluikte muuropeningen met hardstenen dorpels en vernieuwd schrijnwerk naar oud model. Hardstenen rechthoekige deuromlijsting met ijzeren waaier in het bovenlicht. De vleugel van het woonhuis is verbonden met de paardenstallen door een rechthoekige deur onder zadeldakje.

Tweebeukige langsschuur van vier traveeën met segmentboogvormige poort. Langs de erfzijde rechthoekige en getraliede muuropeningen met hardstenen dorpels en steigergaten. Bewaarde indeling en dakgebint.

Stallen ten zuidoosten van zeven traveeën en anderhalve bouwlaag, voorheen langs de buitenzijde gesloten met een segmentboogvormige poortdoorgang ten oosten. Heden nieuwe dakvensters en een deur. Langs de erfgevel rechts twee segmentbogen voor het wagenhuis. Rechthoekige muuropeningen met een hardstenen omlijsting, verder kleine rondboogvormige en rechthoekige muuropeningen met hardstenen lekdrempels.

Paardenstallen ten noordoosten van zes traveeën en anderhalve bouwlaag. Op de begane grond rechthoekige staldeuren met hardstenen omlijsting en twee deuren met rondboogvormig bovenlicht en op de verdieping rechthoekige vensters met hardstenen lekdrempels.

Bakstenen bakhuis onder pannen zadeldak met rechthoekige muuropeningen en hardstenen dorpels, venster is betralied. Het bakhuis bevat in situ één van de weinig bewaarde asten met een trechtervormige warmeluchtkamer of hel in leem, een asttype dat in de 19de eeuw veel voorkwam.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Dilbeek, afdeling VII (Sint-Martens-Bodegem), 1870/5 en 1872/8.
  • BECUWE F. & VANDERMARLIERE G. 2010: Of an oste as they drie their hoppes upon at Poppering. Een typologische benadering van de hopast in Vlaanderen, Relicta, 6, 153.
  • ROMEYNS G. 1986: Honsemhoeve, Bijdrage tot de geschiedenis van Sint-Martens-Bodegem, Sint-Martens-Bodegem.
  • ROMEYNS G. 1975: St.-Martens-Bodegem en zijn rijk verleden, Bijdragen tot de geschiedenis van Sint-Martens-Bodegem, Sint-Martens-Bodegem, 37.
  • S.N. 2000: De Hopastenroute, Brochure uitgegeven door het gemeeentebestuur van Dilbeek naar aanleiding van Open Monumentendag op zondag 10 september 2000, Dilbeek.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Honsemhoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39039 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.