erfgoedobject

Kasteeldomein Grand Noble

bouwkundig / landschappelijk element
ID
38473
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38473

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteeldomein Grand Noble
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Grand Noble
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Historiek

"Kasteel Grand Noble" voormalig "Goed ten Abeele", volgens archiefstukken in de tweede helft van de 13de eeuw in bezit van de Gentse Sint-Pietersabdij en in leen gegeven aan Gerard den Duivel, zoon van de Gentse kastelein. In een processtuk van 1670 "Grand Puivre" genoemd en eigendom van L. Buskens. Een kaart van 1676 toont een tweeledig omgracht site zogenaamd "Hoveniershof" door dreven verbonden met de nabije straten en de Kortrijksesteenweg (op Sint-Denijs-Westrem). Volgens een verkoopakte van 1763, een "huys van plaisance", vanouds "Grand Noble" genoemd. Dit landhuis is onder meer gekend door een litho van 1850 en bestond uit een eenvoudig rechthoekig landhuis van vijf traveeën en drie bouwlagen, geritmeerd door rechthoekige vensters met persiennes. Sinds 1802 in bezit van de familie de Giey door huwelijk van baron J.B. de Giey met T. Soenens, dochter van ridder Soenens die het in 1763 aangekocht had. Heraanleg van park en vijver, koetshuizen ten westen van het landhuis en nieuwe dreef naar de huidige Baron de Gieylaan, uit de eerste helft van de 19de eeuw (zie primitief kadasterplan). In de jaren 1850 slopen van het landhuis en vervangen door het huidige neoclassicistisch kasteel, voltooid circa 1860. Huidig kasteeldomein met prachtig aangelegd park, koetshuizen en hovenierswoning gelegen te midden van landerijen begrensd door de Baron de Gieylaan (ten westen), Keistraat (ten noorden), Klossestraat (ten oosten) en spoorweg Gent-Kortrijk (ten zuiden), met drie eerstgenoemde straten verbonden door dreven.

Beschrijving

Toegangsdreef aan Baron de Gieylaan met arduinen paaltjes, verbonden door kettingen, bij het kasteel eindigend op fraaie ijzeren hekken aan gietijzeren zuilen met vaasbekroning en wapenschilden van de familie de Giey en leuze "Qui s'y frotte s'y pique", uit midden 19de eeuw. Ten westen van het hek, vroegere koetshuizen, aangepast samen met het kasteel en ten oosten, vroegere hovenierswoning in villastijl, van circa 1900 (nu verbouwd). In het midden van de vijfhoekige omgrachting, op een verhevenheid gelegen gecementeerd en geschilderd kasteel op rechthoekige plattegrond, vijf traveeën en drie bouwlagen onder schilddak (leien). Imposante voorgevel met middenrisaliet van drie traveeën gemarkeerd door kolossale composietzuilen die een attiekverdieping ondersteunen. Drie trappen geven toegang tot het terras met drie deurvensters. Overigens rechthoekige vensters in arduinen omlijsting met oren, lekdrempels op consooltjes en persiennes op de begane grond en typisch houtwerk uit het derde kwart van de 19de eeuw. Aflijnende geblokte hoekpilasters. Omlopende geprofileerde arduinen architraaf en kroonlijst, in de middenrisalieten en op hoekpilasters op tandlijst. Zij- en achtergevel gemarkeerd door geblokte hoekpilasters en middenrisalieten.

Ten westen, voormalige koetshuizen: twee parallel gelegen rechthoekige gebouwen van vier traveeën onder zadeldak (pannen, nok loodrecht op de straat), uit de eerste helft van de 19de eeuw, aangepast circa 1860. Gecementeerde geschilderde gevels met rondboogpoorten onder booglijst op imposten. Aansluitende stallen van gewitte baksteen op gepikte plint, met rondboognissen waarin vensters en deuren gevat zijn.

Prachtig aangelegd park met gras- en bloemenperken binnen de omwalling en omringende bossen en weilanden. Ten zuiden, links en rechts van de grote vijver, hoge opgeworpen heuvels, naar verluidt met aarde van de uitgegraven vijver, zogenaamde "Parnassusheuvels" met spiraalvormig pad. Linker heuvel naar verluidt met kunstmatige grotten, rechts met ijskelder. Gietijzeren boogbrugje over de omwalling.

  • Rijksarchief Gent, Kaarten en plans, nummer 404.
  • GOEMANNE-DE POTTER M., Geschiedenis van De Pinte, s.l., s.d., p. 139-159.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Deinze - Nazareth, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Kasteeldomein

De toegang van het kasteeldomein Grand Noble bestaat uit een esdoorndreef die het kasteel verbindt met de Kortrijksesteenweg en een dwarsdreef tussen de Jean-Baptiste Gieylaan en de Hemelrijkstraat. De hoofddreef geeft uit op de parterretuin voor het kasteel. Zo ontstaat een zichtas tussen het kasteel en de Kortrijksesteenweg. De omgrachting, met gietijzeren boogbrugje, mondt uit in een vijver in landschappelijke stijl. Aan de oevers van de vijver bevinden zich twee kunstmatige ophogingen, zogenaamde Parnassusheuvels, naar verluidt met aarde van de uitgegraven vijver. Vanuit het kasteel vertrekt, over de vijver, een zichtas richting zuidoosten die uitgeeft op de graslanden tussen het kasteeldomein en de spoorlijn Gent-Kortrijk. Onder de linkerheuvel bevindt zich een kunstmatige grot, onder de rechterheuvel een ijskelder. De grillige padenstructuur, zoals die zeker tot begin 20ste eeuw bestond, werd later vereenvoudigd. Recent werd een groot deel van de landbouwgronden die het kasteeldomein omgeven bebost.

  • Topokaart 1879-1890: Topografische kaart van België, eerste basiskaart, eerste uitgave: 1ste herziening 1879-1890, schaal 1:20.000, originelen in het Nationaal Geografisch Instituut.
  • DTM 2013-2015: Informatie Vlaanderen, Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen II, DTM, raster, 1 m, afgeleid van LiDAR-hoogtegegevens, 2013-2015.
  • Bogaert C. & Lanclus K. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Deinze - Nazareth, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Claeys, Dries
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Is deel van
    Baron de Gieylaan

  • Is deel van
    Kasteeldomeinen Grand Noble en Borluut en omgeving


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Grand Noble [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38473 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.