erfgoedobject

Kasteeldomein van Olsene

bouwkundig / landschappelijk element
ID
38434
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38434

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig "Hof ter Wallen", heden Kasteel van Olsene. Oorspronkelijk zetel van de dorpsheerlijkheid met foncier en omgrachte motte met waterburcht op U-vormige plattegrond met trapgevels, ophaalbrug en neerhof.

Historiek

Eerst gekende heer was Willem van Olsene, vermeld in een akte van 1088. Aan het einde van de 14de eeuw was P. van de Zijpe, eerste voorzitter van de Raad van Vlaanderen, als heer bekend. In het midden van de 15de eeuw kwam de familie Quévin in bezit van de heerlijkheid en via huwelijk in 1502 in handen van de familie Lanchals, tot 1727. De heerlijke rechten gingen over aan de familie de Kerchove-Lanchals, het kasteel met talrijke gronden kwam via testament ten goede aan J. Piers, heer van Welle, gehuwd met M. Triest, vrouwe van Raveschoot.

In 1854, onder P. Piers de Raveschoot, oud kasteel gesloopt tot de funderingen en op de behouden ondergrond, naar verluidt bestaande uit gestampte runderhuiden en eikenhouten heipalen, oprichting van een nieuw kasteel naar ontwerp van architect L. Minard, voltooid in 1858. Dienstgebouwen en park met vijver uitgebreid naar het westen en heraangelegd.

Beschrijving

Aan drie zijden omgracht kasteeldomein tussen Grote Steenweg, Terwallenstraat, Rijwegstraat en Stapweg met ten noorden toegangshek tussen paviljoenen, waterkasteel binnen een cirkelvormige vijver met serpentine ten westen, neerhof met vroegere paardenstallen en hondenkennel ten oosten. Ommuurde moestuin en ijskelder in landschapspark dat zich ten zuidwesten uitstrekt. Behouden stuifzandrug, hoogste punt van Olsene.

Toegangshek

Toegangshek met twee paviljoenen (nummer 19A en 23) verbonden door ijzeren hekken tussen arduinen pijlers. Vierkante gebouwtjes met afgekante hoeken en anderhalve bouwlaag onder tentdak (leien) met centrale vierkante schoorsteen, uit het einde van de 18de of het begin van de 19de eeuw, zeker van voor het slopen van de oude burcht en heraanleg van het domein. Imitatiebaksteen roodgeschilderde muren met aflijnende hoekblokken, hoge rechthoekige vensters met kleine roedeverdeling en geelzwart geschilderde persiennes; rechthoekige deuren in afgekante hoeken. Interieur met onder meer schouw met stucwerk.

Kasteel

Imposant waterkasteel in neogotische en neo-Vlaamse-renaissancestijl op vierkante plattegrond met flankeertorentjes, voorafgegaan door een terras met balustrade en twee hoekpaviljoentjes (links verdwenen) en boogbrug.

Baksteenbouw met verwerking van arduin voor aflijnende hoekblokken, vensters en oorspronkelijk de omlopende balustrade. Drie bouwlagen boven arduinen souterrain onder schilddak (leien). Gevels van vijf traveeën met centraal bekronend getrapt dakvenster en door hoekblokken gemarkeerd middenrisaliet. Vierkante keldervensters en bovenste vensters met deelzuiltje. Hoge vensters onder boogvelden met neogotische tracering, in het middenrisaliet op versierde borstweringen. Zeshoekige flankeertorens met hoekblokken, hoge boogvenstertjes en bekronende ronde, boven het dak uitstekende torens onder sierlijke tentdakjes. Wapenschild van de familie Piers de Raveschoot in voorgevel boven de deur.

Interieur (niet toegankelijk) eveneens ontworpen door architect Louis Minard. Plattegrond met centrale hal met eikenhouten balklaag op consoles met gesculpteerde gepolychromeerde wapenschilden van verwante families, onder meer met witte zwaan van de familie Lanchals. Links, trap en eetkamer met schouw onder het venster. Rechts, boudoir met goudlederbehang met turkooiskleurige fond, glas in lood ramen en opmerkelijk plafond met cassetten met ingewerkte Chinese en Japanse porseleinen borden en tassen. Aansluitende toren met kapel. Verder is er nog een bibliotheek en salon met Chinees rijstpapierbehang met voornamelijk florale motieven en vogels.

Neerhof

Neerhof met bakstenen woonhuis van zeven traveeën en in L-vorm aangebouwde stallen, op de plaats van de oude stallen, doch eveneens vernieuwd en uitgebreid circa 1860. Rechts schermgevel met neo-renaissancetop. Op het binnenerf opmerkelijk gebouwtje vermoedelijk naar ontwerp van architect Louis Minard met overstekende schilddaken, op rechthoekige plattegrond met onder meer hondenkennel gebouwd boven de aalputten.

Grote, rechthoekige ommuurde moestuin met ijzeren hekken tussen vierkante pijlers ten zuiden in het park en ijskelder van circa 1850 ten oosten bij de grote vijver.

  • Rijksarchief Gent, Fonds Piers de Raveschoot, nummers 834 en 877.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en plans, nummer 1193.
  • Rijksuniversiteit Gent, Fonds Vliegende Bladen, I, Olsene.
  • DE POTTER F. & BROECKAERT J. 1864-1870: Geschiedenis van de gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel 6, Gent.
  • VANDEPUTTE M. 1989: Het adellijk geslacht Piers de Raveschoot en haar vertakking te Olsene, in Bijdragen tot de geschiedenis en folklore van Zulte, 74-95.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Deinze - Nazareth, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Kasteeldreef van Olsene

Een noordwest-zuidoost georiënteerde, circa 850 meter lange dreef van eiken en beuken leidt naar het kasteel van Olsene. De dreef vormt een dominant en belangrijk visueel element in het landschap en dateert minstens uit het midden van de 18de eeuw.

  • Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, Beschermingsdossier DO001019, Kasteel van Olsene met kasteelpark en hoeven (S.N., 1995).
Auteurs: Cox, Lise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Gemengde dreef bij Kasteel van Olsene

  • Is deel van
    Grote Steenweg


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Olsene [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38434 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.