erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Servatius

bouwkundig element
ID
37590
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/37590

Juridische gevolgen

Beschrijving

Van de oorspronkelijke kerk in Rijn-Maaslandse stijl uit 12de-13de eeuw bleven alleen de toren, en het koor (onderbouw) bewaard. Het gebouw is gelegen binnen zijn ommuurd kerkhof. De midden- en zijbeuken uit de 17de eeuw werden met behoud van het oorspronkelijk grondplan in neoromaanse stijl herbouwd (1865-1870) naar ontwerp van architect H. Jaminé.

De plattegrond beschrijft een driebeukige kerk met voorstaande westtoren, een koor van een rechte travee met halfronde sluiting en een sacristie haaks op de zuidelijke, rechte koortravee.

Vierkante westtoren onder tentdak; twee geledingen, voorzien van lichtsleuven. De onderbouw is van silex met hoekbanden van kwartsiet, de tweede geleding is van kwartsiet, waarboven een gedeelte van Franse steen. De oorspronkelijk gesloten constructie is sinds 1864 van een neoromaans rondboogportaal voorzien. In de noord- en zuidzijde van het kwartsieten gedeelte, drie bifora. De bovenbouw met fries dateert uit 19de eeuw en is voorzien van twee rondboogvormige galmgaten in elke zijde.

De 19de-eeuwse gedeelten van schip en koor zijn opgetrokken uit Franse steen. Leien zadeldaken met verschillende hoogten en noklijnen. De middenbeuk is voorzien van rondboogvormige bovenlichten. Neoromaanse ornamenten aan fries en kroonlijst. De zijbeuken zijn in de vorm van drie haakse kapellen aan weerszijde van het schip opgetrokken. Neoromaans rondboogportaal in de noordelijke zijbeuk. De rechte koortravee en de sacristie zijn voorzien van ronboogvensters met neoromaanse zuiltjes. De halfronde absis is grotendeels origineel (silex-muurpartijen tot op driekwart hoogte). Gevel geritmeerd door mergelstenen rondbooglisenen, met vierpasvenster in het midden. Neoromaanse fries en kroonlijst van Franse steen.

Neoromaans interieur, midden- en zijbeuken afgedekt met houten zoldering. Een rondboogarcade op zware pijlers, in de langsrichting geflankeerd door halfzuilen, tussen middenbeuk en zijbeuken, vervangt de vroegere scheiding, waarvan de westelijke travee de oorspronkelijke romaanse rondboog op pijlers behield. Het koor is van het schip gescheiden door een hoge rondboog geflankeerd door colonnetten. Rechte koortravee en sacristie overwelfd door middel van een kruisribgewelf op colonetten, de absis door een halve koepel.

Mobilair: op de absiskoepel, muurschildering met voorstelling van Christus Pantocrator, omringd door de symbolen van de vier evangelisten (A. Tassin; 1902); kruisweg (A. Tassin).

Neoromaans hoofdaltaar, zijaltaren, communiebank en biechtstoel, naar ontwerp van M. Christiaens (1890); glasramen naar ontwerp van J. Osterrath (Tilff, 1896).

Op het kerkhof, grafkruisen uit 17de en 18de eeuw; onder de toren, grafsteen met persoonsvoorstelling van Jan Voesen (gotisch, 1529).

  • Archief van de K.C.M.L., onuitgegeven gegevens.
  • DANIELS P. & PAQUAY J., Inventaire archéologique des objets existant dans les édifices publics. Canton de Tongres, III, Hasselt, 1919, p.15-18.
  • DELEU C. & VAN DORP M., Parel van de Jekervallei. Kerk van St.-Servatius Sluizen Tongeren, Sluizen, 1982.
  • GEUKENS B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Limburg. Kanton Tongeren, Brussel-St.-Truiden, 1976, p.41-42.
  • MILKERS J., Het Romaans kerkje te Sluizen a/ Jeker, (Toeristisch Informatie-Bulletin van het Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg, 5, 1953, p.26).
  • TIMMERS J.J.M., De kunst van het Maasland, Assen, 1971, p.161.
  • VAN CASTER A. & OP DE BEEK R., De grafkunst in Belgisch Limburg. Vloerzerken en -platen met persoonsvoorstellingen (13e tot 17e eeuw), Assen, 1981, p.138.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van VANTHILLO C. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Riemst - Tongeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Servatius [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/37590 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.