erfgoedobject

Goed ten Abeele met watermolen

bouwkundig element
ID
36318
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36318

Juridische gevolgen

Beschrijving

Zogenaamd "Goed ten Abeele", voormalige hoeve met watermolen, de zogenaamde "Watermolen Van Roo", voorheen maalderij, olieslagerij en zagerij. Geïsoleerde site aan de Gondebeek op circa 500 meter ten zuidoosten van de dorpskern, heden nog steeds bereikbaar via een private populierendreef. Eén van de oudste nederzettingen van Gontrode, leengoed opklimmend tot de feodale tijd en in 1405 in leen gehouden door Jan van den Abeele. Afhankelijk van twee leenhoven, namelijk dat van de baanderheren van Rode te Melle en leen van de graaf van Vlaanderen van zijn leenhof "den Stenen Man" te Aalst. In de 18de eeuw behorend aan de markies van Rode, Em. Jos. Rodriguez de Evora y Vega. Midden 19de eeuw eigendom van de familie Vanderstraaten: evolutie tot een semigesloten hoeve door uitbreiding van de bijgebouwen; drooglegging van het watervergaarbekken en aanleg van de ommuurde moestuin. Schuur heden gesloopt en stallen recent aangepast tot een woning.

Oud boerenhuis in 1904 vervangen door een groot boerenburgerhuis van twee bouwlagen en zes traveeën onder schilddak (Vlaamse pannen). Lijstgevel van rode baksteen geleed door gele banden en met getoogde bovenvensters. Gewijzigde muuropeningen op de begane grond. Omlopende houten kroonlijst met klossen.

Achter het woonhuis aansluitend molenhuis gebouwd boven de Gonde. Aanvankelijke molen met waterrad reeds bestaand in de 16de eeuw. Waterrad in 1925 vervangen door drie hydraulische turbines. Circa 1930: molenhuis gemoderniseerd en verhoogd met een bovenverdieping. Bewaarde maalstoel met een koppel maalstenen, aangesloten op de turbine. Graanmolen gestopt circa 1973. Naast de Gondebeek en aansluitend achter het molenhuis: voormalig stampkot of olieslagerij, nadien zagerij. Rechthoekig bakstenen gebouw onder een hoog zadeldak (Vlaamse pannen), kleine zandstenen gevelsteen in de oostelijke puntgevel met jaartal 1762. Gedeeltelijk gedicht rechthoekig zoldervenster met zandstenen dorpels en negblokken. Bij de hoeve behorend bakstenen bedrijfsgebouw van anderhalve bouwlaag met gewitte erfgevel.

  • BAUTERS P. - BUYSSE R., Oostvlaamse watermolens. Inventaris 1980, in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen Nieuwe Reeks, nummer 11, 1981, Gent, p. 50.
  • VAN CAUWENBERGHE-DE VOS M., Ten Abeele, in De Gonde, VII, 8, 1978, p. 159-161.
  • VER ELST A., De watermolens van Antwerpen en Vlaanderen in beeld, Zaltbommel-Nederland, 1979, p. 44.

Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Goed ten Abeele met watermolen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36318 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.