erfgoedobject

Romp Doornzelemolen

bouwkundig element
ID
33783
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33783

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Romp Doornzelemolen
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Doornzele Dries
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Graanwindmolen Doornzelemolen
    Deze vaststelling was geldig van tot

  • is aangeduid als beschermd monument Windmolen Doornzelemolen
    Deze bescherming was geldig van tot

Beschrijving

In oorsprong stenen beltmolen met doorgang aan de westelijke zijde van Doornzeledries, opgetrokken in 1839 op de plaats waar een houten staakmolen van de Abdij van Doornzele stond. Vandaar dat de molen ook gekend is als de Kloostermolen.

De houten staakmolen van de Abdij van Doornzele werd voor het eerst vermeld rond 1390-1400 en in 1414. Mogelijk dateert de molen van kort na de stichting van de abdij in 1234. De molen hoorde toe aan de abdij van Doornzele tot in 1598, na de refuge van de kloosterlingen naar Gent.

Tijdens de Slag bij Gavere in 1453 raakte de molen verwoest, maar hij werd heropgebouwd. Op het einde van de 15de eeuw ging de molen in vlammen op tijdens troebelen tussen de Vlaamse steden en Maximiliaan van Oostenrijk. De molen werd rond 1490 opnieuw heropgebouwd. 

In 1839 werd de molen in steen herbouwd als een stenen bergmolen. De molen was een binnenkruier, wat betekent dat het kruiwerk binnenin ter hoogte van de kap was aangebracht. In de jaren 1883-1885 werd een stoommachine in de molen geplaatst, later gevolgd door een armgasmotor en nog later door een elektromotor. Min of meer tot aan de Eerste Wereldoorlog stond er een houten vierzijdige rosmolen naast de windmolen.

De molen werd in 1945 als monument beschermd. Tijdens een februaristorm in 1948 braken het gevlucht en de askop af. In 1957 werd de houten molenkap verwijderd. In de resterende romp bleef de mechanische maalderij actief tot rond 1970, met onder meer drie elektromotoren. De molenromp werd in 1995 door de gemeente Evergem aangekocht en in 2000-2002 gerenoveerd. Sinds 2009-2010 fungeert de molenromp als expositieruimte met cafetaria.

Molenberg met conische bakstenen molenromp, gekenmerkt door boven elkaar geplaatste getoogde muuropeningen onder rollaag. Rechthoekige doorgangen onder het molenperron. Al het schrijnwerk is vernieuwd. De molen is recent bovenaan afgedekt met een plat dak, met daaronder aaneensluitende ramen van de belvedère. De moleninrichting is verdwenen.

  • Archief Bestuur voor Monumenten en Landschappen, Buitendienst Oost-Vlaanderen.
  • BAUTERS P. 1985: Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost- Vlaanderen, Gent, 373-374.
  • DE VOS A. 1960: Graanwindmolens te Evergem, Appeltjes van het Meetjesland, Jaarboek nummer 11, 221-233.
  • LANCLUS K. & VERBEECK M. 1993: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Evergem - Lochristi, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N4, Brussel - Turnhout.
  • VERDEGEM W. 2012: Onuitgegeven inspectieverslag Monumentenwacht Oost-Vlaanderen.

Auteurs: Decoodt, Hannelore; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Doornzele Dries

  • Is deel van
    Doornzele Dries


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Romp Doornzelemolen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33783 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.