erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Margaretha

bouwkundig element
ID
33121
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33121

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerd bedehuis te midden van grastuin ter hoogte van het vroegere kerkhof, aan de noordzijde afgescheiden van speel- en sportplein door middel van dubbele rij Japanse kerselaars en haag. Omlopend bakstenen druippad. Ten zuiden van de kerk, arduinen grafsteen van 1900, en dito gedenkteken met bronzen buste van Koning Albert ter nagedachtenis van de slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog. Ten noordoosten, omhaagd kerkhof op grond van het kasteeldomein.

Historiek

Vooroorlogse kerk vermoedelijk teruggaand op een laatgotische constructie van baksteen met hergebruikte ijzerzandsteen in de kooronderbouw. 1806: brand gevolgd door herstel van het koor in classicistische stijl. 1848: omwerking van het schip in grosso modo aansluitende bouwtrant. 1892: verlenging van het schip met twee traveeën en bouw van een neoromaanse westtoren naar ontwerp van architect G. Vandenborre (Kortrijk) van 1890. Eerste Wereldoorlog: totale verwoesting.

Oorspronkelijk wederopbouwontwerp (1921) met modernistische inslag van architect H. Hoste (Brugge) door de plaatselijke kerkelijke overheid afgewezen ondanks toegevingen (invoeren van spitsbogige muuropeningen). Bedehuis ten slotte in 1924 heropgebouwd in de trant van het vooroorlogse naar ontwerp van architect J. Coomans (Ieper).

Beschrijving

Eclectisch bedehuis van het pseudobasilicale type met voorgeplaatste westtoren, qua architecturale uitwerking aanleunend bij het neoromaans met regionale en neobyzantijnse inslag. De plattegrond ontvouwt: een vierzijdige westtoren geflankeerd door laag gehouden zijruimten en ten westen aansluitende rechthoekige hoektorens reikend tot het begin van de klokkenverdieping - een imitatieve interpretatie van het romaanse westblok van de Sint-Pieterskerk te Ieper - , een brede midden- en twee zijbeuken van drie en een halve travee, een halfronde doopkapel ter hoogte van de eerste noordelijke zijbeuktravee, een koor van één smalle travee uitgevend op een halfronde apsis; een zuidelijke sacristie.

Gele baksteenbouw met sporadisch gebruik van arduin onder meer voor boven- en onderdorpels. Leien zadel- en schilddaken.

Westtoren onder ingesnoerd tentdak (leien); drie geledingen gemarkeerd door cordons; versneden hoeksteunberen. Typerende rondbogige muuropeningen onder meer portaal met timpaan voorstellende "De kroning van St.-Margareta" in reliëf; ook oculi.

Noordelijke, zuidelijke zijbeukgevel en apsis gestut door middel van versneden steunberen waartussen rondbogige drielichten, en afgelijnd met tandlijst. De omlopende reliëfvoorstellingen (similinatuursteen?) uit het leven van Sint-Margareta kaderen in de plaatselijke eeuwenoude verering van deze heilige. Oostelijke puntgeveltop van het schip versierd met klimmende rondbogige en drielobbige casementen.

Interieur

Beigegeschilderd interieur. Vlak overzolderde toren (ingang). Verder, neobyzantijns getinte ruimtewerking zie onder meer de drie koepelgewelven boven de middenbeuk; zijbeuktravee onder haaks aansluitende tongewelven; rondbogige scheibogen op pijlers met arduinen sokkel en impost; steekkappen boven de apsisvensters. Doksaal geschraagd door drie rondbogen op neoromaanse bundelpijlers van (simili-?) arduin. Zijbeukmuren met betegelde plint.

Mobilair

Sober en daterend uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Hoofdaltaar met beglaasde wanden waarachter ligbeeld van Sint-Margareta. Op koper geschilderde kruiswegstaties opgenomen in de zijbeukmuren. Neoromaans getinte biechtstoelen.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten, 8153, 13252.
  • Archief Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, 326.
  • DESEYNE A., Huib Hoste (1881-1957) en de wederopbouw te Zonnebeke, Zonnebeke, 1981, p. 18-21.
  • ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Kanton Wervik, p. 13.
  • SLOSSE L., Rond Kortrijk of schetsen over de prochiën van het oud bisdom van Doornik liggende in de voormalige dekenijen van Helkijn, Kortrijk en Wervik, Deel I, Roeselare, 1898-1903 (Anastatische herdruk, Handzame, 1977).

Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kantons Mesen - Wervik - Zonnebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

In en rond de Sint-Margarethakerk zijn er verschillende relicten die herinneren aan de Eerste Wereldoorlog.

Binnen een omheind bloemperk, ten zuidoosten van de kerk, bevindt zich een oorlogsgedenkteken met portretbuste van koning Albert I ter herinnering aan militaire slachtoffers. De buste, ontworpen door P. Kerkhove en gegoten door J. Delhove, rust op een drieledige hardstenen sokkel.

In de kerk bevindt zich een houten gedenkplaat met eenvoudige omlijsting voor militaire en burgerlijke slachtoffers, en een bronzen gedenkplaat met geprofileerde omlijsting voor luitenant Wilfrid Evelyn Littleboy van het 16th Royal Warwickshire, die op 9 oktober 1917 omkwam bij de gevechten rond het Polderhoekkasteel.

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Margaretha [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33121 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.