erfgoedobject

Hoeve Devries

bouwkundig element
ID
32475
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32475

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Devries
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Hoeve Devries
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Hoeve Devries: omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

De zogenaamde hoeve Devries is een vakwerkhoeve die in kern teruggaat tot ongeveer het midden van de 19de eeuw.

Historiek

De oudste kern van de hoeve dateert van omstreeks 1857. Mutatieschets 1857/169 registreert de bouw van een klein volume op vierkant grondplan, dat nu nog vervat moet zitten in het lagere rechterdeel van de straatvleugel. Mutatieschets 1861/29 registreert vervolgens een verbreding van het bestaande volume tot de huidige breedte (zonder uitbouw rechts), schets 1862/45 toont een evolutie tot L-vorm door toevoeging van een korte achterwaartse vleugel rechts (kern van de rechtervleugel). Op schets 1864/95 volgt de toevoeging van de linkervleugel (bewaard), 1876/48 de uitbreiding van de rechtervleugel en het verschijnen van een hierbij aansluitende achtervleugel die reikt tot de linkervleugel maar deze niet overlapt.

Mutatieschets 1907/85 toont tot slot grosso modo de huidige constellatie: de achtervleugel is verschoven, zodat deze nu wel aansluit bij de linkervleugel en slechts reikt tot de rechtervleugel zonder deze te overlappen; de rechtervleugel is aan straatzijde rechts uitgebreid met een volume in het verlengde van de straatvleugel, in de oksel met de rechtervleugel voorzien van een uitbouw; de hoeve verschijnt ook al in zijn huidige tweeledige eigendomsstructuur: het linkerdeel van de straatvleugel (het huidige hogere deel), de linker- en achtervleugel vormen één eigendom, het rechterdeel van de straatvleugel (het lagere deel), de rechtervleugel, de uitbouw rechts, alsook een nieuw gebouwde, vrijstaande herenboerenwoning rechts van het complex vormen de tweede eigendom.

Beschrijving

Hoeve

Vanaf de straat zijn enkel de straatvleugel en een oude zijvleugel (linkervleugel?) als oude volumes herkenbaar. Het complex schijnt wel de oude gesloten structuur te hebben behouden, maar tot het gebouwenbestand zijn ook enkele onelegante nieuwbouwvolumes gaan behoren, waarvan wel glimpen zichtbaar zijn, maar het is onduidelijk in hoeverre ze oudere elementen aan het zicht onttrekken of vervangen.

De straatvleugel is een tweeledige constructie, met links een hoger gedeelte, zes traveeën breed, met woonhuis en inrijpoort, rechts een ietwat lager gedeelte, een stal (hoger en lager gedeelte vertegenwoordigen vermoedelijk de bouwfasen van 1857 en 1861). De twee volumes behielden straatgevels in stijl- en regelwerk met gewitte vullingen, rustend op een bakstenen stoel; ook de vrije rechtse kopgevel van het stalvolume bleef in vakwerk bewaard, de vrije linkse kopgevel van het woonhuis is versteend. De toestand van de erfzijdegevels kan vanaf de straat niet worden ingeschat, wel schijnt het woonhuis achterwaarts te zijn uitgebreid in baksteen. Het woonhuis- en poortvolume wordt afgedekt door een zadeldak met kunstleien, het stalvolume door een zadeldak met mechanische pannen. De straatgevel van het woonhuis-en-poortvolume omvat van rechts naar links een rechthoekige poort, een originele, rechtoekige woonhuisdeur met bovenlicht, alsook vijf beluikte, rechthoekige vensters met recenter schrijnwerk; boven deur en vensters is telkens een zoldervenster te situeren. De stalvleugel is naar buiten toe blind, met een enkel (recenter) raampje in de vrije kopgevel.

De linkervleugel is vanaf de straat herkenbaar als een volumetrisch gave constructie onder pannendak, maar de oude constructie schijnt versteend te zijn en voorzien van nieuwe muuropeningen.

De woning bezit intern nog de traditionele indeling. De gang, twee kamers van elkaar gescheiden door de centrale haard en de opkamer bleven bewaard. Achteraan werd een veranda toegevoegd. De schuur bezit nog de oorspronkelijke spantstructuur. De voorgevel is volledig opgetrokken uit vakwerk, de achterzijde van de schuur werd herbouwd met betonblokken.

Omgeving hoeve

Achter de hoeve sluit een tuin en een boomgaard aan, terwijl ten noorden aan straatzijde een boerenburgerhuis van 1907 is gesitueerd. Het boerenburgerhuis is een vrijstaande baksteenbouw van drie traveeën en twee bouwlagen en voorzien van een klein voortuintje met trap die naar de voordeur leidt.

  • PAUWELS D., SCHLUSMANS F. met medewerking van Muyldermans E. & Rombouts J. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout.

Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DL002467, Wellen: 11 vakwerkhoeves en omgeving (S.N., 2007)
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Devries [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/32475 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.