erfgoedobject

Sint-Stanislascollege

bouwkundig element
ID
30982
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30982

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Sint-Stanislascollege
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Sint-Stanislascollege
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Het Sint-Stanislascollege is een voortzetting van de vroegere Latijnse school die vanaf 1657 tot 1796 gevestigd was in het recollettenklooster in de Gasthuisstraat nummer 71. Het huidige collegedomein is gelegen in de hoek gevormd door Burgemeester Bertenplein, Deken De Bolaan en Rekhof. Het behoorde vroeger toe aan de familie Mazeman de Couthove (onder meer ook eigenaar van het domein ''t Couthof' in Proven), die aan de zijde van het plein een herenhuis (linker gedeelte nummer 32) bezat. In 1832 werd het herenhuis verkocht aan J. Van Merris, die het ter beschikking stelde van principaal Frutsaert als huisvesting voor het opnieuw gestarte college. In 1855 volgde de bouw van een nieuwe rechter vleugel (rechter gedeelte nummer 32) naar ontwerp van de Kortrijkse architect P. Croquison (1806-1887) in een aansluitende bouwtrant. Dit gebeurde op een aanpalend terrein in erfpacht gehuurd volgens contract tussen Beatrice van Renynghe, weduwe J. Van Merris, en Mgr. Malou. Dezelfde architect ontwierp in deze periode ook het kasteel 'De Lovie' (1856) te Proven voor de familie Van Merris. In 1859 werd het hele domein met toebehoren aan het bisdom geschonken. De bouw van de neogotische kapel rechts palend aan het hoofdgebouw vond plaats in 1863. In 1879 en 1893 volgde de bouw van de neogotische linker vleugel (nummer 30) waarin men de Sint-Jozefsschool (1879-1922) of de latere lagere afdeling van het college onderbracht. In 1924 werd de lagere afdeling uitgebreid met nieuwe bouw haaks tegen de achtergevel van de neogotische vleugel. Latere uitbreidingen kwamen er nog aan de speelplaatszijde achter de hoofdvleugel, respectievelijk in 1926, 1954 en 1958; beide laatstgenoemde naar ontwerp van architect J. De Creus uit Poperinge. In 1964-1965 ten slotte bouwde men een feestzaal met aansluitende kapel naar ontwerp van architect L. Delafontaine (Roeselare), ter hoogte van de in 1963 gesloopte neogotische kapel.

Gebouwencomplex met hoofdgebouwen (nummer 30, 32) aan het Burgemeester Bertenplein. Blikvanger door breed accent (zie verder) op de oostelijke pleinzijde, nog benadrukt door het beboomde grasperk voor nummer 32.

Nummer 32: oorspronkelijk classicistisch dubbelhuis van elf traveeën en twee en een halve bouwlaag onder zadeldak (nokrichting parallel aan het plein, pannen; geknikt aan de achterzijde), van 1786 volgens verdwenen datering boven de deur. In 1855 (zie verder) werd het huis verbreed met dertien traveeën rechts door architect P. Croquison (Kortrijk) in een aansluitende bouwtrant. Het resultaat was een brede pilastergevel van gele baksteen met gekorniste houten kroonlijst op klossen en tandlijst. Vierentwintig traveeën waarvan de twee bredere deurtraveeën bekroond met driehoekig fronton waarin rechts het jaartal 1855 en het wapenschild van Mgr. Malou (zie bouwgeschiedenis). Pilasters op postamenten gemarkeerd door recht ojief; één postament van Atrechtse zandsteen rechts. Rechthoekige muuropeningen onder strekse lateien. Houtwerk uit de 19de eeuw (?). Kruisramen met grote roedeverdeling, op de eerste en tweede bouwlaag. Paneeldeuren met bovenlicht, voorzien van gestileerd ijzeren hek rechts. Links, deurbordes van zes traveeën waarvan de twee onderste met afgeronde hoeken; eenvoudige ijzeren leuning aan beide deurpenanten.

Interieur van het voormalig herenhuis (elf linker traveeën): behouden salon (begane grond) in Lodewijk XVI-stijl, zie lambrisering, schouw, stucplafond en deuren; voorts, eiken balustertrap met rococo inslag, zie de trappaal in de vorm van een torsende putto.

Nummer 30: neogotische linker vleugel daterend van 1879 en 1893 (twee bouwfasen ?), zie de jaartallen van panelen op de bovenverdieping. Twee bouwlagen van zeven traveeën (alternerend één smalle + twee brede) onder een mansardedak (nokrichting parallel aan het plein, pannen, leien). Lijstgevel van donkere baksteen met gietijzeren verankering. Verdiepte brede travee onder mijterboogfries; de dakkapel is voorzien van vleugelstukken en een puntgeveltje met schouderstukken. De smalle travee is afgelijnd met een tandlijst. Casementen op de borstwering. Tudorboogvensters met arduinen onderdorpels op pseudo-consoles van baksteen; tweelichten met roedeverdeling. Gewijzigde poort in twee rechter traveeën van de begane grond.

Vleugel van 1924 haaks tegen de achtergevel van nummer 30. Twee bouwlagen, respectievelijk een hoger linker gedeelte onder mansardedak en een rechter gedeelte onder plat dak. Baksteenarchitectuur met art deco inslag, zie het decoratief gebruik van baksteen voor pseudo-consoles, verdiepte borstwering en bekroning van bovenvensters.

Feestzaal met aansluitende kapel (1964-1965) onder platte bedaking. Rechthoekige kapelplattegrond. Functionele betonen baksteenbouw. Kapelgevel aan speelplaatszijde: deels opengewerkte lange wand door middel van gekleurde beglazing (glas in lood); verticaal geaccentueerd linker gedeelte door middel van doorgetrokken rechthoekige pseudo-toren aansluitend bij lange lichtgleuven links.

Sober kapelinterieur: smalle pseudobeuk links als gevolg van betonpijlers, abstracte glasramen gesigneerd 'Holvoet-IJserbyt, Wevelgem-Uitvoering. T. Meersman, Aalst', en jaarsteen 1964 met inscriptie 'CHRISTO LAPIDI ANGULARI STANISLAO SANCTO TITELARI MYSTICO CORPORI SINGULARI' boven de ingangsdeur.

Overige gebouwen aansluitend bij de schoolbouwtraditie: vrij sober gehouden architectuur vooral gekenmerkt door grote klasramen.

  • TILLIE W. 1975: Historische gevels en gebouwen. Monumentenjaar 1975, Poperinge, 47-48.

Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Poperinge, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Stanislascollege [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30982 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.