erfgoedobject

Eenmansbunker

bouwkundig element
ID
308488
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308488

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen post met aan westelijke zijde een betonnen muurtje ter hoogte van de kruising van de spoorlijn Lichtervelde – De Panne met de Oostkerkevaart en Lettenburgstraat, ten oosten van het dorpscentrum van Oostkerke.

Historische achtergrond

Eenmansbunker uit de Tweede Wereldoorlog. Het betreft een gestandaardiseerd type uit geprefabriceerde elementen dat was ontwikkeld ter bescherming van spoorwegpersoneel bij eventuele luchtaanvallen.

Geprefabriceerde eenmansbunkers werden tijdens de Tweede Wereldoorlog massaal in Duitsland en andere bezette landen geplaatst, als kleine observatiepost, als wachtpost of gewoon ter bescherming tegen granaten of brokstukken. In Duitsland sprak men van Einmannbunker of Splitterschutzzelle: deze werden zowel in steden als bij bedrijven, spoorweginfrastructuur, kampen of militaire inrichtingen geplaatst. De exemplaren in Duitsland hadden doorgaans observatiegleuven.

In België duikt er bij spoorweginfrastructuur, zoals nabij seinhuisjes of bareelwachtershuisjes een klein kokervormig type op met een stalen cel en deur en een betonnen omhulsel. Deze bunkertjes zijn niet voorzien van observatiegleuven, wel van een scherfmuur als bijkomende bescherming van de toegang. Op plaatsen waar er meerdere mensen tegelijk waren tewerkgesteld zoals stations, waren er horizontale buisstructuren geplaatst die beschutting konden bieden aan meerdere personen.

Deze eenmansbunker bevindt zich bij de overweg van de spoorlijn Lichtervelde – De Panne met de Oostkerkevaart en Lettenburgstraat. Op de NGI kaart van 1911 is er een kleine vierkante structuur te zien ter hoogte van de kruising, aan de overzijde van de Lettenburgstraat. Mogelijk betreft dit een bareelwachtershuisje.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen structuur rond een stalen cel in de vorm van een koker met kegelvormig dak. De structuur bestaat uit betonnen elementen die met ijzeren banden aan elkaar verbonden zijn. De toegang bestaat uit een stalen deur, met deurbeslag. In de deur en de dikke stalen platen binnenin, aan elkaar gelast of met klinknagels bevestigd, zitten meerdere uitsparingen van een kruis. Deze toegang werd aan westelijke zijde afgeschermd door een muurtje uit geprefabriceerde betonnen panelen, die ingeschoven zijn in rechtopstaande stijlen.

  • FOEDROWITZ M. 2007: Einmannbunker. Splitterschutzbauten und Brandwachenstände, Stuttgart.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eenmansbunker [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308488 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.