erfgoedobject

Wederopbouwhoeve met losse bestanddelen

bouwkundig element
ID
308127
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308127

Beschrijving

Aan de straat gelegen wederopbouwhoeve. De vrijstaande boerenwoning, stallen en dwarsschuur met wagenhuis zijn in U-vorm opgesteld rondom het deels gekasseide erf. Kenmerkend voor de regionalistische baksteenarchitectuur zijn de puntgevels van zijgevels en dakvensters met aandaken, vlechtingen en uitkragende schouderstukken. Dit evenwel in combinatie met het gebruik van beton voor lateien en afzaten. De meeste muuropeningen zijn voorzien van vernieuwd houtwerk. Achter de stallen en de schuur zijn recente nutsgebouwen opgetrokken.

Historiek

De Ferrariskaart (1771-1778) toont de vooroorlogse hoeve als een achterin gelegen site: binnen een cirkelvormige omwalling en een grote boomgaard zijn drie gebouwen parallel opgestelde (een groot en een klein gebouw ten noorden van het erf, een groot gebouw ten zuiden). Op de Atlas der Buurtwegen (1843-1845) is de omwalling enkel aan de noord- en de zuidoostzijde bewaard, met een T-vormige uitloper tot aan de straat. In 1874 noteerde het kadaster de uitbreiding van de hoeve met een vierde klein gebouw. Eigenaar van de "huisplaats" met hoevegebouwen, moestuin en omgevend groot boomgaardperceel was Pieter Gustavius Louis Isidorius du Parc (Ieper 1823 - Vlamertinge 1892). Deze telg uit een Franse-Bretoense adellijke familie bouwde in 1857-1858 het kasteel in het naburige Vlamertinge. In 1888 werd hij in de Belgische adel opgenomen als burggraaf. Bij vonnis van 1926 en 1927 werd de familienaam aangevuld met Locmaria, waarnaar een gevelsteen op de wederopbouwwoning verwijst. Na de vernietigingen van de Eerste Wereldoorlog werd de hoeve aan de straatzijde heropgebouwd, met een U-vormige opstelling. Het kadaster noteerde de wederopbouw van de hoeve in "puin" door eigenaar Hadelin G.J. du Parc pas in 1928. De walgrachtrestanten op het weideperceel ten noordoosten van de wederopbouwhoeve bleven aanvankelijk bewaard (nog aangeduid op de mutatieschets van 1943).

Beschrijving

Rondom het deels gekasseide erf zijn drie vrijstaande gebouwen in U-vorm opgesteld: de boerenwoning ten noorden, de stallen ten westen en de dwarsschuur met wagenhuis ten oosten. De schuur is opgetrokken in donkerrode verankerde baksteen, de woning en de stallen in roodoranje baksteen. Dit wijst mogelijk op twee fases in de wederopbouw, met als eerste gebouw de kleinere schuur, en de woning en het lange stalvolume in een latere fase. De stallen en de schuur zijn gevat onder zadelzaken in rode mechanische, zogenaamd Duitse pannen. De geknikte dakoverstekken rusten op sierlijke houten modillons. De woning is gevat onder een gemansardeerd zadeldak in rode, gewone mechanische pannen (wellicht recenter).

De boerenwoning heeft een deels verbouwd karakter ten gevolge van het brede recente dakvenster aan de erfzijde. Hiervoor werd het aandak van de zijgevels deels verwijderd, maar de uitkragende schouderstukken en de vlechtingen zijn nog leesbaar. De erfgevel telt vijf traveeën met korfboogdeur in de vierde travee en opkamervenster rechts daarvan. De rechthoekige vensters zijn gevat onder een betonnen latei en verdiept in een korfboognis. De korfbogen zijn gevat onder een baksteenstrek, bij de deur in de erfgevel en de gekoppelde venstertjes in de linker zijgevel bijkomend onder een druiplijst. De vensters rusten op betonnen afzaten.

Het gaaf bewaarde, vijftien traveeën lange stalvolume is gevat tussen sierlijke puntgevels met aandaken, vlechtingen en uitkragende schouderstukken. In het gevelveld van de zuidelijke zijgevel (links vanaf het erf) steekt een laaddeur. Kenmerkend voor de erfgevel zijn de verspringende rooilijn en de dakvensters met sierlijke puntgevel (uitgewerkt zoals de zijgevels) en de rechthoekige staldeuren en -vensters, verdiept in een korfboognis. De muuropeningen zijn gevat onder betonnen lateien, de vensters rusten op betonnen afzaten. De rechthoekige poort in de vierde travee wijst vermoedelijk op de vroegere voederkeuken. Deze poort onder metalen I-profiel is geflankeerd door telkens drie vooruitspringende staltraveeën. Deze zijn op hun beurt symmetrisch opgevat met een staldeur, geflankeerd door vrij hoog in de gevel geplaatste, gekoppelde stalvenstertjes met bakstenen penant. De travee rechts van de poort is bekroond door een smal dakvenster met laaddeur. Vanaf de zevende travee springt de erfgevel opnieuw in. In het middendeel flankeren twee deuren een groter 'huisvenster', mogelijk wijzend op een ruimte voor de stalknecht. Daarboven is de dakoverstek onderbroken door een breder dakvenster met laaddeur. De vier rechter traveeën zijn opnieuw ingenomen door stallen met enkelvoudige stalvenstertjes. In de oksel tussen het vooruitspringend stalgedeelte en het middendeel bevindt zich het buitentoilet onder lessenaarsdakje.

Ook het gaaf bewaarde, kortere schuurvolume is gevat tussen sierlijke puntgevels met aandaken, vlechtingen en op korte lisenen uitkragende schouderstukken. In het gevelveld van de zuidelijke zijgevel (rechts vanaf het erf) steekt een laaddeur. De rechthoekige muuropeningen zijn gevat onder betonnen lateien en verdiept in een korfboognis. De venstertjes en de laaddeur rusten op betonnen afzaten. De rechter zijgevel is uitgewerkt met forse, schuinoplopende steunberen (niet bewaard bij de linker zijgevel met aansluitende recente loods). Kenmerkend voor de erfgevel zijn de korfbogige schuur- en wagenhuispoorten onder baksteenstrek en kopse laag. De hoge schuurpoort, in het midden, steekt onder een verhoogde dakoverstek. Links is ze geflankeerd door een deur en twee lage keldervenstertjes, vermoedelijk van de vroegere aardappelkelder, rechts door de twee lage wagenhuispoorten. Tussen de wagenhuispoorten is een forse, schuine steunbeer doorgetrokken tot de dakoverstek.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Mutatieschetsen en bijhorende staten Ieper, 8ste afdeling (Boezinge), 1874/16, 1928/172, 1943/63.

Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Wederopbouwhoeve met losse bestanddelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/308127 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.