erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Vedastus

bouwkundig element
ID
30804
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30804

Juridische gevolgen

Beschrijving

Neogotische hallenkerk naar ontwerp van architecten Guillaume Veraart en Ernest Richir (Brussel) van 1920, met grotendeels behouden westtoren van 1505. Vervangt een laatgotisch bedehuis dat uitbrandde in oktober 1793. Herstel, heropbouw en vergroting, respectievelijk onder leiding van architect J. Lernould (Ieper) tussen 1808-1823, en naar ontwerp van architect J. Viérin (Brugge) van 1897-1898. Grotendeels vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog oprichting van een houten kerk aan de Poperingseweg, nabij de Witte Molen, in 1919; tweede houten kerk, afkomstig van het krijgshospitaal l'Océan te De Panne, sinds 1920 bij het Ouderlingentehuis; uitgebrand in 1922. 1920-1923: bouw van de huidige kerk en inzegening op 12 juni 1923. Heropbouw grosso modo naar vooroorlogs uitzicht, op een aantal wijzigingen na: torenspits aan de voet verbreed, waardoor de vroegere "wandering" afgeschaft; middenbeuk verhoogd; toevoeging van een zijdeur naast de doopkapel; vermindering van het zuilenaantal en zo meer. Versterkingswerken aan bouwvallige kerkbeuken, naar ontwerp van architect Merlin (Ieper) van 1938. Tijdens de Tweede Wereldoorlog meermaals gebombardeerd, onder meer op 27 mei 1940 waarbij een gedeelte van koorpartij instortte. Voltooiing van herstellingswerken van oorlogsschade naar ontwerp van architect W. Landtsheere (Ieper) van 1950.

Gele baksteenbouw; herstelde muurpartijen van lichtrode bakstenen; Atrechtse zandsteen voor onder meer torensokkel, portaal en negblokken, arduinen aandaken, dekplaten; leien bedakingen. De plattegrond ontvouwt: een voorgeplaatste vierzijdige westtoren, een driebeukig schip van negen traveeën waaronder zijkoren met vlakke sluiting en hoofdkoor met vijfzijdige sluiting; ten zuidwesten doopkapel van één rechte travee met driezijdige sluiting; ten noordwesten familiekapel van twee op twee traveeën, in oksel van noordbeuk en toren; ten zuiden sacristie en ten noorden bergplaats in aansluitende trant.

Massieve westtoren van drie geledingen, gestut door middel van haaks op elkaar staande hoeksteunberen met versnijdingen, verlucht met tudor- en korfbogige casementen met maaswerk en kruisvormige metselaarstekens van blauwgrijze bakstenen. Tegen zuidgevel aanleunend, polygonaal traptorentje onder stenen spits met hogels. Eerste geleding: zandstenen sokkel; korfboogportaal in geprofileerde omlijsting met ezelsoren onder druiplijst; erboven, spitsbogig vierlicht in geprofileerde omlijsting op afzaat met bakstenen maaswerk, onder meer visblaasmotief onder doorlopende druiplijst; 19de-eeuwse grafsteen van arduin op linker steunbeer. Overluifelde calvarie midden grafstenen van de familie de Cerf tussen zuidelijke hoeksteunberen. Tweede en derde geleding versierd met spitsbogige casementen (tweelichten) met bakstenen maaswerk, op doorlopende afzaat, deze op de bovengeleding opengewerkt tot galmgaten. Aflijnende borstwering met spitsbogenfries tussen polygonale hoektorentjes onder stenen spits met hogels. Achtzijdige bovenbouw met torenuurwerken, onder naaldspits. Flankerende westgevels voorzien van aandak, schouderstukken en kruisvormig topstuk, en gestut door haaks op elkaar staande hoeksteunberen met versnijdingen; spitsboogvenster.

Schip en koorpartij geritmeerd door middel van spitsboogvensters (tweelichten) onder druiplijst op doorlopende arduinen afzaat, en steunberen met versnijdingen, afgewisseld met lisenen; geprofileerde bakstenen kroonlijst op tandlijst; door middel van arduinen afzaat gemarkeerde plint. Doopkapel met korfboogvensters (tweelichten); schouderboogdeur in korfboogomlijsting met drielobmotief, onder druiplijst, links ervan. Oostelijke puntgevels, idem voor westgevels.

Neoromaanse kapel van familie du Parc, onder zadeldak (tichelen; namelijk schip). Westgevel getypeerd door verdiepte schouderboogdeur in geprofileerde rondboogomlijsting onder druiplijst, gevat in rechthoekige omlijsting met steunberen en driehoekig fronton. Familiewapen met spreuk "Vaincre ou mourir" in boogveld. Haaks op elkaar staande hoeksteunberen met ingewerkt Mariakapelletje onder puntgeveltje met gestileerde baksteensculpturen. Zijpuntgevel met aandak en kruisvormig topstuk. Rondbogige muuropeningen zie verdiepte vensters onder meer tweelichten, en oculus.

Interieur. Torenoverwelving in de vorm van bakstenen kruisgewelf met natuurstenen ribben, rustend op natuurstenen kapiteel van de halfronde hoekpilasters. Bepleisterde en beschilderde hallenkerk onder houten spitstongewelven met gordelbogen en trekbalken. Spitsbogige scheibogen van baksteen, rustend op arduinen zuilen met achtzijdige sokkel en knoppenkapiteel; spitsboog, richting doksaal; haaks op elkaar staande (ten oosten) torenhoeksteunberen; afgeschuinde hoeken voorzien van tudorbogig casement; zijkoren met korfboogdeur in geprofileerde bakstenen omlijsting. Mobilair. Schilderijen. Zuidelijke zijbeuk: "Bezoek aan het kind Jezus", door S. Counet (Luik) van 1736; "Boodschap van de engel Gabriël aan Maria", idem. Noordelijke zijbeuk: "Aanbidding der Wijzen", idem. Zuidelijk zijkoor: "Hemelvaart van Maria", idem; "Marteling van de Heilige Blasius", door D. de Crayer, van circa 1646, afkomstig van de abdij van Dielegem. Noordelijk zijkoor: "Bezoek van Maria aan haar nicht Elisabeth", door S. Counet (Luik) van 1736; "Verheerlijking van de Ongeschoeide Karmelietenorde", toegeschreven aan Filips de Champagne (Brussel), 17de eeuw; "Carolus Borromeus en de pestlijders van Milaan", door V. Boucquet (Veurne) van 1670. Voorts, neogotisch mobilair voornamelijk uit de jaren 1920, onder meer kruisweg (stucreliëf), door Aloïs De Beule (Gent) van 1925.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten, 3691 en 6084.
  • Archief Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen.
  • ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Kanton Ieper II, Brussel, 1978-1979, p. 41-42.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

In de kerk hangt er een witte gedenkplaat met de namen van de militaire en burgerlijke slachtoffers van beide wereldoorlogen, afkomstig uit Vlamertinge.

  • BOGAERT N. & DECOODT H. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Orgel kerk Sint-Vedastus

  • Is deel van
    Kerkplein


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Vedastus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30804 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.