erfgoedobject

Kasseiweg Hauthem

landschappelijk element
ID
307659
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307659

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd monument Kasseiweg Hauthem
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Bij de Sint-Catharinakapel in het gelijknamige gehucht daalt de weg Hauthem tussen de akkers af en loopt verder richting het kruispunt van wegen genaamd 'Wijngaard', op het plateau ten noordwesten van Hoegaarden. De kasseiweg Hauthem heeft een licht tonrond profiel en is over een lengte van ongeveer 230 m verhard met kasseien in overwegend Tiense kwartsiet. De kasseien zijn onregelmatig van vorm en hebben een voskleurige patina. Het verharde gedeelte van de weg haalt een breedte van ongeveer 3 m en is afgeboord door in de lengte geplaatste boordstenen in Tiense kwartsiet en Petit Granit. De voegvulling met zand zorgt voor een waterdoorlatende wegverharding. Het eerste deel van de weg is sterk ingesneden en heeft het karakter van een holle weg met steile taluds tot 3 m beplant met gemengd hakhout (es, hazelaar, els, linde). Hier is er ook sporadisch bijmenging van kasseien in Gobertange. Op veel plaatsen zijn de kasseien overstoven ten gevolge van erosie van deze wegbermen.

Het wegtracé behoort tot een netwerk van verharde en onverharde, vaak holle wegen die het open landbouwareaal ten noordwesten van Hoegaarden doorkruisen. Van op de weg zijn er zichten op de Sint-Catharinakapel en de aanpalende akkers. De aanzet van de weg bij de Sint-Catharinakapel werd heraangelegd met gemengde kasseisoorten.

Historisch wegtracé

In het kaartboek van de abdij van Park te Heverlee uit de 17de eeuw maakt de weg deel uit van de route 'van hoegaerden naer hoxem'. De weg behoort tot het netwerk van min of meer parallelle vaak holle wegen die van de hoofdstraat in het gehucht Sint-Katarina-Hauthem afdalen naar de vallei en richting Hoegaarden. Op de Poppkaart staat de weg vermeld als de Peter Vanmolstraat. De Atlas der Buurtwegen noteert voor buurtweg nr. 16ter een wegbreedte van ruim 6 m. De topografische kaart van 1883 duidt het eerste deel van de weg aan als chemin vicinal pavé.

In de loop van de 18de en 19de eeuw werden veel tot dan onverharde verbindingswegen gekasseid met het oog op een beter rijcomfort. Vooral in de holle wegen zorgde een verharding voor een betere berijdbaarheid. De notulen van de gemeenteraad van Hoegaarden vermelden in 1891 en 1896 de noodzaak om een deel van deze weg in het gehucht Hauthem te kasseien. Doordat veel wegen nog onverhard zijn, worden deze onbruikbaar bij periodes van zware regenval. Vermoedelijk werd deze holle weg eind 19de eeuw gekasseid in functie van een beter rijcomfort en om erosie tegen te gaan. Het feit dat de overheid eind 19de eeuw gratis transport ter beschikking stelde voor materialen voor de verbetering van de het wegennetwerk betekende een extra stimulans voor de gemeente. Het vervolg van de weg wordt pas later verhard in de jaren 1920-1930. Op de topografische kaart van 1939 is het volledige wegtracé tot Hoegaarden verhard.

  • Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en Plannen, reeks II, nr. 8186 Kaartboek van de abdij van Park te Heverlee (2). Joris Subil en Guillielmus Subil, beëdigde landmeters, gevestigd te Tienen, 1652-1663, Schaal 1:8543 en 1:9198, Cartesius [online], http://search.arch.be/imageserver/topview.php?FIF=510/510_1600_000/510_1600_000_08186_000/510_1600_000_08186_000_0_0049.jp2 (geraadpleegd op 2/12/2019).
  • Gemeentearchief Hoegaarden, Notulen gemeenteraad 1891-1903.
  • Villaretkaart 1745: Carte topographique de la partie de la Belgique comprise entre Gand et Tournay, Maestricht et Liège, levée par Villaret, Ingénieur du Roi, 1745-1748, schaal 1:14.400, originelen berusten bij het Institut National de l’Information Géographique et Forestière-Saint-Mandé (France), Chemise 292.
  • Ferrariskaart 1771-1778: Carte de cabinet des Pays-Bas autrichiens levée à l'initiative du comte de Ferraris, 1771-1778, schaal 1:11.520, originelen berusten bij de Koninklijke Bibliotheek, Kaarten en plans, Ms. IV 5.627.
  • Popp 1842-1879: Atlas cadastral de Belgique par Philippe Christian Popp, schaal 1:1250, 1:2500, 1:5000, originelen berusten bij Koninklijke Bibliotheek, Kaarten en plannen, nr. 0381.
  • Atlas van de Buurtwegen 1843-1845: Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, buurtweg nr. 16ter, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000), originelen berusten bij de resp. provincies.
  • Topokaart 1890-1902: Topografische kaart van België, eerste basiskaart, eerste uitgave: 2de herziening 1890-1902, schaal 1:20.000, originelen berusten bij het Nationaal Geografisch Instituut, Kaartblad 32-7 (1893).
  • Topokaart 1928-1950: Topografische kaart van België, eerste basiskaart, tweede uitgave, terreinopnames 1928-1950, schaal 1:20.000, originelen berusten bij het Nationaal Geografisch Instituut, Kaartblad 32-7 (1927).

Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasseiweg Hauthem [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307659 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.