erfgoedobject

Burgerhuis

bouwkundig element
ID
307537
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307537

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Burgerhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Dit burgerhuis in eclectische stijl met een neoclassicistische gevelindeling en -afwerking en met art-nouveauversiering werd in 1909 gebouwd op vraag van Maurice Cruyt. Van de woning werd geen bouwdossier teruggevonden in het stadsarchief. In de straat bevindt zich echter een sterk gelijkend ontwerp op nummer 19 van architect Urbain Crommen. Er kan aangenomen worden dat Crommen ook voor het ontwerp van deze woning instond.

Urbain Crommen ontwierp in de wijk verschillende woningen. Voorbeelden hiervan bevinden zich in de Bouwmeestersstraat (nummers 19-21, 31 en 57) en in de Scheldestraat (nummers 56-58, 95 en 107-113). Deze woningen, die tussen 1906 en 1909 gebouwd werden, worden gekenmerkt door een uitgewerkte detaillering van de decoratieve elementen in de gevel. Het oeuvre van Urbain Crommen bevat hoofdzakelijk decoratieve eclectische woningen met verwijzingen naar de art-nouveaustijl. In deze wijk getuigen de ontwerpen van een overgangsfase, waarbij nog vastgehouden wordt aan de traditionele gevelindeling maar tegelijkertijd al geëxperimenteerd wordt met decoratieve elementen uit de art nouveau. Van zijn hand is verder ook het ontwerp uit 1909 voor zijn eigen woning in de Prinses Clementinalaan nummer 20 in Gent. Na dit project kreeg hij een aantal belangrijke opdrachten, waaronder de statige burgerhuizen in de Tentoonstellingslaan in Gent (nummers 34 en 95).

Dit gedeelte van de Bouwmeestersstraat wordt gekenmerkt door een contrast tussen een even straatzijde met midden-20ste-eeuwse baksteenarchitectuur en een oneven zijde met een vroeg-20ste-eeuwse aaneengesloten bebouwing van middelhoge rijwoningen, veelal met bepleisterde gevels en uitkragende gevelelementen. Nummer 9 past zowel qua materialiteit als qua stijl en volumetrie goed in deze straatwand en valt op met zijn art-nouveauversieringen en rijk uitgewerkte erker.

De rijwoning telt twee traveeën en drie bouwlagen onder een asymmetrisch pannen zadeldak met de nok parallel aan de straat. De bepleisterde en beschilderde lijstgevel staat op een lage hardstenen plint met twee rechthoekige keldervensters en wordt bovenaan afgelijnd door een houten geprofileerde kroonlijst op fijne klossen. In het gevelontwerp wordt de nadruk gelegd op de brede venstertravee aan de linkerzijde. Deze is uitgewerkt als risaliet en is ter hoogte van de kroonlijst bekroond met een fronton, versierd met houtsnijwerk. Horizontale accenten worden gelegd door in de bepleistering uitgewerkte golfpatronen op de gelijkvloerse verdieping, parallelle banden en hardstenen cordons. De gevelopeningen zijn per verdieping verschillend vormgegeven, de gelijkvloerse openingen zijn rondbogig, deze op de eerste verdieping rechthoekig en deze op de tweede verdieping getoogd. De vensters zijn zowel in de vensteromlijsting als in de borstwering versierd met een variatie aan art-nouveaugetinte ornamenten die in de bepleistering uitgewerkt zijn. Alle bevatten ze het originele houten schrijnwerk, waarbij de bovenlichten telkens een geometrische roedeverdeling hebben, ingevuld met gekleurd glas. In de deurtravee langs de rechterzijde is een houten vleugeldeur met deurroosters en tandlijst bereikbaar via twee hardstenen treden naast een voetschraper in de plint. Links daarvan verlicht een houten guillotineraam, versierd met tandlijst en met cirkelmotieven in de zwikken, onder een booglijst de gelijkvloerse verdieping. Daarboven domineert een houten rechthoekige erker op twee gedecoreerde consoles het geveluitzicht. De erker is volledig opengewerkt met gekoppelde ramen, waarvan de stijlen uitvoerig versierd zijn en de borstwering houtsnijwerk met art-nouveaumotieven bevat. Het geheel wordt bekroond door een geprofileerd fronton op modillons. Aan de rechterzijde verlicht een T-raam de eerste verdieping. De tweede verdieping bevat in elke travee een T-raam.

Indien de interieurindeling van nummer 19 identiek is aan deze woning, gaf de architect volgens de bouwplannen de woning een conventionele enkelhuisindeling mee. Via de voordeur betreedt men de inkomhal met trap. Aan de andere zijde staat een salon langs de straatzijde in verbinding met de eetkamer. Achter de traphal is naast de koer een smallere lage aanbouw aanwezig waarin de keuken, bijkeuken, toilet en bergruimte ingericht zijn. Van de bovenverdiepingen is geen planmateriaal beschikbaar, er kan van uitgegaan worden dat hier de slaapkamers ingericht zijn. Verder is de woning deels onderkelderd.

  • Kadasterarchief Oost-Vlaanderen, Mutatieschetsen Gent, afdeling XIX (Sint-Amandsberg), 1909/54.
  • Stadsarchief Gent, Bouwaanvragen Sint-Amandsberg, BA-SA, 1907-0012 (nummer 19).

Auteurs: De Caluwé, Carlo; Janssens, Karolien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307537 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.