erfgoedobject

IJskelder van Arenberg

bouwkundig element
ID
307176
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307176

Juridische gevolgen

Beschrijving

De ijskelder werd gebouwd in opdracht van de familie Arenberg, de bewoners van het nabij gelegen Arenbergkasteel. De bouw van de kelder werd geregistreerd in het kadaster in 1901. De meeste ijskelders zijn te situeren vanaf het einde van de 18de eeuw en vooral in de 19de eeuw. De constructie van de ijskelder van Arenberg rond 1901 is dan ook een opvallend laat voorbeeld. In 2018 werd de kelder geopend en gerestaureerd.

IJskelders werden veelal voorzien in de nabijheid van kastelen en abdijen om ook in de zomer te kunnen genieten van gekoelde levensproducten en voor het koelen van ruimten. Ze werden in de winter gevuld met ijsblokken afkomstig uit omliggende kasteelvijvers of het ijs werd geïmporteerd. De ijskelders verloren hun functie midden 20ste eeuw door de opkomst van industriële ijsfabrieken en door de productie en beschikbaarheid van huishoudelijke machines zoals koelkasten en diepvriezers.

De ijskelder van Arenberg is een half ondergrondse constructie die ligt ingebed in de zuidwestelijke talud van de Hertog Engelbertlaan. Deze dreef fungeerde als belangrijke zichtas binnen de aanleg van het Arenbergpark en als zuidelijke toegangsdreef tot het kasteel van Arenberg en in verbinding met Heverleebos. De dreef werd aan weerszijden kunstmatig opgehoogd als visuele scheiding met de aanpalende gronden. De ijskelder past zich in in deze ophoging, met de toegang tot de kelder gericht naar het noordoosten, naar de voorliggende dreef. De ijskelder bestaat uit een gemetselde, koepelvormige constructie met een bovengronds toegangshuis in rode baksteen, ingesneden in het talud. De rechthoekige toegang is voorzien van een zandstenen omlijsting met vernieuwde hardstenen latei. Een korte gang met tongewelf leidt naar de ondergrondse opslagruimte, eveneens gemetseld en volledig met witte zandsteen ingekuipt. Een concentrisch koepelgewelf, in rode baksteen, sluit de kelder af. De ijskelder zelf is ongeveer zeven meter diep. Een metalen rooster bevindt zich op de bodem voor de afwatering van smeltijs, met eronder nog een overwelfde ruimte. Een nieuwe toegang werd voorzien bij de restauratie en verving de dichtgemetselde bakstenen wand.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Leuven, afdeling II (Heverlee), 1901/33.

Auteurs: Elsen, Liedewij
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Klooster en studiehuis jezuïeten

  • Is gerelateerd aan
    Arenbergkasteel en watermolen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: IJskelder van Arenberg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307176 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.