erfgoedobject

Burgerhuis in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
306857
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306857

Juridische gevolgen

Beschrijving

Symmetrisch opgebouwde burgerwoning met witgeschilderde bepleisterde lijstgevel in neoclassicistische stijl. De kern van de woning gaat mogelijk terug tot het derde kwart van de 18de eeuw maar de gevelafwerking dateert vermoedelijk uit het tweede kwart van de 19de eeuw.

Historiek

De Villaretkaart (circa 1745) toont een gesloten bebouwing op de voormalige Nieuwe Straat. Ter hoogte van het huidige pand zou op dat ogenblik een dieper gebouw gestaan hebben. Bij deze kaart moet wel rekening gehouden worden met een mogelijke foutmarge. Op de Ferrariskaart (1771-1778) is er gesloten bebouwing aanwezig, een breedhuis zonder de huidige L-vormige uitbreiding. Het huidige breedhuis kende dezelfde omvang al in 1830-1834. Het gebouw was eveneens een L-vormig pand met een uitbouw in de zuidoostelijke hoek maar kleiner van omvang dan het huidige pand. De legger van de Poppkaart beschrijft perceelsnummer 819 als ‘Huis’, in eigendom van Henricus Briers uit Diest. Het huis was echter wel in vruchtgebruik van weduwe Josephus (gewezen winkelier uit Diest).

In 1886 wordt op de koer een klein gebouw geplaatst, vermoedelijk een buitentoilet. De afmetingen van de koer worden eveneens gelijkgetrokken met de achterste gevel van de L-vorm van het pand. De contouren van de bebouwing en het perceel blijven ongewijzigd. Vanaf deze mutatieschets spreekt men van de ‘Guido Gezellestraat’, ter ere van de dichter (1830-1899).

De voorgevel toont een strook van blote baksteen tussen de druiplijst van bouwlaag twee en de daklijst, waar het parement met de schijnvoegen ophoudt, verwijzend naar een verhoging. De periode van deze verhoging is onbekend maar was reeds uitgevoerd toen de huidige eigenaars het pand aankochten. De huidige eigenaars voerden een grondige renovatie uit in 2001. De (interne) structuur van de woning werd aangepast zodat er meer natuurlijk licht beschikbaar was. Hiervoor werd een schuifraam en een vijftal vensters toegevoegd aan de L-vormige achtergevel. Slechts enkele authentieke elementen zoals de trap werden behouden. De voorgevel werd wel met respect gerestaureerd.

Beschrijving

Het burgerhuis is een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een leien zadeldak. De woning heeft vermoedelijk een 18de-eeuwse kern, maar kreeg rond het tweede kwart van de 19de eeuw een neoclassicistische bepleistering van de lijstgevel, op een vlakke momenteel donkerblauw geschilderde gecementeerde plint, en afgelijnd met een geprofileerde houten kroonlijst. Net onder de dakrand zijn twee gewitte baksteenlagen merkbaar: de eerste verdieping werd vóór de aankoop door de huidige eigenaars verhoogd zonder de bepleistering aan te passen. De lijstgevel is horizontaal geritmeerd door de doorlopende lekdrempels van de vensters, door de architraaf onder de kroonlijst en door de imitatievoegen over de volledige gevel. De rechthoekige muuropeningen zijn regelmatig in de traveeën geplaatst, en zijn allemaal voorzien van een geprofileerde gestucte omlijsting met sluitsteen versierd met een medaillon en geflankeerd door een guirlande. De bovenvensters zijn verder voorzien van een neoclassicistisch versierde borstwering, met noppen en guttae. De vermoedelijk 19de-eeuwse ramen werden behouden en donkerblauw geverfd. De plint is voorzien van keldergaten met fijne metalen roosters. Centraal in de eerste bouwlaag is de voordeur gesitueerd. De naar alle waarschijnlijkheid nog oorspronkelijke voordeur beschikt over een centrale beglazing met gietijzeren rooster en een bovenlicht.

De achtergevel werd bepleisterd en recentelijk voorzien van nieuwe vensters, met onder meer een schuifraam. Het pand heeft een ingesloten koer.

  • Gemeentelijk Archief Diest, Bouwdossiers Ruimtelijke Ordening, bouwdossier 217739, vergund 05/06/2001.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen Diest, Afdeling 1 (Diest), 1886/38, 1939/38.
  • Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-1879, schaal 1:5000.

Auteurs: Dirix, Evelien; Goovaerts, Sebastiaan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306857 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.