erfgoedobject

Directeursvilla van de Steenkoolmijn van Winterslag

bouwkundig element
ID
306502
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306502

Beschrijving

Directeursvilla van de Steenkoolmijn van Winterslag, gebouwd in 1915 ten oosten van de mijngebouwen en daarop uitkijkend vanuit een naar het zuidoosten toe sterk oplopend perceel boven de Stiemerbeek.

Historiek

In 1915 registreert het kadaster de samenvoeging van een aantal onbebouwde beboste percelen, eigendom van de Naamloze Maatschappij der koolmijnen van Winterslag, tot een groot driehoekig perceel. Centraal hierop wordt de villa met ongeveer rechthoekig grondplan geregistreerd, met aan de zuidoost- en zuidwestgevel telkens twee rechthoekige uitbouwen en op de noordelijke hoek een achthoekige uitbouw. Vermoedelijk in 1948 (schets onbestaande) worden twee kleine bijgebouwen op het perceel geregistreerd, deze worden in 1974 aangepast en uitgebreid. Het perceel wordt ook naar het noordoosten toe vergroot. Korte tijd later wordt de villa aan de westelijke hoek vergroot, dit wordt echter niet door het kadaster geregistreerd. Vermoedelijk gaat het hierbij om een erker onder lessenaarsdak en de daaronder liggende keldertoegang alsook aanpassingen aan het grote terras. In 1986 wordt er in de noordelijke hoek van het perceel een wat groter bijgebouw geregistreerd. Anno 2018 woont in de villa de zoon van de laatste directeur-gerant van de mijn van 1964-1967, die na zijn pensionering de villa van de mijnmaatschappij kocht.

De villa is gelegen in een grote tuin met een oppervlakte van ongeveer 1 ha. De tuin wordt gekenmerkt door hoge dennenbomen in het zuidelijke deel en verschillende loofbomen, vooral eik en beuk in het noordelijke en westelijke deel. De tuingevel kijkt uit op een aflopend grasvlak met daarin een rechthoekig zwembad. Aan de straatzijde een met kiezels verharde oprit die links en rechts van het huis in smallere paden doorloopt. Langs de oprit een verhoogde ronde waterpartij die overloopt in een lager gelegen rechthoekig waterbekken. Ten zuiden van de villa staat een klein met klimop begroeid gebouw in baksteenmetselwerk op cirkelvormig grondplan met metalen naaldspits en puntvormige bekroning. Ten noordoosten van de villa een garagegebouw uit de tweede helft van de 20ste eeuw.

Beschrijving

Villa van twee bouwlagen op souterrain en onder samengestelde pannen schild- en zadeldaken met overkragende dakranden op houten balkjes. Bepleisterde en witgeschilderde gevels op een sokkel in ruw behouwen ijzerzandsteenblokken. Een-, twee- of driedelige vensteropeningen, grotendeels rechthoekige en enkele korfboogvormige, met vermoedelijk oorspronkelijk houten schrijnwerk, bovenlichten met roedeverdeling en hardstenen dorpels.

De voorgevel (zuidoost) heeft links een uitbouw onder puntgevel, ook het centrale deel wordt bekroond door een puntgevel. In de rechterhelft werd het ijzerzandsteenparement van de sokkel op het gelijkvloers doorgetrokken. Hier bevindt zich een korfboogvormig inkomportaal onder geprofileerde gebogen druiplijst, geflankeerd door twee hardstenen pijlers met voluutvormige kapitelen. De inkomdeur is een houten vensterdeur met houten binnenluiken en smeedijzeren traliewerk en een korfboogvormig bovenlicht met smeedijzeren waaier. Voor de terugwijkende gevel van de verdieping bevindt zich een balkon met houten balustrade.

De tuingevel heeft links en rechts een ondiepe uitbouw onder puntgevel, tussen de uitbouwen op de verdieping een balkon met smeedijzeren balustrade, gedragen door een segmentboogarcade met houten pijlers. Op de noordelijke hoek een octogonale erker met ruw behouwen hardstenen hoekpijlers en kroonlijst. Op de westelijke hoek van de villa bevindt zich een kleine erker onder lessenaarsdak+, vermoedelijk een toevoeging uit de tweede helft van de 20ste eeuw (overeenkomstig de kadasterschetsen). De sokkel van dit deel bestaat niet uit ijzerzandsteen maar uit breuksteen en loopt door in de onderbouw van een groot terras met bakstenen balustrade, dat de hele breedte van de tuingevel beslaat. Aan de zuidwestelijke gevel een markante bepleisterde schoorsteen en dienstingang met steektrap en bordes op ijzerzandstenen sokkel. In de noordoostelijke zijgevel is de enige gevelopening het brede korfboogvormige trapvenster.

Het interieur heeft op het gelijkvloers de oorspronkelijke indeling behouden: de leefruimtes aan de tuinzijde, bureel, keuken en grote inkom- en traphal aan de straatzijde. Ook verschillende interieurelementen zijn bewaard gebleven, zoals houten paneeldeuren, parketvloeren, plafonds met profiel- en kooflijsten, de houten bordestrap en de mozaïekvloer in de hal met een geometrisch patroon in wit, zwart en geel.

Het volumespel van erkers, uitbouwen en puntgevels, de complexe overkragende daken, de verschillende vensteropeningen en het schrijnwerk met roedeverdeling zijn typerende kenmerken van de cottagestijl. Bovendien is deze villa door haar afmetingen, de verhoogde ligging in een grote tuin en het rijkelijke interieur een symbool voor de belangrijke positie van de directeur van de Steenkoolmijn.

  • Kadasterarchief Limburg, Mutatieschetsen Genk, afdeling I (Genk), 1915/31, 1974/1, 1983/1, 1986/1.
  • Kadasterarchief Limburg, Leggers Genk, afdeling I (Genk), artikel 2507.
  • Mondelinge informatie verkregen van de eigenaar (3 mei 2018).

Auteurs: Fexer, Charlotte
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Directeursvilla van de Steenkoolmijn van Winterslag [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306502 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.